Haagweg (Princenhage)

1400 tot heden

De Haagweg even na de Eerste Wereldoorlog, met tramrails en bomen. (Beeldcollectie Stadsarchief Breda)

Sommige straten buiten het oude centrum kunnen we aanduiden als oude linten, middeleeuwse wegen, waarlangs in de loop van de negentiende en twintigste eeuw lintbebouwing is ontstaan.

Haagstraat

De weg van Breda naar de Hage (Princenhage), de Haagstraat, wordt volgens de toponymist Chr. Buiks reeds genoemd in 1443. Het oorspronkelijke tracé is echter niet bekend. Het is mogelijk dat de Haagstraat vanuit de Hage via de huidige Oosterstraat aansluiting gaf op de Oranjeboomstraat en Breda.

Steenweg

In 1683 werd de Haagweg bestraat en opnieuw getraceerd door het bestuur van de heerlijkheid Princenhage. Het is daarmee een van de oudste steenwegen van Nederland. Langs de weg waren iepen geplant. Bij het Duitenhuis bij de Duitenhuisstraat werd tol geheven. Van 1810-1813 werd door keizer Napoleon de steenweg (Napoleonsweg) aangelegd van Antwerpen via Breda naar Gorinchem, Utrecht en Amsterdam. De Haagweg werd daarin opgenomen. Mijlpaal nummer 35 (35 kilometer van Sleeuwijk) bij huisnummer 311 herinnert daaraan. De Haagweg kan dus ook worden beschouwd als een oude rijksweg.

Koepeltjes

Rond de vesting Breda bevond zich de zogenaamde verboden kring. Hierbinnen mocht niet worden gebouwd, behalve kleine of houten gebouwtjes, zodat een eventuele vijand die de vesting naderde zich nergens kon verschuilen.Langs de Haagweg stond een groot aantal koepeltjes, buitenhuisjes en zomerhuisjes van bemiddelde Bredanaars.De buitenplaats Zuilen werd in 1826 aangekocht door de rooms-katholieke parochies van Breda om daar een begraafplaats in te richten. In 1827 werd naast katholiek Zuilen nog een tweede, hervormde begraafplaats aangelegd.

Villa's

In 1853 werd de verboden kring verkleind en werden er langs de Haagweg bij Zuilen enkele grote villa's gebouwd (onder andere Princenoord).

Duitenhuis

De vesting Breda werd opgeheven in 1869, waarna de vestingwerken werden gesloopt. In 1890 werd de tramlijn van Breda naar Princenhage aangelegd die verder doorliep naar Antwerpen, Liesbos en Steenbergen. De tram bracht aan de Haagweg en de Liesboslaan een proces van suburbanisatie op gang. Vóór de Eerste Wereldoorlog was de Haagweg volgebouwd. Rond het Duitenhuis ontstond op Princenhaags grondgebied een nieuwe stadswijk, eveneens het Duitenhuis genaamd. In 1927 en 1942 werden de Haagweg in twee fases geannexeerd door Breda.

Literatuur

Chr. Buiks, Veldnamen in de voormalige gemeente Princenhage (nog uit te geven).
C.R. Hermans, Geschiedkundig overzigt der Straatwegen in de Provincie Noordbrabant, in Handelingen van het Provinciaal Genootschap van Kunsten en Wetenschappen in Noordbrabant, 1852.
K.A.H.W. Leenders, Cultuurhistorische landschapsinventarisatie gemeente Breda (Breda, 2006). ErfgoedRapport Breda, nummer 1.
W.J.M. Leideritz, De tramwegen van Noord-Brabant, een historische terugblik op ruim een halve eeuw tram- en autobusexploitatie in de provincie Noord-Brabant (Leiden, 1978).
W.J.M. Leideritz, De Zuid-Nederlandsche Stoomtramweg-Maatschappij, een historische terugblik op bijna 100 jaar regionaal openbaar vervoer (1889-1985), in Jaarboek de Oranjeboom XLIV (1991).
Gerard Otten, De straten van Breda (Breda, 1988).
Gerard Otten, 'De ontwikkeling van de Haagweg in de negentiende en het begin van de twintigste eeuw', in: E.M. Doln Gerard Otten en A. van Oostenrijk, De route van Breda naar Princenhage (Breda, 1993).
B.G.M. Strootman, Oude rijkswegen, ontstaan, oorspronkelijk en huidig beeld van de oude rijkswegen in Nederland (Utrecht, 1992, derde druk).

Meer over...

