Originele medaillons van het Kasteel van Breda

08-11-2021

De 14e eeuwse burcht van Breda is voor de smaak van Hendrik III van Nassau en Mencía de Mendoza te klein en te ouderwets. Vanaf 1527 beginnen de plannen voor een grootse verbouwing. Hendrik III en Mencia hebben onder andere de wens om een binnenplaats met een colonnade van ronde bogen te laten maken. Dat idee is waarschijnlijk ontstaan door een soortgelijke binnenplaats in het Spaanse Kasteel La Callahora dat Mencia meebrengt in het huwelijk. De ruimte (de zwikken) tussen de bogen en de verdiepingslijst rondom het binnenplein van het Kasteel van Breda worden versierd met tondi (reliëf-medaillons), waarin de koppen van beroemde figuren uit de klassieke oudheid prijken. Tommaso di Andrea Vincidor mag ze ontwerpen. De figuren zijn verbonden met de hoofdstukken in Vitae parallellae van Plutarchus uit ca. 46-120.

De drie originele medaillons. Van links naar recht resp. Romulus, een van de mythische stichters van Rome. Aristides, een Atheens staatsman en Sulla, een Romeins veldheer en politicus. (foto's: coll. Stedelijk Museum Breda)

Na binnenkomst door de poort van het kasteel zie je direct rechts Romulus en direct links Theseus. Dit zijn de twee legendarische stedenstichters waarmee Plutarchus zijn boek begint.
In september 1531 ontvangt Hendrik III van Nassau uit de erfenis van zijn in 1527 kinderloos gestorven vriend (oom van zijn eerste vrouw) Philips van Kleef-Ravestein een manuscript van Plutarchus. De tondovorm waarin de helden op de binnenplaats zijn afgebeeld is in Italië al toegepast, maar in de Nederlanden is dat nog nieuw. Door weersomstandigheden en de tand des tijds krijgen de terracotta medaillons het zwaar en worden vervangen in 1927-28. Drie originele medaillons (Romulus, Sulla en Aristides) bevinden zich tegenwoordig in de collectie van Stedelijk Museum Breda. De medaillons geven goed de interesse van Hendrik III en Mencia in de renaissance weer, dat gebaseerd werd op de literatuur van de Oudheid.

Romulus RCE
Romulus RCE2
Detailopname van het Romulus medaillon (de kopie dus) vlak na de restauratie in 1928. Rechts de locatie van het medaillon naast de toegangspoort anno 1961. (foto's: Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed, Amersfoort / 061000 en 011013)

Ook interessant

Idee icoon

Mis je iets? Informatie onjuist? Ideeën?

Mail je reactie
Erfgoedweb is een initiatief van
gemeente Breda
chevron-up Scroll naar boven