Middeleeuwse malaria

Afgelopen week heeft dr. Rachel Schats van de Universiteit Leiden de skeletten van het Bredase Gasthuis onderzocht. In het kader van haar post doctorale onderzoek bestudeert ze verschillende middeleeuwse skeletcollecties uit heel Nederland op zoek naar symptomen van malaria.

Malaria, een infectieziekte overgedragen door muggen, is in tropische gebieden nog steeds een groot gezondheidsprobleem. Echter, tot ongeveer 1950 was malaria ook endemisch in Nederland. Uit 17^e en 18^e-eeuwse bronnen weten we dat ook in deze periodes de ziekte in de Lage Landen veel voorkwam. Voor de vroegere periodes is er helaas weinig bronmateriaal waardoor het onbekend is of malaria toen al aanwezig was in Nederland.

Doordat een infectie met malaria indirecte tekenen achterlaat in het skelet is het wel mogelijk om de ziekte archeologisch te onderzoeken. In de schedels van menselijke skeletten kunnen we kijken naar tekenen van bloedarmoede, een belangrijk symptoom van malaria.
Door heel veel individuen uit de middeleeuwen door heel Nederland te bekijken, krijgen we een hypothetische verspreidingskaart van malaria, en dit patroon zal dan worden bevestigd door een methode toe te passen die malaria direct in het skelet kan aantonen.

Voor meer informatie over dit onderzoek zie ook: Mapping Medieval Malaria - Leiden University (universiteitleiden.nl)