Deel dit artikel

Nieuwsbrief

Ook interessant

Esserstraat

1809 tot heden

De Esserstraat is genoemd naar notaris J.C.L. Esser. Daarvoor heette het in de Volksmond het Laantje en ook nog een korte tijd de Emmalaan

Posthoornstraat

1964 tot heden

De Posthoornstraat is genoemd naar café de Posthoorn en niet andersom. De posthoorn werd in de achttiende en negentiende eeuw gebruikt als signaalinstrument door postbezorgers te paard.

Duitenhuisstraat

1892 tot heden

Na de sloop van de vestingwerken van 1870 tot 1876 ontstonden, op Princenhaags grondgebied, een voorstad van fabrieken en verschillende arbeidersstraten, zoals de doodlopende Duitenhuisstraat aan de noordzijde van de Haagweg.

Tolsteeg

1879 tot heden

Van 1870 tot 1876 werden de vestingwerken van Breda gesloopt en werd een plan aangelegd van singelwegen en brede straten. Aan de westzijde vormden de Dijklaan en de Vestkant de grens. Er ontstonden hier ook verschillende smalle straatjes met arbeiderswoningen, onder andere de Tolsteeg en de Duitenhuisstraat.

Princenhage

1198

In archiefbronnen komt de naam Hage voor het eerst voor in deze oorkonde uit 1198. Naast H...

herberg het Roode Hert

1518 tot heden

De huidige buitengevels van Het Roode Hert stammen uit 1935 en doen niet meteen denken aan een oude herberg. Schijn bedriegt want achter het metselwerk gaan mogelijk oudere muren schuil.

oude ingang begraafplaats Haagveld

1932 tot heden

Aan de Haagweg ligt de oude ingang van de protestantse begraafplaats Haagveld. Het poortgebouw met de aula werd in 1932 ontworpen door het bekende Bredase architectenbureau Korteweg en Verwoerd.

Constantijn Huygens

1596 tot 1687

Constantijn Huygens behoort met Hooft, Vondel en Bredero tot de grootste Nederlandse renaissance schrijvers. Hij was diplomaat, maar vooral componist en dichter, die in zijn werken een aantal malen zijn liefde voor de stad Breda tot uitdrukking bracht. Hij was tevens secretaris van twee prinsen van Oranje, Frederik Hendrik en Willem II. Hij correspondeerde met de grootsten van zijn tijd, onder anderen Rene Descartes, Francis Bacon, Pierre Corneille, Antonij van Leeuwenhoek en John Donne

Vincent van Gogh

1853 tot 1890

Vincent van Gogh wordt tegenwoordig gezien als een van de grote schilders van de negentiende eeuw. In Nederland zijn vele van zijn werken te bezichtigen in het Van Gogh Museum in Amsterdam en is hij opgenomen in de Nationale Canon. Vincent van Gogh is niet geboren in Breda, maar hij heeft wel sterke banden met deze stad.

Nellie van Kol

1851 tot 1930

Sommige bekende personen hebben maar kort in Breda verbleven. De kinderboekenschrijfster en feministe Nellie van Kol, die tussen 1898 en 1904 in Princenhage woonde, willen we u echter niet onthouden. Nellie van Kol werd geboren als Marie Porreij, maar later gebruikte zij, zoals dat in die tijd de gewoonte was, de achternaam van haar man.

Oranjeboomstraat en Talmastraat (Heuvel)

1200 tot heden

De Oranjeboomstraat en de huidige Talmastraat vormden in de middeleeuwen één van de wegen

Leursebaan (buiten-gebied Princenhage)

1200 tot heden

Sommige straten buiten het oude centrum kunnen we aanduiden als oude

Straatnamen Princenhage

1200 tot heden

Tot 1942 was Princenhage een zelfstandige gemeente. In dat jaar werd het zuidelijke

Waarneming Haagweg 277 2007

-700 tot 1300

Bij een waarneming in een bouwput op een achterterrein tussen de Haagweg en de Heuvelstraa...

Frans Heijlaertsplein (Tuinzigt)

1910 tot heden

Het Frans Heijlaertsplein is het centrale plein in het buurtje tussen de Haagweg, de

Dr. Jan IngenHouszplein (Haagpoort)

1908 tot heden

Op 28 november 1908 werd door de gemeenteraad van Breda de naam Dr. Jan IngenHouszplein

Heuvelstraat (Princenhage)

1500 tot heden

Aanvankelijk was de Heuvelstraat een smal en kronkelig straatje dat een kortere verbinding

Straatnamen Tuinzigt en Westerpark

1400 tot heden

Historisch gezien behoren de wijken Tuinzigt en Westerpark tot de

Grafmonumenten op Zuylen

1823

In respectievelijk 1826 en 1829 werden aan de Haagweg op Zuylen de katholieke en de

Mis je iets? Informatie onjuist? Ideeën?

Mail je reactie

Erfgoedweb is een initiatief van