Opgraving Haagdijk 158 2009

Archeologie
1225 tot 1800
BR 228 09 2 BR 228 09 2

Overzicht over het opgravingsterrein met links de oude bebouwing behorend bij het verzorgingshuis Elisabeth.

BR 228 09 048 CER AW4965 low BR 228 09 048 CER AW4965 low

Fragment van 15e eeuwse schotel, Spaanse majolica.

BR 228 09 119 CER AW4997 low BR 228 09 119 CER AW4997 low

Schoteltje, Delfts blauw, eerste helft 18e eeuw

BR 228 09 119 CER AW5004 low BR 228 09 119 CER AW5004 low

Bord, Delfts blauw, eerste helft 18e eeuw

BR 228 09 119 CER AW4987 low BR 228 09 119 CER AW4987 low

Plooischotel, Delfts wit, eerste helft 18e eeuw

BR 228 09 119 CER AW4966 low BR 228 09 119 CER AW4966 low

Bord, roodbakkend aardewerk met slibversiering. Eerste helft 18e eeuw

BR 228 09 119 CER AW4989 low BR 228 09 119 CER AW4989 low

Bord, roodbakkend aardewerk met slibversiering en monogram (?). eerste helft 18e eeuw

BR 228 09 119 CER AW4972a low BR 228 09 119 CER AW4972a low

Deksel van een grote voorraadpot. Roodbakkend aardewerk, eerste helft 18e eeuw.

BR 228 09 109 GLS GL1459 low BR 228 09 109 GLS GL1459 low

Glazen beker met radgravures, guirlandes en plantenmotieven. Datering 18e eeuw.

BR 228 09 119 PYP PP0429 low BR 228 09 119 PYP PP0429 low

Stenen rookpijp met opvallende gedraaide steel. Datering 18e eeuw, helaas ongemerkt.

BR 228 09 123 CER AW4961 low BR 228 09 123 CER AW4961 low

Kopje van gegeglazuurd steengoed. datering 18e/19e eeuw

/

In de zomer van 2009 heeft er op het achterterrein van Haagdijk 158 (de voormalige stedelijke muziekschool) archeologisch onderzoek plaatsgevonden. Het te onderzoeken terrein lag deels onder de achterhuizen van de bebouwing aan de Haagdijk en deels op de diepe achtererven die doorliepen tot aan het watertje de Donk. Er zijn minimaal drie aaneensluitende erven aangesneden.

BR 228 09 topo low
BR 228 09 1824 low
Het opgravingsterrein geprojecteerd op de huidige topografie en op het kadastraal minuutplan van 1824. In grijs het omliggende archeologische onderzoek.

De Haagdijk vormde de middeleeuwse ontsluitingsweg die vanuit het westen de stad aansloot op de belangrijkste wegen naar het zuiden en westen. Al vroeg ontstond er een lintbebouwing die in de 15e eeuw beschermd werd door een toegangspoort. Van oorsprong werd het gebied omsloten door de Gampel en de Donk.

Resultaten

Tijdens de opgraving zijn er zowel bebouwings- als ontginningssporen teruggevonden uit de Late Middeleeuwen. Het onderzoek laat zien dat het terrein vanaf de 13e eeuw tot op heden in ontwikkeling en gebruik is geweest. Er zijn verschillende ontwikkelingsfasen aan te duiden die te koppelen zijn en aan historisch kaartmateriaal en zo een blik werpen op de ontwikkeling van de bewoning langs de Haagdijk.

BR 228 09 8
BR 228 09 3
De opgravingsvlakken met diverse sporen uit de late middeleeuwen

Late Middeleeuwen

Uit een combinatie van paalsporen en wandgreppels is één gebouw met zekerheid te reconstrueren. Van een tweede structuur werden te weinig sporen aangetroffen om het als gebouw te interpreteren. Het eerste gebouw is in de 13e eeuw te dateren. Of het daadwerkelijk een woonhuis was valt niet te zeggen.
Een tweetal greppels konden aan de hand van de vondsten resp. in de 14e-15e eeuw en in de 16e eeuw worden gedateerd. Van deze greppels mag aangenomen worden dat het perceelgreppels waren.

BR 228 09 5
BR 228 09 7
Links het blootleggen van een 17e eeuwse waterput. 100 jaar later worden er uitgebreid waterkelders aangelegd die het regenwater opvingen. (rechts). Boven de put is het putgat goed zichtbaar. Aan de binnenzijde is de waterkelder met harde gele ijsselsteentjes beklampt.


Nieuwe Tijd

Na een forse ophoging van het terrein in de 16e eeuw worden er alleen een tweetal water (ton-)putten ingegraven. Het terrein functioneert dan als achtererf van de aaneengesloten bebouwing aan de Haagdijk.
Vanaf de tweede helft van de 17e eeuw wordt het achtererf verder bebouwd maar wordt er ook weer bebouwing gesloopt. Zo komt het dat een 18e eeuwse beerput niet meer direct te koppelen aan de bebouwing zoals deze op het kadastraal minuutplan zichtbaar is.

BR 228 09 6
BR 228 09 4
Links de 18e eeuwse beerput na het leeghalen. Rechts een 18e eeuwse muur en een muur bestaande uit machinale bakstenen. Beide muren vormden zijmuren van achterliggende bebouwing op twee verschillende percelen. De ruimte tussen de muren is op het kadastraal minuutplan zichtbaar als een steeg

Vondsten uit een 18e eeuwse beerput

Uit de eerder genoemde beerput konden een groet hoeveelheid vondsten worden geborgen. Opvallend hierbij was de grote hoeveelheid fayence (Delfts aardewerk) waaronder enkele gemerkte borden. Zo werd er borden teruggevonden van plateelbakkerij de Pauw uit Delft (1670-1730) en de Drie Porceleyne flessen ( 1702-1716).
Naast fayence werden er een groot aantal gebruiksobjecten van roodbakkend aardewerk gevonden maar daar tegenover relatief weinig steengoed voorwerpen.
De datering van het vondstmateriaal is eerste helft 18e eeuw. Naast de inhoud van deze beerput werd in een kuil een opvallende scherf gevonden, namelijk een fragment van een 15e eeuwse Spaanse majolicaschotel, het zgn. goudluster aardwerk.

Gerelateerd nieuws

Deel dit artikel

Nieuwsbrief

Ook interessant

Idee icoon

Mis je iets? Informatie onjuist? Ideeën?

Mail je reactie
Erfgoedweb is een initiatief van
gemeente Breda
chevron-up Scroll naar boven