De Grote Markt als afdeling "Gevonden voorwerpen". (1)

We gaan terug naar 1995. Bij grootschalige rioleringswerkzaamheden en het aanbrengen van de toen veelbesproken nieuwe bestrating op de Grote Markt is een amateurarcheoloog met een metaaldetector de werkzaamheden gaan volgen. Het resultaat was spectaculair. Vele honderden metalen objecten uit de periode 1300-1950 werden aangetroffen die vaak iets met de markt te maken hadden. We hebben het al gehad over gewichtjes, lakenloodjes, (verloren) sieraden etc. Deze keer nemen we de metalen knopen onder de loep.

Knopen hebben niet eens een hele lange geschiedenis. In de middeleeuwen werden hoofdzakelijk koorden, riemen en mantelhaken gebruikt om kleding sluitend te krijgen. Wel bestonden er al knopen van been en hout. In de 16de eeuw worden metalen knopen algemeen. In eerste instantie hadden metalen knopen een decoratief karakter. Denk aan de dubbele rijen op uniformen en statiekledij. Pas in de 17de eeuw werden knopen gebruikt om kleding dicht te maken.

De knopen die op de Grote Markt werden gevonden zijn grotendeels gegoten en vervaardigd van messing (geelkoper) of brons. Ze zijn fraai gedecoreerd met bloemmotieven, zonmotieven, vlechtbandjes en andere geometrische patronen.
De tientallen knopen in deze uitvoering zijn grotendeels te dateren vanaf de 16de eeuw tot in de 18de eeuw. Daarbij is er groep die aan de achterzijde een gietoog heeft en een tweede groep met staafogen (zie hiernaast)

Naast deze groep van decoratieve knopen zijn er ook een groot aantal uniformknopen gevonden en gewonere 2- of 4-gats knopen, van uiteenlopende materialen. Doordat de vondsten uit verrommelde grondlagen komen zitten er ook nog een groot aantal 20ste eeuwse knopen bij. Deze vondsten zullen in een vervolgartikel worden beschreven.