Prins Hendrikstraat (Ginneken)

Gebieden
1607 tot heden
1624 1624

De Prins Hendrikstraat in de jaren dertig. (Beeldcollectie Stadsarchief Breda)

De historisch-geograaf Karel Leenders geeft in zijn Cultuurhistorische Landschapsinventarisatie uit 2004 de Karnemelkstraat of Prins Hendrikstraat als een akkerweg. Een akkerweg ontsluit voornamelijk een akkergebied, zegt hij. Veel van deze wegen hebben een niet nader te bepalen middeleeuwse ouderdom.

Karnemelkstraat

De oorspronkelijke naam van deze straat is de Botermelkstraat of Karnemelkstraat. Buiks geeft een vermelding van de Botermelckstrate tot Ghinneken uit 1607, de Kernemelckstraet uit 1714 en de Boter- of Karnemelkstraat uit 1768. In de legger van openbare wegen van Ginneken uit 1881 wordt gesproken over de Karnemelkstraat, bestraat met keien ter lengte van 124 meter, tot aan Modderlust en overigens zandweg.
In Vlaanderen komt volgens Buiks regelmatig een Karnemelkstraat voor. Botermelk is hetzelfde product als karnemelk: het restant van de melk na boterbereiding.
Karnemelk zou een pejoratief kunnen zijn (een naam met een ongunstige betekenis): een aanduiding voor een modderige straat. In de volksmond spreekt men ook wel van de karnemelkse kant, als een man niet aan de juiste kant loopt naast zijn vrouw.

Prins Hendrikstraat

Op 7 februari 1901 trouwde koningin Wilhelmina in Den Haag met prins Hendrik van Mecklenburg- Schwerin. Op 30 april 1909 werd in Den Haag prinses Juliana geboren. De dag na de geboorte kwam de gemeenteraad van Ginneken bijeen. Burgemeester Passtoors bracht in welgekozen woorden de grote gebeurtenis in herinnering die in het Koninklijk Huis had plaats gehad. De heer H.J. Spitzen vroeg nu het woord. Er was feest in het dorp en hij zou hieraan dan ook gaarne een herinnering verbonden zien. Hij stelde voor een straat de Prinses Julianastraat te noemen. Hij had het oog op de Karnemelkstraat die immers het Oranjeplein en het Nassauplein met elkaar verbond. De heer L.J. van de Wetering was het daarmee niet eens. Hij stelde voor de Schoolstraat te herdopen in de Prinses Julianastraat en de Karnemelkstraat en andere naam te geven, bijvoorbeeld Prins Hendrikstraat. Aldus werd besloten. Hendrik werd dus pas beloond met een straatnaam toen hij resultaten had geboekt. We kunnen deze naamgeving ook wel beschouwen als een uiting van het voortschrijdende verstedelijkingsproces in Ginneken. Prinses Julianastraat en Prins Hendrikstraat klinken heel wat stadser dan Schoolstraat en Karnemelkstraat.
Op zaterdag 29 september 1923 werd op de samenkomst van de Prins Hendrikstraat en de Gaffelstraat een boom geplant ter gelegenheid van het 25-jarig regeringsjubileum van koningin Wilhelmina. Het is de enige Oranjeboom die uiterlijk nog als zodanig herkenbaar is. Hij wordt omgeven door een ijzeren hekje op stenen voet.

Literatuur

Chr. Buiks, Veldnamen in de voormalige gemeente Ginneken en Bavel (Nieuw-Ginneken, 1986), deel 15 en 16, Ginneken-Dorp.
K.A.H.W. Leenders, Cultuurhistorische landschapsinventarisatie gemeente Breda (Breda, 2006). ErfgoedRapport Breda, nummer 1.
Gerard Otten, De straten van Breda (Breda, 1988).

Deel dit artikel

Nieuwsbrief

Ook interessant

Idee icoon

Mis je iets? Informatie onjuist? Ideeën?

Mail je reactie
Erfgoedweb is een initiatief van
gemeente Breda
chevron-up Scroll naar boven