Opgraving Molenstraat / Oude Vest 1983

Archeologie
-700 tot 1980
1068 1068

Overzichtsfoto van de opgraving met op de achtergrond de Kloosterkazerne

1069 1069

Een toepasselijke vondst in de Molenstraat: de ligger van een handmolensteen. Datering: late middeleeuwen?

1070 1070

Een bronzen kopje uit de Romeinse Tijd. Vermoedelijk als versiering onderaan het oor van een bronzen kan

1071 1071

Een combinatie van een spithouder en een lekbak uitgevoerd in roodbakkend aardewerk. Datering laat 15e - vroeg 16e eeuw

1072 1072

Een bordje met een haan en eenvoudige geometrische motieven, uitgevoerd in roodbakkend slibversierd aardewerk. Datering tweede helft 16e eeuw.

1073 1073

Steengoed kannetje met fraai (huis-)wapen uit Raeren (Duitsland) tweede helft 16e eeuw

1074 1074

Detailopname van het (onbekende) wapen. Vermoedelijk staat er in de rand nog een jaartal

1075 1075

Grote kom, vervaardigd in het Weser gebied (Noord Duitsland) te dateren tussen 1575 en 1625

1076 1076

Kelk van een zogenaamde diabolo-beker, versierd met blauwe zigzag banden en witte draden. Datering eerste helft 16e eeuw

1077 1077

Vlechtwerkbeker met opgelegd duivelskopje. Datering tweede helft 16e eeuw

1078 1078

Detailopname van het duivelskopje

1079 1079

Voetbeker, versierd met een twaalftal ribben, terug te vinden op schilderijen van Pieter Aertsen en Pieter Breughel. Datering eerste helft 16e eeuw

1080 1080

"Vetro a fili" of filigrain beker versierd met opgelegde rozetjes. Datering tweede helft 16e eeuw

1081 1081

Strijkglas. Met zo’n bol konden stoffen worden glad gestreken, geplet of gepolijst zonder dat de bol verwarmd werd. Datering tweede helft 16e eeuw

1069 1069

Een toepasselijke vondst in de Molenstraat: de ligger van een handmolensteen. Datering: late middeleeuwen?

1070 1070

Een bronzen kopje uit de Romeinse Tijd. Vermoedelijk als versiering onderaan het oor van een bronzen kan

1071 1071

Een combinatie van een spithouder en een lekbak uitgevoerd in roodbakkend aardewerk. Datering laat 15e - vroeg 16e eeuw

1072 1072

Een bordje met een haan en eenvoudige geometrische motieven, uitgevoerd in roodbakkend slibversierd aardewerk. Datering tweede helft 16e eeuw.

1073 1073

Steengoed kannetje met fraai (huis-)wapen uit Raren (Duitsland) tweede helft 16e eeuw

1074 1074

Detailopname van het (onbekende) wapen. Vermoedelijk staat er in de rand nog een jaartal

1075 1075

Grote kom, vervaardigd in het Weser gebied (Noord Duitsland) te dateren tussen 1575 en 1625

1076 1076

Kelk van een zogenaamde diabolo-beker, versierd met blauwe zigzag banden en witte draden. Datering eerste helft 16e eeuw

1077 1077

Vlechtwerkbeker met opgelegd duivelskopje. Datering tweede helft 16e eeuw

1078 1078

Detailopname van het duivelskopje

1079 1079

Voetbeker, versierd m

1080 1080
1081 1081
/

In de zomer van 1983 kon als vervolg op eerder onderzoek een braakliggend terrein aan de Oude Vest onderzocht worden. In 1982 had er ten noordoosten en ten noorden al een tweetal onderzoeken plaatsgevonden. Het doel was om na te gaan hoe de laatmiddeleeuwse bewoning aan de rand van de toenmalige stad zich had ontwikkeld.

BR 01 83 topo
BR 01 83 1824
Ligging van de werkput op de huidige topografie en het kadastraal minuutplan 1824. In grijs de aansluitende of omliggende opgravingen

De oudste sporen op het terrein in de vorm van eergetouwkrassen stamden uit de ijzertijd. Deze sporen waren zichtbaar in de top van een goed ontwikkelde humuspodzol.

Stadswal en molenberg

Het bovenliggende esdek bevatte wat vondsten uit de 12de en 13de eeuw. Aan de zuidzijde van het opgravingsvlak werden de resten van een aarden wal waargenomen met aan de stadszijde een greppel met paalsporen. Het terrein achter de stadswal werd geleidelijk opgehoogd en hierboven werd, deels tegen de wal, een kunstmatige molenberg opgeworpen, die onderaan verstevigd werd met twee plaggenmuurtjes.

BR 01 83 3
BR 01 83 1
Schuinlopende zandlagen in de wal, rechts een ontwateringsslootje. De dubbele plaggenmuur aan de onderzijde van de molenberg.

Bouw stadsmuur

De bouw van de stadsmuur in de tweede kwart van de 14de eeuw betekende het einde van de Molenberg. Of de aarden wal bij de bouw van de stadsmuur geheel werd weggegraven, is maar de vraag, gezien de hoogte waarin de top van de stadswal nog in het profiel zichtbaar was. Een zelfde constructie leek bij de stadsmuur bij de Gasthuispoort aanwezig te zijn; De stadsmuur die gebouwd is in de flank van de oudere aarden wal.
In het midden van de 14de eeuw, dus niet lang na de bouw van de stadsmuur, werd het eerste stenen huis gebouwd aan de rooilijn van de toen ontstane Molenstraat.

Sloop stadsmuur

Na de sloop van de stadsmuur verscheen er aan de Oude Vest een groot langgerekt gebouw wat als de stadstimmerfabriek kan worden geentificeerd. Dit complex moet een totale lengte van 75 meter hebben gehad. De oritatie van dit gebouw was iets meer naar het westen toe en week duidelijk af van de omliggende bebouwing. Vermoedelijk had dat te maken met een gewijzigde infrastructuur door de aanleg van de "Nieuwe Weg" (alle straten die op de plaats van de stadmuur verschenen werden op een dergelijke manier aangeduid) op de plaats van de stadsmuur. Van de jongste bebouwing aan de Oude Vest leek relatief weinig bewaard te zijn. Het betrof enkele kelders en een enkele muur haaks op de Oude Vest

Kleine Molenstraat

Aan de noordzijde van het onderzoeksgebied werd een drietal huisje opgegraven, die aan de zuidzijde van de Kleine Molenstraat lagen. In de opgravingscampagne van 1982 werden de overige huisjes aan de noord- en zuidzijde reeds opgegraven.

BR 01 83 2
Br 01 83 6b
Zicht op de funderingen van kleine huisjes aan de Kleine Molenstraat met betonnen (!) beerputten in en langs de Kleine Molenstraat

Glasvondsten

Een beerput achter één van de huizen aan het begin van de Molenstraat leverde een opmerkelijke hoeveelheid 16e eeuwse drinkglazen op. Niet alleen de ouderdom maar ook de kwaliteit van het glas was opvallend. Een aantal glazen zijn afgebeeld in de gallery boven aan de pagina

Deel dit artikel

Nieuwsbrief

Aanmelden

Ook interessant

Idee icoon

Mis je iets? Informatie onjuist? Ideeën?

Mail je reactie
Erfgoedweb is een initiatief van
gemeente Breda
chevron-up Scroll naar boven