Rioolwerkzaamheden Vlaszak leveren sporen op van begraafplaats bij de vm. Gasthuiskapel

10-11-2024

Bij de aanleg van een nieuw riool aan de oostzijde van de Vlaszak zijn sporen gevonden van de begraafplaats die rond de voormalige Gasthuiskapel lag. Deze kapel is eind 13de eeuw gesticht. De laatste resten zijn in 1957 gesloopt bij de aanleg van de huidige Vlaszak.

Zicht op de rioolsleuf richting Kennedylaan. Een van de archeologen is bezig een skelet vrij te leggen.

In de rioolsleuf werden 5 skeletten aangetroffen die zorgvuldig door de archeologen zijn blootgelegd en opgegraven.
Opmerkelijk was de locatie van de graven. Daaruit moet opgemaakt worden dat de begraafplaats zich verder tot aan de middeleeuwse stadsgracht uitstrekte.

In 1985 en in 2006 werd een groot deel van het gehele middeleeuwse Gasthuiscomplex opgegraven. Het huidige Stedelijk Museum Breda behoorde ook bij dat complex. Bij die eerste opgraving werden ruim 600 begravingen gevonden. Daarnaast werden delen van de Gasthuiskapel opgegraven. (zie plattegrond)

Op de plattegrond links hebben we de opgraving uit 1985 weergegeven op het kadastrale minuutplan van 1824 met de straatjes Beijerd en Vlaszak. Daartussen liep de versmalde stadsgracht.

Ook hebben we de situatie van voor 1534 weergegeven met de stadsmuur, stadspoort en de brede stadsgracht.

In 2006 werden delen van het Gasthuis en Oudemannenhuis opgegraven bij de uitbreiding achter het huidige Stedelijk Museum Breda. (niet afgebeeld)

Het was in 1957 te danken aan stadsarchivaris Frans Brekelmans en amateur-archeoloog Bert Moelands dat er aandacht was voor de sloop van de Gasthuiskapel. Dat leidde ertoe dat er door de Rijksdienst voor Oudheidkundig Bodemonderzoek een smalle sleuf werd gegraven door de kapel. Daar bleek uit dat de fundering nog uit de 13de eeuw stamde.

Links de rioolsleuf ongeveer vanuit hetzelfde perspectief als de foto rechts. Dit is het straatje de Beijerd, gezien vanuit de Boschstraat. Datering voor 1957. (Foto: beeldcollectie Stadsarchief Breda)

Voordat de huidige Vlaszak na 1957 werd aangelegd bestond deze uit het straatje de Beijerd (oostzijde) en het straatje de Vlaszak (de westzijde). Deze straatjes zijn aangelegd nadat de middeleeuwse stadsgracht in de 16de en 17de eeuw aanzienlijk werd versmald. Door de aanleg van een nieuwe stadsversterking had deze gracht geen verdedigende functie meer. Rond 1860 verdween deze gracht door de aanleg van het nu nog in gebruik zijnde Oude Vestriool.

Uitsnede uit luchtfoto uit de jaren '30 met de Beijerd en Vlaszak geaccentueerd. Deze huizenblokken met het binnenterrein geven de ligging van de middeleeuwse stadsgracht weer. (foto: collectie Aviodrome inv.7697)

Ook interessant

Idee icoon

Mis je iets? Informatie onjuist? Ideeën?

Mail je reactie
Erfgoedweb is een initiatief van
gemeente Breda
chevron-up Scroll naar boven