Loopschansstraat (Brabantpark)

Gebieden
1931 tot heden
STR326 Loopschansstraat 19550025 STR326 Loopschansstraat 19550025

De Loopschansstraat vóór de Tweede Wereldoorlog. Foto: firma Schreurs, v/h firma Stutz. (Beeldcollectie Stadsarchief Breda id.19550025)

Vóór 1899 liep de Loopschans ter hoogte van de Ginnekenweg via de huidige Koninginnestraat, Paul Windhausenweg, Cavaleriestraat en Loopschansstraat naar de Teteringsedijk. Toen Breda in 1531 van nieuwe vestingwerken voorzien werd, moet er al een weg buitenom gelopen hebben om de verbinding met de Molengracht (de huidige Generaal Maczekstraat) en de Lovensdijk, die door de aanleg van de nieuwe wal verbroken was, te herstellen. Deze weg zal waarschijnlijk wat meer naar het westen gelegen hebben dan de latere Loopschans. Het tracé van deze weg is hoogstwaarschijnlijk gefixeerd in 1622, toen prins Maurits aan deze zijde van de stad nog drie grote hoornwerken liet aanleggen. Daarmee bereikten de vestingwerken hun grootste omvang.

De Loopschans

In 1682 werden de vestingwerken gereconstrueerd en bij deze gelegenheid werd een bedekte weg of loopschans aangelegd. Deze weg is niet identiek met de latere Loopschans. De weg buitenom de loopschans nam echter langzamerhand de naam Loopschans over. Buiks vond de Loopschans als geografische aanduiding genoemd in 1699. Op het minuutplan van het kadaster van 1824 staat nog voorzichtig de Weg genaamd de Loopschans, maar de leggers van openbare wegen van 1872 en 1888 noemen de weg zonder meer de Loopschans.
Om de veranderingen in de loop van deze weg goed te begrijpen is het handig om eens een kijkje te nemen op de website Topotijdreis.

Doorsnede vestingwerken Grol Groenlo in 1627 Commelin 1651
Doorsnede van de vestingwerken van Grollo (Groenlo) in 1627 met daarbij een aanzicht van een bedekte weg of loopschans.

Koninginnestraat

In 1899 werd de Loopschans tussen de Ginnekenweg en de Molengracht, de huidige Generaal Maczekstraat, omgedoopt in Koninginnestraat. Al heel gauw kwam nu voor de huidige Paul Windhausenweg de naam Koninginnestraat of Verlengde Koninginnestraat in gebruik. In verband met de bouw van een cavaleriekazerne werd het gedeelte van de Loopschans tussen het Wilhelminapark en de Lovensdijk in 1909 aan het openbaar verkeer onttrokken en vervangen door de huidige Cavaleriestraat. Door de aanleg van het Brabantpark tussen de Lovensdijkstraat en de Brabantlaan in 1936 verdween ook dit gedeelte van de Loopschans. De loop ervan is echter nog te herkennen aan de dubbele rij bomen in het plantsoen.

Vrijende paartjes

In 1932 klaagde de moeder-overste van het Ignatiusziekenhuis dat de Loopschans een verzamelplaats was van jongelieden die door hun vrijende houding hinderlijk waren voor de zusters. In 1933 werd het gedeelte tot aan de Ignatiusstraat onttrokken aan het openbaar verkeer.

Marga Minco

In 1929 komt de Loopschans nog voor in het adresboekje met slechts één huis, het hoekpand van de Teteringenstraat. In 1931 ten slotte werd het gedeelte van de Loopschans tussen de Teteringenstraat en de Ignatiusstraat omgedoopt in Loopschansstraat.

De bekende schrijfster Marga Minco woonde van 1934 tot 1941 in het huis Loopschansstraat 22. De straat komt dan ook voor in haar bekende boek Het Bittere Kruid.

Literatuur

Marga Minco: ‘Een ander’, in Het Bittere Kruid (Den Haag, eerste druk 1957).

Gerard Otten, De straten van Breda (Breda, 1988).

Gerard Otten, ‘Het Van Koolwijkpark (het voormalige Brabantpark) te Breda, Een generatieconflict in de stedenbouw’, in Jaarboek de Oranjeboom LXII (2009).

Deel dit artikel

Nieuwsbrief

Ook interessant

Idee icoon

Mis je iets? Informatie onjuist? Ideeën?

Mail je reactie
Erfgoedweb is een initiatief van
gemeente Breda
chevron-up Scroll naar boven