Valkenierslaan (Blauwe Kei)

Gebieden
1650 tot heden
STR375 Valkenierslaan 19901666 low STR375 Valkenierslaan 19901666 low

Een prentbriefkaart van de zogenaamde Nieuwe Valkenierslaan, als reclame uitgegeven door de bouwondernemer Martin Farla te Ginneken in 1938. (coll. Stadsarchief Breda)

Een valkenier is iemand die valken of roofvogels africht voor de jacht of iemand die met valken jaagt. De Valkenierslaan is echter indirect genoemd naar een persoon en de naam is daarbij volkomen platgeslagen.

Heerbaan van Ginneken naar Teteringen

De Valkenierslaan maakt onderdeel uit van de weg van Ginneken via Heusdenhout naar Teteringen. De Heusdenhoutseweg, waarmee deze weg één verbinding vormt, wordt voor het eerst vermeld in 1597. De Heerbaan van Ginneken naar Teteringen wordt vermeld in 1650. Het Bavels Broek, het laaggelegen gebied ten zuid-oosten van de Valkenierslaan, werd verkaveld in 1660. Dit is het huidige IJpelaar. De licht slingerende weg van Ginneken naar Teteringen werd toen ook rechtgetrokken. Reeds in 1660 is er sprake van ‘den wegh gelegen langs de dreve van de voirsegde commandeur Falkenhaen’. Erasmus van Falkenhaen of Valckenhaan was van 1646 tot zijn overlijden in 1673 eigenaar van de boerderij de Blauwe Kei. De landerijen van deze hoeve namen tot in de twintigste eeuw de hele noordzijde van de Valkenierslaan in beslag.

Valkeniersdreef

De toponymist Chr. Buiks geeft al vermeldingen van de Valkeniersdreef vanaf 1770. Deze dreef was oorspronkelijk een dreef ten zuid-oosten naast de huidige Valkenierslaan. Deze was door de eigenaar van de Blauwe Kei blijkbaar beplant met bomen als investering, voor de verkoop. In 1837 wordt de Valkeniersdreef uitgebreid beschreven: ‘De Ginnekensche dreef of zoogenaamde Valkeniersdreef, zijnde ter regter zijde der weg gaande van Ginneken na Heusdenhout, beginnende aan de dreef van het buitengoed genaamd Vrede en Rust of wel ter plaatse alwaar een key of steen is geplaatst en lopende tot aan de dreef van den Grooten Ypelaar.’

STR375 Valkenierslaan 19920464 low
De Valkenierslaan rond 1952 met aan de rechterzijde het Bavels Broek, nu de wijk IJpelaar. (foto: Gemeente Breda, Openbare Werken, coll. Stadsarchief Breda.)

De naam Valkeniersdreef heeft in de negentiende eeuw alle andere namen weggedrukt. Deze naam komt nog voor in het adresboekje van 1900. In 1882 werd door de Valkeniersdreef de keiweg van Ginneken naar Teteringen aangelegd. In 1889 wordt deze weg beschreven als een fraaie, met bruine beuken beplante weg. Nog in 1934 was de Valkenierslaan een mooie bruinebeukendreef.

Interbellum twee-onder-een-kappers

De naam Valkenierslaan werd ingevoerd in 1904. In de jaren twintig van de twintigste eeuw werd er al druk gebouwd aan de Valkenierslaan. In de jaren dertig werden er door Ginnekense bouwondernemers nog een groot aantal twee-onder-een-kappers aan toegevoegd. De verwachting was dat deze ontwikkeling zich zou voortzetten langs de Heusdenhoutseweg. Aan deze weg zijn inderdaad enkele van deze interbellum twee-onder-een-kappers gebouwd. De Tweede Wereldoorlog onderbrak echter deze ontwikkeling.

Erasmus van Falckenhaen

Boven de voordeur van de hoeve de Blauwe Kei bevindt zich een steen met het opschrift: ‘1648. Den Blawen Keij ben ick genaemt en voor vierhondert iaer befaemt, doch die mij nu weer op doet staen dat is Erasmus v. Falkenhaen.’ Erasmus van Falckenhaen werd in 1639 benoemd tot commandeur van de stad Breda. hij overleed in 1673. Waarschijnlijk was hij afkomstig uit de Duitse adellijke familie van Von Falkenhayn.

Literatuur

F.A. Brekelmans, De hoeve ‘De Blauwe Kei’ te Breda, in Jaarboek de Oranjeboom XI (1958).

Chr. Buiks, Veldnamen in de voormalige gemeente Ginneken en Bavel, deel Overakker II (Nieuw-Ginneken, 1988).

Gerard Otten, De straten van Breda (Breda, 1988).

Deel dit artikel

Nieuwsbrief

Aanmelden

Ook interessant

Idee icoon

Mis je iets? Informatie onjuist? Ideeën?

Mail je reactie
Erfgoedweb is een initiatief van
gemeente Breda
chevron-up Scroll naar boven