Opgraving Molenstraat / Oude Vest 1983

In de zomer van 1983 kon als vervolg op eerder onderzoek een braakliggend terrein aan de Oude Vest onderzocht worden. In 1982 had er ten noordoosten en ten noorden al een tweetal onderzoeken plaatsgevonden. Het doel was om na te gaan hoe de laatmiddeleeuwse bewoning aan de rand van de toenmalige stad zich had ontwikkeld.

De oudste sporen op het terrein in de vorm van eergetouwkrassen stamden uit de ijzertijd. Deze sporen waren zichtbaar in de top van een goed ontwikkelde humuspodzol.

Stadswal en molenberg

Het bovenliggende esdek bevatte wat vondsten uit de 12de en 13de eeuw. Aan de zuidzijde van het opgravingsvlak werden de resten van een aarden wal waargenomen met aan de stadszijde een greppel met paalsporen. Het terrein achter de stadswal werd geleidelijk opgehoogd en hierboven werd, deels tegen de wal, een kunstmatige molenberg opgeworpen, die onderaan verstevigd werd met twee plaggenmuurtjes.

Bouw stadsmuur

De bouw van de stadsmuur in de tweede kwart van de 14de eeuw betekende het einde van de Molenberg. Of de aarden wal bij de bouw van de stadsmuur geheel werd weggegraven, is maar de vraag, gezien de hoogte waarin de top van de stadswal nog in het profiel zichtbaar was. Een zelfde constructie leek bij de stadsmuur bij de Gasthuispoort aanwezig te zijn; De stadsmuur die gebouwd is in de flank van de oudere aarden wal.
In het midden van de 14de eeuw, dus niet lang na de bouw van de stadsmuur, werd het eerste stenen huis gebouwd aan de rooilijn van de toen ontstane Molenstraat.

Sloop stadsmuur

Na de sloop van de stadsmuur verscheen er aan de Oude Vest een groot langgerekt gebouw wat als de stadstimmerfabriek kan worden geentificeerd. Dit complex moet een totale lengte van 75 meter hebben gehad. De oritatie van dit gebouw was iets meer naar het westen toe en week duidelijk af van de omliggende bebouwing. Vermoedelijk had dat te maken met een gewijzigde infrastructuur door de aanleg van de "Nieuwe Weg" (alle straten die op de plaats van de stadmuur verschenen werden op een dergelijke manier aangeduid) op de plaats van de stadsmuur. Van de jongste bebouwing aan de Oude Vest leek relatief weinig bewaard te zijn. Het betrof enkele kelders en een enkele muur haaks op de Oude Vest

Kleine Molenstraat

Aan de noordzijde van het onderzoeksgebied werd een drietal huisje opgegraven, die aan de zuidzijde van de Kleine Molenstraat lagen. In de opgravingscampagne van 1982 werden de overige huisjes aan de noord- en zuidzijde reeds opgegraven.

Glasvondsten

Een beerput achter één van de huizen aan het begin van de Molenstraat leverde een opmerkelijke hoeveelheid 16e eeuwse drinkglazen op. Niet alleen de ouderdom maar ook de kwaliteit van het glas was opvallend. Een aantal glazen zijn afgebeeld in de gallery boven aan de pagina

Wat stond er in de krant?

• Misdadigers en priesters zaten in de Gevangenpoort
• Ruud Schneider: van scherf naar pot
• Graven naar het oudste stukje Breda