Tijdens archeologisch vervolgonderzoek aan de zuidzijde van een braakliggende terrein aan de Molenstraat/Oude Vest in het najaar van 1982 kon een groot deel van de bebouwing aan de Kleine Molenstraat en hoek Molenstraat worden opgegraven.
Het gehele terrein, de locatie van de huidige bibliotheek, is in een aantal opgravingscampagnes opgegraven. Feitelijk is er tussen 1982 en 1991 een complete woonbuurt opgegraven met woonhuizen en erven aan de Oude Vest, Molenstraat, de Koevoet en achterterreinen van het hofhuis Ocrum (de huidige Nieuwe Veste) aan de St. Janstraat.
Opgraving Kleine Molenstraat 1982
Overzicht op het opgravingsterrein met op de achtergrond de Oude Vest
Veertiende/vijftiende-eeuwse melkteil, o.a. gebruikt om melk af te romen
Schenkkan met de voor die tijd typerende slibboog versiering. Datering begin zestiende eeuw.
Steengoed kannetje, een zogenaamde puntneus baardmankruik. Datering begin zestiende eeuw.
Steengoed bierpul, een "schnelle". Vervaardigd in Siegburg in de late zestiende eeuw. Afgebeeld staan "Justitia" en (niet zichtbaar) "Charitas".
Majolica schenkkannetje uitgevoerd in een ongebruikelijke kleurstelling. Datering eind zestiende eeuw.
Inmaakpot, datering negentiende eeuw
Beslagplaatje van een gesp met de tekst "Ihesos". De kopjes van de nagels zijn nog aanwezig.
Gedetailleerde tekening van het beslagplaatje
Een zogenaamd oorlepeltje, vijftiende eeuw. Een instrumentje om oorsmeer mee te verwijderen.
Fragment van een wijwaterbakje uit de late achttiende eeuw
/
De opgravingsput in blauw op de huidige topografie en op het kadastraal minuutplan van 1824.In grijs overig onderzoek.
IJzertijd en late middeleeuwen
Op het diepste niveau kon informatie verkregen worden over het middeleeuwse akkercomplex en de daaronder gelegen ijzertijd-akker. Op het diepste vlak bleken er twee ijzertijd-niveaus aanwezig te zijn, die gekenmerkt werden door spitsporen. Het onderste ijzertijd-niveau bevatte tevens sporen van een eergetouw, een primitieve ploeg. Een laatmiddeleeuws akkerpakket dekt de humuspodzol (een bodemtype kenmerkend voor hooggelegen arme zandgronden) af. Opvallend was de aanwezigheid van een fijne gelaagdheid van fijne stuifzandlagen.
Een dubbele haarpodzol bodem, met eergetouw-sporen uit de IJzertijd in de onderste podzol
Houten woonhuizen
Daadwerkelijke houtbouwsporen konden aangetoond worden aan de zuidoostzijde en de noordwestzijde van de kleine Molenstraat in de vorm van reeksen paalgaten. Bij de latere grootschalige opgravingen in de Molenstraat ontbreken deze vroege sporen. De in de profielen waargenomen leemvloeren en een haardplaats kunnen bij de houtbouwfase behoren.
Vroege steenbouw?
Aan de noordzijde van de Kleine Molenstraat, werd onder de fundering van een jonger pand een muurrest aangetroffen met bakstenen van 29-30 cm lang. Dit formaat stenen is verder nooit in situ aangetroffen in Breda. Niet duidelijk is of het hier om secundair verwerkte stenen gaat.
Bijzonder wooncomplex
De combinatie van houtbouw (te dateren in de periode 1275-1325 aan de hand van vondsten uit de paalsporen) en zeer vroege steenbouw (eerste helft veertiende eeuw?) doet vermoeden dat er op deze plaats een bijzonder woon/werkcomplex heeft gestaan. Omdat het zich toch in de periferie van de stad bevond, ligt een relatie met de uit dezelfde periode stammende Molenberg voor de hand. Immers de windmolen, en dus het molenrecht, was in handen van de Heren van Breda.
De complexe bouwsporen onder de voormalige stadsboerderij van Feskens die teruggaan tot in de middeleeuwen.
Kleine Molenstraat
Aan de Kleine Molenstraat werd aan beide zijden een tweetal huizen opgegraven die zeventiende-eeuws of jonger waren. Het jongste element was de bij oudere Bredanaars nog bekende (stads-) boerderij van Feskens.
De vondsten
Op het terrein werden veelal onder de jongere bebouwing een groot aantal laatmiddeleeuwse afvalkuilen aangetroffen. Daarnaast enkele middeleeuwse tonputten die nadat ze als waterput in onbruik zijn geraakt, tot afvalput werden bestempeld. Een tweetal beerputten bevatten zestiende tot negentiende-eeuwse vondsten.
Wat stond er in de krant ?
Ook interessant
Erfgoedweb is een initiatief van
