Pasbaan (Centrum)

Gebieden
1391 tot heden
Str256 pasbaan low Str256 pasbaan low

De Pasbaan, gezien vanaf de hoek met de (niet meer bestaande) Houten Tenten in de richting van de Boschstraat, met op de hoek het Oudemannenhuis, 1956. Foto: Hans Chabot. (Beeldcollectie Stadsarchief Breda)

De Pasbaan is een straatje aan de zuidzijde van de Boschstraat. Vóór 1391 had het klooster van Sint-Catharinadal, gevestigd in de huidige Kloosterkazerne of het Casino, een wagenweg langs de vest aan de westzijde van het Gasthuis, het huidige MOTI. In 1391 werd deze weg verlegd door de stad naar de oostzijde van het Gasthuis. De oorkonde uit dat jaar, waarbij de stad het eigendom van het klooster op deze weg erkent, is dus de geboorteakte van de Pasbaan en bevindt zich nog steeds in het archief van Sint-Catharinadal. Nog op een kaartje uit 1638 wordt de Pasbaan aangegeven als eigendom van het klooster.

Wapenspel of spiegelgevecht

Het heeft lang geduurd voordat deze weg een naam kreeg. In 1415 heet de huidige Pasbaan ‘die steghe die gheleghen is neven des gasthuys erve’ en in 1427 ‘der nonnen wech dat men ten cloester vaert’. In 1558 spreekt men van ‘’t Steechsken achter ’t Gasthuys’. In 1590 en in 1644 noemt men het hier gewoon ‘Achter ’t Gasthuys’. Er stonden slechts vier huizen in 1644.

In 1671 komt voor het eerst de naam Pasbaan voor. Een pas is onder andere het Middelnederlandse woord voor wapenspel of spiegelgevecht. Blijkbaar werden in deze doodlopende straat oefengevechten gehouden door soldaten die gelegerd waren in de barakken bij het klooster.

Archeologisch onderzoek

In 1983 is bij rioolwerkzaamheden een kleine depressie in de vaste bodem aangetroffen met wat blokken natuursteen. Misschien had dit een relatie met een watertje dat aan de zuidzijde van het Gasthuis liep.

Literatuur

Xander Alma, Barakkencomplex Sint-Catharinadal te Breda, een onderzoek naar 17e-eeuwse soldaatbarakken (Breda, 2005). ErfgoedRapport Breda , nummer 8.
Eric Jacobs, Lina de Jonge e.a., ‘Tot behoef van de siecken ende armen’, Archeologisch onderzoek naar het Bredase Gasthuis, 1958-2006 (Breda, 2013). ErfgoedRapport Breda 95.
Gerard Otten, De straten van Breda (Breda, 1988).

Deel dit artikel

Nieuwsbrief

Aanmelden

Ook interessant

Idee icoon

Mis je iets? Informatie onjuist? Ideeën?

Mail je reactie
Erfgoedweb is een initiatief van
gemeente Breda
chevron-up Scroll naar boven