De Lange Brugstraat is een belangrijke winkelstraat in het centrum van Breda. De straat is uiteraard, samen met de Tolbrugstraat, genoemd naar de Tolbrug. De nieuwe Tolbrug werd geopend in 2006.
Generaties
Men onderscheidt het ontstaan en de aanleg van de straten in de binnenstad algemeen in drie generaties. De eerste wordt gevormd door de wegen van de prestedelijke nederzetting (ontstaan in de twaalfde eeuw). Dit zijn van zuid naar noord de Ginnekenstraat, Eindstraat, Karrestraat Torenstraat en Vismarktstraat en waarschijnlijk ook de Schoolstraat en de Cingelstraat en van west naar oost de Ridderstraat, de Sint Janstraat en de Veemarktstraat (het gedeelte van de Molenstraat tot aan de Gasthuispoort).
De tweede generatie, aangelegd tussen ongeveer 1275 en 1325, wordt gevormd door de Grote Markt, de Brugstraten, de Katerstraat (Catharinastraat), de Veemarktstraat (alleen het gedeelte tussen de Grote Markt en de Molenstraat), de Molenstraat, de Steenbrugstraat of Nieuwstraat (tussen de Karrestraat en de Waterstraat), de Waterstraat en de Visserstraat (inclusief een smalle straat ter plaatse van de huidige Havermarkt). De volgorde van aanleg van deze straten staat niet vast. Na deze generatie volgen als derde generatie de zogenaamde ‘nieuwstraten’, waarvan het jaar van aanleg nauwkeurig bekend is, vanaf 1490.
De Brugstraten vormen dus een ontsluiting van de Grote Markt in westelijke richting.
Drie Brugstraten
De ‘Brugghestrate’ komt voor het eerst voor in een oorkonde in het archief van het Begijnhof van 1343. In 1415 wordt er onderscheid gemakt tussen de Brugstraat en de Korte Brugstraat. Met de Brugstraat worden dan de huidige Lange Brugstraat en de Tolbrugstraat bedoeld. De naam Lange Brugstraat komt voor het eerst voor in 1558. Deze naam omvat dan ook de huidige Tolbrugstraat. Pas met ingang van 1621 wordt de Tolbrugstraat regelmatig apart genoemd. De naam Brugstraat zonder ‘Lange’ valt nog in 1875. Huisnummers per straat, zoals wij die kennen, werden in Breda pas ingevoerd in 1897. Vanaf dan hebben we definitief een scheiding tussen de Lange Brugstraat en de Tolbrugstraat.
Moderne winkelstraat
Aan het eind van de negentiende eeuw ontwikkelden de Lange Brugstraat en de Karrestraat zich tot de modernste winkelstraten van Breda, met warenhuizen en winkelpuien met grote spiegelruiten. De winkelier Van den Biggelaar had al in 1894 elektrisch licht in de Brugstraat laten installeren. Herman de Ruiter zegt in 1907 dat de Brugstraat de eerste winkelstraat van Breda is. ‘Des avonds, wanneer deze “Kalverstraat” door gloei- en booglicht de nacht in dag veranderd is, is hier het algemeen rendez-vous.’ Dit verwijst weer naar Parijs als de Lichtstad.
