Sluissingel (Centrum)

Gebieden
1876 tot heden
STR347 Sluissingel 19650130 STR347 Sluissingel 19650130

De Sluissingel in 1965, vóór de sloop. Foto: H.A. Hagen. (Beeldcollectie Stadsarchief Breda id. 196550130)

Sluissingel

Deze singelweg is aangelegd op de geslechte vestinggronden in 1876. De weg bestond uit twee delen: van de Nieuwe Haagdijk tot aan de Gampelvaart, ongeveer ter plaatse van de huidige Gasthuisveldenbrug, en van de Gampelvaart tot aan de nog steeds bestaande militaire woningen. In 1877 werden de singels naar de windstreken genoemd, zonder dat nauwkeurig aangegeven werd welke singel hoe heette. Vandaar dat de singel de ene keer aangeduid wordt als de Zuid Binnensingel en de andere keer als de Zuid-West Binnensingel. Soms wordt het gedeelte van de Nieuwe Haagdijk tot aan de Gampel vaart de Zuid-West Binnensingel genoemd en van deze vaart tot aan de militaire woningen de Zuid Binnensingel.

In 1895 werd aan deze verwarring een einde gemaakt en kreeg de singel zijn huidige naam in aansluiting op de Sluisstraat. Het gedeelte van de Gampelvaart tot aan de militaire woningen is in 1888 weer aan het Rijk overgedragen om het exercitieterrein van de Gasthuisvelden uit te breiden. In 1965 werd de singel weer op zijn oorspronkelijke lengte gebracht en strekt hij zich wederom uit tot de Witte Huisjes. Begin 1969 zijn de meeste woningen aan de Sluissingel en de Sluisstraat gesloopt.

De Twaalf Apostelen en het Mariagangeske

In het bouwblok Nieuwe Haagdijk – Sluissingel – Sluisstraat – Fellenoordstraat bevonden zich verschillende slopjes. De Bredase volksschrijver Rinie Maas herinnert zich uit zijn jeugd de Twaalf Apostelen (met twaalf huisjes) aan de Sluissingel en het Mariagangeske aan de Sluisstraat.

‘De bewoners van deze gangen werden denigrerend aangeduid als “poortjesvolk”’, zegt hij. ‘Er werd neergekeken op mensen die in gangen, poorten en hofjes woonden. De poortjes hebben tot nu toe nog niet de aandacht gekregen die ze van de geschiedschrijving verdienen. Nog niemand heeft er tot nu toe een boek over geschreven of er een wetenschappelijk artikel aan gewijd. In die poorten woonden “studiekoppen”, die veel bereikt hebben, maar ook en vooral keurige gezinnen. “Iedereen woonde in de poort.” De sociale binding was sterk. De normen en waarden waren hoog. De mensen zijn goed terechtgekomen. Zij, die moeten vechten tegen de omstandigheden, komen juist vaak vooruit in de wereld,’ zegt onze volksschrijver. Deze straatnamen zijn helaas niet opnieuw gebruikt voor de huidige Spuistraat en Zijlstraat, die verrezen zijn op de plaats van de gesloopte bebouwing.

Literatuur

Maas, Rinie, ‘Poortjesvolk’, in Engelbrecht van Nassau, 2012, nummer 3.

Gerard Otten, De straten van Breda (Breda, 1988).

Gerard Otten, ‘De huisnummering in de huidige gemeente Breda’, in Jaarboek de Oranjeboom LXV (2012).

Deel dit artikel

Nieuwsbrief

Aanmelden

Ook interessant

Idee icoon

Mis je iets? Informatie onjuist? Ideeën?

Mail je reactie
Erfgoedweb is een initiatief van
gemeente Breda
chevron-up Scroll naar boven