Tijdens een kleinschalige opgraving heeft de Archeologische Vereniging Breda in 1988 de funderingsresten en kelders van de voormalige panden Molenstraat 16, 18 en 20 opgegraven. De aaneengesloten bebouwing aan de westzijde van de Molenstraat was reeds in de jaren zestig gesloopt. In 1982, 1983 en 1985 hadden al eerder opgravingen plaatsgevonden in de directe omgeving. Tenslotte is in 1991 het nog niet opgegraven areaal onderzocht (zie onderstaande plattegrond).
Ter oriëntatie: op het overgrote gedeelte van het opgravingsterrein bevindt zich nu de huidige bibliotheek.
Opgraving Molenstraat 16-20 1988
Overzicht van de opgravingsput met op de achtergrond de huizen aan de St. Janstraat en Koevoet
Vroeg veertiende-eeuwse bakpan uit één van de afvalkuiltjes, ingegraven in de middeleeuwse akker
Benen tuimelaar, vijftiende eeuw. Een tuimelaar in een onderdeel van een kruisboog dat de pees gespannen houdt.
Hakbijl, gevonden in één van de kelders. Datering zestiende/zeventiende eeuw.
Fraai versierde haardsteen, aangetroffen achter een latere dichtzetting van de bakkersoven in de kelder
Zgn. "tulpenbord" uit beerkeldertje. Datering tweede helft zeventiende eeuw.
Een zgn. netwerkbeker. Datering late zeventiende eeuw. Afkomstig uit een beerputje achter Molenstraat 16.
/
De werkput van 1988 in blauw op de huidige topografie en op het kadastaal minuutplan van 1824. De overige campagnes in grijs
Historie van de percelen.
Voor de stadsbrand van 1534 is de situatie ter plaatse onduidelijk omdat er nog geen gesloten straatwand is. Na 1534 zijn er in ieder geval drie panden. Het casco van deze huizen zal tot de sloop in de jaren zestig niet echt veranderd zijn. Opmerkelijk is dat Molenstraat 18 en 20 in de tweede helft van de zestiende eeuw kortstondig functioneren als een termijnhuis voor resp. de Kruisheren en de Augustijnen.
De funderingen en kelders van Molenstraat 16, 18 en 20. Rechts rondleiding op het opgravingsterrein tijdens de open dag.
IJzertijd en middeleeuwen
In een dertiende/veertiende-eeuwse akkerlaag werden enkele laatmiddeleeuwse afvalkuilen ontdekt. Daaronder werden in de top van een goedbewaarde haarpodzol (een bodemsoort typerend voor droge en arme zandgronden) ijzertijdscherven aangetroffen. De laatmiddeleeuwse stenen bebouwing bevond zich op een dik vijftiende-eeuws ophogingspakket en werd midden in de zestiende eeuw gedateerd. Sporen van vroegere houtbouw zijn niet ontdekt.
De vondst van een bakkersoven
Opmerkelijk was de vondst van een zeventiende-eeuwse bakkersoven, waarvan de koepel bij de aanleg van de put is beschadigd. De oven werd gestookt vanuit de kelder. Een ondiepe droogruimte voor de takkenbossen was geconstrueerd vóór de toegang van de oven.
Vloer van de zeventiende-eeuwse bakkersoven met een restant van de bakstenen koepel. Rechts droogruimte voor stookhout voor de oven.
Oudere bebouwing
In het zuidprofiel van de werkput is de noordelijke zijmuur van Molenstraat 22 vrijgelegd. Deze muur lijkt uit het midden van de veertiende eeuw te stammen. Parallel aan deze muur werden veertiende/negentiende-eeuwse straatniveaus aangetroffen in de osendrop steeg tussen Molenstraat 20 en 22. Daarmee moet nr. 22 een van de oudste stenen panden in de Molenstraat geweest zijn.
Fragmenten van een pijpenoven
Buiten de werkput werd onder een plavuizen vloer t.h.v. Molenstraat 22 een grote hoeveelheid ongebakken pijpenklei en pijpoven-fragmenten gevonden. In 1991 werd de daadwerkelijke pijpenoven op dit perceel gevonden.
De vondsten.
De oudste vondsten kwamen uit afvalkuiltjes, ingegraven in de oude akkerlaag, onder de zestiende-eeuwse huizen en uit de ophogingen in de veertiende/vijftiende-eeuwse steeg tussen nr. 20 en 22.
Daarnaast werd er een beerkeldertje opgegraven tegen de achtergevel van Molenstraat 16. De vondsten dateren uit de late zeventiende eeuw en de vroege achttiende eeuw. In de gallery boven aan de pagina worden verschillende vondsten uit de hierboven genoemde sporen getoond.
Wat stond er in de krant?
Ook interessant
Erfgoedweb is een initiatief van
