De Cingelstraat loopt in het verlengde van de Schoolstraat naar het Kasteelplein. Oorspronkelijk stond de Latijnse School (waar de Schoolstraat naar genoemd is) aan de huidige Cingelstraat. In 1514 is de Cingelstraat doorgebroken naar het Kasteelplein. Door de aanleg van de Kraanstraat in 1518 tenslotte raakte de Cingelstraat los van de Schoolstraat.
Toegangsweg naar de Burcht
Archeologisch onderzoek wijst er op dat de Cingelstraat in de dertiende en veertiende eeuw een ander tracé had en de toegangsweg vormde naar de veertiende-eeuwse Burcht. In de Schoolstraat – Cingelstraat stonden belangrijke gebouwen, zoals het Huis Van Brecht, de verdwenen Herberg van Thorn (beide van oorsprong veertiende-eeuwse kanunnikenhuizen) en de Latijnse School. Aan de zuidzijde lag, begrensd door een zware muur, het terrein van de Herberg van de Heer aan de Reigerstraat. De naam Cingelstraat wordt reeds genoemd in oorkondes uit 1391 en 1418. Waarschijnlijk waren de Schoolstraat en de Cingelstraat toen nog twee namen voor dezelfde straat. De straat liep naar de Burchtgracht. Waarschijnlijk verklaart dit het woord ‘singel’. De bewoningssporen die rond de Cingelstraat zijn teruggevonden zijn overigens al veel ouder. Rond het midden van de twaalfde eeuw werd hier al gewoond. Sporen in de vorm van greppels en restanten van houten palen tonen dat aan.
‘Nieuwstraat’
Waarschijnlijk is de Cingelstraat doorgebroken naar het Kasteelplein op initiatief van graaf Hendrik III van Nassau om hier, vlak voor zijn nieuwe kasteel, een aantrekkelijke woonbuurt te creëren met grote huizen. Na de stadsbrand van 1490 tot aan de Beeldenstorm van 1566 is in Breda een groot aantal nieuwe straten aangelegd, de zogenaamde nieuwstraten. Doel hiervan was waarschijnlijk het verbeteren van de verkeersstructuur (Nieuwstraat, Kraanstraat, Sint Annastraat, Halstraat) en het creëren van marktpleinen (Nieuwe Korenmarkt of Havermarkt en Nieuwe Vismarkt). Bij enkele straten was het uitdrukkelijk de bedoeling bouwgrond te ontsluiten (Cingelstraat, Begijnhof, Keizerstraat en Nonnenveld).
Lombaardstraat
Een andere naam voor de Cingelstraat was Lombaardstraat. Deze naam komt voor in de periode 1692-1790. De Bank van Lening of Lombaard (lommerd zoals wij tegenwoordig zeggen) was in die tijd gevestigd op de hoek van de Schoolstraat en de Cingelstraat. In 1831 werd hij overgenomen door de gemeente en in 1922 opgeheven.
Literatuur
Hans de Kievith, "Lastige straten" (2014), http://erfgoed.breda.nl/nieuws/lastige-straten
Gerard Otten, De straten van Breda (Breda, 1988).
