Royaaldreef (Ulvenhoutsebos)

1551 tot heden

De Royaaldreef ter hoogte van de doorgang onder de A58

Breda wordt gepromoot als Nassaustad. Tussen 1404 en 1566 was Breda de residentie van dit adellijk geslacht. Ook na 1566 waren de Nassaus en de Oranje-Nassaus nog tot 1795 heren en baronnen van Breda. Het thema Breda Nassaustad komt daarom ook nadrukkelijk terug in de straatnaamgeving. Meerdere straten zijn, direct of indirect, genoemd naar de Nassaus en de Oranje-Nassaus. De oudste Nassaustraatnamen zijn de namen die ontstaan zijn in de tijd dat de graven van Nassau en de prinsen van Oranje nog heer waren van Breda. We zouden denken dat een groot aantal topografische namen in Breda en omgeving naar de Nassaus zou verwijzen, maar de werkelijkheid is anders. Het is een relatief modern verschijnsel straten te vernoemen naar personen.

Een van de langste dreven rond Breda

De Royaaldreef in het Sint Annabos ligt in het verlengde van de Annadreef. Hij begint enkele meters vr het viaduct van de autoweg en ligt daarmee voor een klein gedeelte op het grondgebied van de gemeente Breda. Het grootste deel valt onder de gemeente Alphen Chaam. Hij is een van de langste dreven in de bossen rond Breda en wel drie of vier kilometer lang. De dreef moet genoemd zijn naar koning Willem III van Groot-Brittannië stadhouder van de Verenigde Nederlandse Provinciën, naar zijn moeder Mary Stuart, die Princess Royal was, naar zijn vrouw Mary Stuart II, die ook Princess Royal was. De Engelse titel Princess Royal werd in het Nederlands meestal vertaald als Prinses Royaal.

Koning van Groot-Brittannië

Willem III van Oranje (1650-1702) was prins van Oranje. Vanaf 1672 bestuurde hij als stadhouder Holland, Zeeland en Utrecht, sinds 1675 ook Gelderland en Overijssel en ten slotte sinds 1696 ook Drenthe. Vanaf 1689 regeerde hij als koning Willem III over Engeland en Ierland. Als koning van Schotland stond hij bekend als Willem II. Hij noemde zichzelf echter koning van Groot Britannië

Princess Royal of Prinses Royaal

Maria Henriëtte Stuart of Mary Henrietta Stuart (1631-1660) was de oudste dochter van koning Karel I van Engeland en zijn vrouw Henriëtta Maria. Als oudste dochter droeg zij de titel Princess Royal. Zij was de vrouw van stadhouder Willem II van Oranje en de moeder van Willem III. Maria II, beter bekend als Mary II (1662-1694) regeerde als koningin over Engeland en Ierland vanaf 1689 en als koningin van Schotland vanaf 1689 tot aan haar dood. Ook zij droeg de titel Princess Royal. Zij regeerde samen met haar man en neef, Willem III. Meestal wordt op die periode teruggekeken als de regering van Willem en Maria of William and Mary.

Majestueuze hoofdontsluiting

Leenders zegt dat de Royale Dreef door het Annabos al voor 1649 aangelegd moet zijn. Hij zou zelfs al aangelegd kunnen zijn in de periode 1551-1564. Deze majestueuze hoofdontsluiting van het Sint Annabos, aldus Leenders, heeft een breedte van 27 meter (vijf lange roeden). De toponymist Chr. Buiks noemt deze dreef de Royaledreef. Vermeldingen zijn uit 1819 als Royale Dreef en uit 1838 als Royaale Dreef. Ook in 1848 heeft men het over de Royale Dreef. Buiks denkt voor een naamsverklaring aan een vorst, bijvoorbeeld Koning-Stadhouder Willem III, of royaal in de zin van voornaam, aanzienlijk. De bekende Ulvenhoutse historicus A.W. Jansen verklaart de naam als eerbetoon aan de eigenaar van deze bossen, de koning. Op de topografische kaart schaal 1:25.000 uit 1904 en een kaart van het Ulvenhoutsebos uit 1906 heet de dreef de Roijale Dreef. Jansen geeft de naam als Roijaaldreef. Volgens hem is deze naam gegeven bij besluit van Burgemeester en Wethouders van Nieuw-Ginneken van 23 mei 1947. Volgens de huidige spelling moet de naam echter Royaaldreef zijn.

Literatuur

Chr. Buiks, Veldnamen in de voormalige gemeente Ginneken en Bavel (Nieuw-Ginneken, 1983-1988 en 1996), deel 4, Ulvenhout en deel 5 Ulvenhout en Geersbroek.
A.W. Jansen, Straatnamen voormalige gemeente Nieuw-Ginneken (Nieuw-Ginneken, 1997).
K.A.H.W. Leenders, Cultuurhistorische landschapsinventarisatie gemeente Breda (Breda, 2006). ErfgoedRapport Breda, nummer 1.

Meer over...

Deel dit artikel

Nieuwsbrief

Ook interessant

Willem II van Oranje

1626 tot 1650

Willem II van Oranje was de oudste zoon van zijn voorganger prins Frederik Hendrik. Hij werd postuum opgevolgd door zijn zoon Willem III. Willem II werd geboren in Den Haag op 27 mei 1626 als zoon van prins Frederik Hendrik van Oranje en Amalia van Solms.

Willem III van Oranje

1650 tot 1702

Willem III was de opvolger van zijn vader Willem II van Oranje, die acht dagen voor zijn geboorte was overleden. Willem III werd als baron van Breda opgevolgd door een ver familielid, Willem IV van Oranje, uit de zogenaamde Friese Nassautak. Willem III van Oranje was niet alleen prins van Oranje en baron van Breda, maar ook koning van Engeland

Blijde inkomst Willem III

1678

Prins Willem III (1650-1702) hield in 1678 zijn Blijde Inkomst in Breda. Hij was een vorst

Kasteelplein (Centrum)

1500 tot heden

Het Kasteelplein is het plein voor het Kasteel. Het verleden van dit plein (een brede straat eigenlijk) levert nog veel hoofdbrekens op. In 1361 noemt men een Beghinenstrate, de toegangsweg tot het Begijnhof, dat zich toen nog vóór het kasteel of de burcht bevond, ten oosten van het huidige Kasteelplein. Deze Begijnenstraat zou dus het huidige Kasteelplein moeten zijn.

Sint Annadreef (Ulvenhoutsebos)

1551 tot heden

Breda wordt gepromoot als Nassaustad. Tussen 1404 en 1566 was Breda de residentie van dit

Prinsessenlaantje (Ulvenhoutsebos)

1909 tot heden

In het Mastbos en in het Ulvenhoutsebos liggen elk twee kronkelende wandelpaden die

Straatnamen Ulvenhout

1300 tot heden

Tot 1942 maakten Ginneken, Bavel en Ulvenhout en een aantal gehuchten de gemeente Ginneken

Mis je iets? Informatie onjuist? Ideeën?

Mail je reactie

Erfgoedweb is een initiatief van