Straatnamen Blauwe Kei en IJpelaar

Gebieden
1280 tot heden
1756 1756

Hoeve De Blauwe Kei. Foto: Ben Speekenbrink (Beeldcollectie Stadsarchief Breda)

Historisch gezien behoren de wijken Blauwe kei en IJpelaar tot de voormalige gemeente Ginneken en Bavel. Deze wijken zijn echter pas gebouwd, lang nadat deze gemeente was geannexeerd door Breda. De straatnamen zijn dus gegeven door het gemeentebestuur van Breda.

Blauwe Kei

De straatnaamdeskundige Chr. Buiks heeft de naam Blauwen Kaey voor het eerst vermeld gevonden in 1699. De Blauwe Kei was en is de boerderij op de hoek van de Blauwekeiweg en de Poolseweg. Deze boerderij lag op de grens van Teteringen en Ginneken. Er stond een blauwe arduinstenen grenspaal. Waarschijnlijk is de boerderij genoemd naar deze grenssteen.

IJpelaar

De naam IJpelaar is een van de oudste toponiemen in Breda. Chr. Buiks geeft als eerste vermelding 1280: Omnia pascua et wilderde, que jacent inter Emerberge et IJpenlaer. Laar betekent bosachtig, moerassig terrein. IJpelaar betekent dan door iepen omgeven laar, waarbij laar dan opgevat kan worden als open plek in het bos.

Toponiemen

Van 1957 tot 1982 was dr. F.A. (Frans) Brekelmans (1917-2012) gemeentearchivaris van Breda. Als archivaris was hij ook lid van de straatnamencommissie. Hij heeft grote invloed gehad op het straatnamenbeleid. In de jaren vijftig en zestig zorgde hij er voor dat nieuwe straatnamen ontleend werden aan bestaande toponiemen (oude veldnamen).Op 7 mei 1957 stelde hij voor om de straten in Boeimeer, waarvoor eigenlijk schrijversnamen waren voorgesteld, namen te geven die ontleendzijn toponiemen in de omgeving. Toponiemen die officieel straatnaam zijn geworden,vinden we onder andere in Boeimeer (1957), het Brabantpark (1957), de Krochten (1958), de Blauwe Kei (1958), Doornbos (1959) en Heusdenhout (1965).
Op 4 november 1960 verklaarde de heer A.J.A. Rattink in de gemeenteraad dat hij maar weinig bewondering kon opbrengen voor deze toponiemen. Het geven van namen van namen van akkers en landerijen is misschien goed voor een plattelandsgemeente, zei hij. Een stad van honderdduizend inwoners had ook bij de straatnaamgeving een zekere standing op te houden. Rattink pleitte daarom juist voor een voortzetting van de thematische straatnaamgeving. Hij diende een hele waslijst in van thema's, onder andere Nederlandse kastelen (Loevestein, Muiderslot), die gebruikt zijn in het oostelijk deel van de wijk IJpelaar.

Literatuur

F.A. Brekelmans, De hoeve "De Blauwe Kei" te Breda, in Jaarboek de Oranjeboom XI (1958).
Chr. Buiks, Veldnamen in de voormalige gemeente Ginneken en Bavel (Nieuw-Ginneken, 1983-1988 en 1996).
Chr. Buiks, Toponiemen van Teteringen (z.p., 1990).
Gerard Otten, De straten van Breda (Breda, 1988).

Deel dit artikel

Nieuwsbrief

Aanmelden

Ook interessant

Idee icoon

Mis je iets? Informatie onjuist? Ideeën?

Mail je reactie
Erfgoedweb is een initiatief van
gemeente Breda
chevron-up Scroll naar boven