Tijdens de Tachtigjarige Oorlog (1568-1648) ging het om het bezit van vestingsteden. Echte veldslagen kwamen weinig voor. De belegering en verovering van een stad duurde minstens enkele weken en soms maanden. In de Tachtigjarige Oorlog wisselde Breda vijf maal van bezetter. In 1624/5 en 1637 ging dat met omvangrijke en langdurige belegeringen gepaard, die heel de streek rond Breda op zijn kop zetten.
Strategie
Na het succesvolle beleg van Spinola in 1624/25 werd Breda in 1637 uiteindelijk weer door de staatse troepen ingenomen. Frederik Hendrik gebruikt hiervoor een vergelijkbaar linie-stelsel als Spinola alleen niet met de bedoeling de stad uit te hongeren maar de stad agressief vanaf vier zijden aan te vallen.
In de zomer van 1637 concentreerde prins Frederik Hendrik van Oranje (1584-1647) zijn troepen rond de stad Breda. Naar schatting waren er circa 18.000 manschappen van Staatse zijde in de weer om het verzet van gouverneur Gomare de Fourdin en zijn garnizoen van een paar duizend man te breken.
Liniestelsel
Het daadwerkelijke beleg begon op 15 augustus. Frederik Hendrik liet er geen gras over groeien. Rond de stad werd een buiten-omsingelingswal gelegd, met daarop een aantal grote en kleine kampen. Bovendien werden de wegen vaak op meer eenvoudige wijze versterkt. In heel het gebied wemelde het van grotere en kleinere schansjes en het geheel was voortdurend in ontwikkeling naarmate het beleg vorderde.
De legerkampen werden vaak op hoge droge locaties aangelegd die ook relatief vlak waren. Bij het beleg van 1637 waren er o.a. legerkampen ten zuidoosten van het huidige Teteringen (Cadettenkamp), op Bergschot, de Buistelberg (Ginneken), de Bieberg, in het huidige Mastbos,in Princenhage, Steenakker en Hartel.
Opmars naar de stad
Mijn gangen en galerijen werden in hoog tempo in de richting van stad en kasteel gebouwd. Een ontzettingsmacht van de Spanjaarden werd tijdig verjaagd en het werk aan de aanvalsroutes vorderde voorspoedig. In september werden de voor de vesting liggende halve manen en ravelijnen veroverd. Door dit verlies werd de situatie voor Fourdin onhoudbaar; er zou ook geen hulp meer uit Brussel komen.
Overgave
Op 6 oktober 1637 bereikte Frederik Hendrik zijn doel. Breda gaf zich over, en dat slechts elf weken na het begin van het beleg. Spinola had er in 1624-1625 elf maanden voor nodig. De prins trok de met oranje vlaggen versierde stad binnen en nam met zijn gezin tijdelijk intrek in het zwaar gehavende kasteel. De markgraaf van Haulterive, François de l’Aubespine (1584-1670), werd gouverneur en kreeg het huidige Blokhuis, een buiten de kasteelgracht gelegen bolwerk, als woning toegewezen. De l’Aubespine zou 32 jaar lang gouverneur van de Breda en slotvoogd van het kasteel blijven.
(tekst mede ontleend aan Brabants Erfgoed)
