Naar aanleiding van de herinrichting van het terrein tussen de Antoniuskerk en huis Hersbeek heeft er in de zomer van 2005 archeologisch vooronderzoek plaatsgevonden op het binnenterrein voorbij de "poort" tussen de kerk en de pastorie.
Opgraving St. Janstraat 14-16 2006
Het vooronderzoek en het definitieve onderzoek op de huidige topografie en op het kadastraal minuutplan 1824. In grijs het aangrenzende onderzoek achter de Nieuwe Veste (Molenstraat 1991)
Omdat de omliggende bebouwing nog niet gesloopt was werd het onderzoek beperkt tot de daar aanwezige parkeerplaats. Een groot gedeelte van het opgravingsterrein behoorde tot de erven van het voormalige hofhuis "Hersbeek", een groot zestiende eeuws pand gelegen aan de St. Jansstraat.Bij dit proefonderzoek werden relatief weinig archeologische sporen aangetroffen. Wel werden er nog gedeelten van de oude akkerlaag met daaronder resten van een veldpodzol waargenomen. De belangrijkste sporen bestonden uit een rij paalsporen en een aantal afvalkuilen uit de vijftiende en zestiende eeuw.
De binnenplaats vóór de herinrichting en nieuwbouw. Rechts de proefsleuf uit 2005 met enkele paalsporen, afvalkuilen en natuurlijke sporen
Definitief onderzoek in 2006
Tijdens het definitieve archeologische onderzoekt kon in de zomer van 2006 een groot deel van het achterterrein onderzocht worden. Door de aanwezigheid van een vroeg twintigste eeuws schoolgebouw (het Jongelingenschap) was een groot deel van het terrein verstoord door moderne funderingen. Hier tussen door werd toch een aantal belangrijke sporen aangetroffen.
Door de bouw en sloop van de school was er weinig meer zichtbaar van de natuurlijke bodemopbouw en het oorspronkelijke reliëf. Op enkele plaatsen konden onder de laatmiddeleeuwse akkerlaag nog de resten van een veldpodzol worden waargenomen. Het verwachtte reliëf (sterk aflopend naar het zuiden) kon niet goed worden aangetoond.
Het documenteren van het vlak onder de oude schoolvleugel aan nde zuidzijde van het terrein. Rechts de restanten van moestuinbedjes. Deze werden ook achter het naastgelegen huis Ocrum aangetroffen
Moesbedden en waterputten
Een erfscheidingsgreppel aan de zuidzijde van het opgravingterrein moet al van laatmiddeleeuwse oorsprong zijn, hoewel het perceel toen nog doorliep van de St. Jansstraat naar de stadsmuur aan de huidige Oude Vest.
Binnen het perceel dat in latere eeuwen als tuin heeft gefunctioneerd werden resten van zgn. moesbedden teruggevonden. Hierbij werden sleuven in de grond gevuld met humusrijke grond bijvoorbeeld door de oorspronkelijke grond te mengen met stadsmest. Een reeks van deze bedden werd teruggevonden als donkere sporen in het lichte natuurlijke zand.
De beerputten op het terrein leverden weinig materiaal op en waren via goten met elkaar verbonden. Klaarblijkelijk dienden de putten als bezinkputten waarbij het overtollige water naar elders wegvloeide.
Een overzicht over het vlak met diverse waterputten en goten. Rechts is één van de vrijwilligers bezig met het het blootleggen van één van de putten.
Huis Hersbeek
In een werkput dichter bij het huis werd de achtergevel van de achtervleugel van huis Hersbeek teruggevonden. Het leek erop dat deze achtergevel nog als opgaand muurwerk aanwezig was in huis Ocrum. Een aanwijzing voor het reliëfverschil in het terrein is dat een aangetroffen kelder aan de achterzijde van het Hersbeek complex zijn achteruitgang had die op de begane grond uitkwam.
De laatste fase van het onderzoek waarin muurwerk behorend bij huis Hersbeek wordt blootgelegd. Rechts een brede muur die de oude achtergevel vormde.
Wat stond er in de krant?
Ook interessant
Erfgoedweb is een initiatief van
