Breda ondersteboven (7) Diep onder een fietsenstalling....

15-05-2020
BR 59 97 kraanstraat oblique low


Rond 1997 verdween de parkeerplaats aan de Kraanstraat en hadden de archeologen de kans om eens bij de buren op te graven. Immers, begin jaren '90 was het huis van Brecht al uitgebreid onderzocht met hele bijzondere resultaten.
Tot 1956 stond hier een rij huizen, grotendeels als magazijn of bedrijfsruimtes ingericht. Het onzalige plan om aan de noordzijde van de historische stad een rondweg aan te liggen werd hier gestart met de sloop van deze huizenrij. (zie foto) Verder is men gelukkig niet gekomen....

BR 59 97 Kraanstraat CLO064904 low
BR 59 97 2a low

Links de situatie tijdens de sloop van de huizen aan de noordzijde van de Kraanstraat. Rechts het eerste opgegraven vlak met de bebouwing die vanaf 1518 werd opgetrokken. (foto links: C.Th. Lohmann, coll.Stadsarchief Breda id. COL0062)

De bebouwing tussen het huis van Brecht en de Kraanstraat is in 1518 gestart bij de aanleg van de Kraanstraat. In de middeleeuwen liep de Schoolstraat dus met een bocht door in de Cingelstraat. Hendrik III wilde echter een kortere verbinding tussen het kasteelterrein en laad- en losplaatsen aan de Mark. Zo werd een deel van de oude Herberg van Thorn onteigend en gesloopt, ca. 50 meter nieuwe straat aangelegd en de noordzijde daarvan in percelen uitgegeven.
Tijdens deze opgravingen zijn al deze huizen opgegraven met daaronder weer de middeleeuwse resten van de herberg. De naam "herberg" moet in dit geval heel letterlijk genomen worden, in de zin van opbergen. Het was het namelijk economische en administratieve centrum van waaruit de bezittingen van de abdij van Thorn in de regio werden bestuurd. Hier werden dus ook de pachten en renten in natura, (bv. graan) opgeslagen.
Dit gebouw had overigens als woonhuis van een kanunnik (een priester verbonden aan het kapittel van de Grote of Onze-Lieve-Vrouwekerk ) al een veel oudere oorsprong en moet, net als de buurman, het huis van Brecht, al in de eerste helft van de 14de eeuw gebouwd zijn.

BR 59 97 8 low
BR 59 97 7 low
Links zicht op één van de werkputten, met de stadsarcheoloog die een rondleiding geeft. Rechts resten van een houten kade of beschoeiing, aangebracht nadat de middeleeuwse haven buiten gebruik was geraakt.

Onder alle bebouwing werd tenslotte een deel van een middeleeuwse havenconstructie gevonden die zich tot ver onder het binnenplein bij het huis van Brecht uitstrekte. Tenslotte werd op het allerdiepste niveau de oever van de Mark gevonden. Zo'n 50 meter meer 'landinwaarts' dan nu. Op die oever moeten zich de eerste Bredanaars gevestigd hebben. Een aantal greppeltjes en kuiltjes bevatten aardewerk scherven die zo rond 1100-1125 gedateerd konden worden.
Zo blijkt er onder de huidige fietsenstalling aan de Kraanstraat een fantastische hoeveelheid geschiedenis verborgen te hebben gelegen. En dat geldt natuurlijk voor talloze plekjes in de stad....

Idee icoon

Mis je iets? Informatie onjuist? Ideeën?

Mail je reactie
Erfgoedweb is een initiatief van
gemeente Breda
chevron-up Scroll naar boven