De oorspronkelijke Sluisstraat lag iets meer naar het zuiden dan de huidige Sluisstraat. Hij werd in 1876 aangelegd op de geslechte vestinggronden langs de toen nog bestaande Gampelvaart. In 1878 kreeg de weg de naam Sluisstraat, zo genoemd naar de Gampelsluis bij de Fellenoordstraat. De Gampel werd gedempt in 1897. Begin 1969 werden de huizen aan de Sluisstraat en de Sluissingel gesloopt. Daarna werd de straat verplaatst naar het noorden.
De Twaalf Apostelen en het Mariagangeske
In het bouwblok Nieuwe Haagdijk – Sluissingel – Sluisstraat – Fellenoordstraat bevonden zich verschillende slopjes. De Bredase volksschrijver Rinie Maas herinnert zich uit zijn jeugd de Twaalf Apostelen (met twaalf huisjes) aan de Sluissingel en het Mariagangeske aan de Sluisstraat.
‘De bewoners van deze gangen werden denigrerend aangeduid als “poortjesvolk”’, zegt hij. ‘Er werd neergekeken op mensen die in gangen, poorten en hofjes woonden. De poortjes hebben tot nu toe nog niet de aandacht gekregen die ze van de geschiedschrijving verdienen. Nog niemand heeft er tot nu toe een boek over geschreven of er een wetenschappelijk artikel aan gewijd.
In die poorten woonden “studiekoppen”, die veel bereikt hebben, maar ook en vooral keurige gezinnen. “Iedereen woonde in de poort.” De sociale binding was sterk. De normen en waarden waren hoog. De mensen zijn goed terechtgekomen. Zij, die moeten vechten tegen de omstandigheden, komen juist vaak vooruit in de wereld,’ zegt onze volksschrijver. Deze straatnamen zijn helaas niet opnieuw gebruikt voor de huidige Spuistraat en Zijlstraat, die verrezen zijn op de plaats van de gesloopte bebouwing.
Literatuur
Maas, Rinie, ‘Poortjesvolk’, in Engelbrecht van Nassau, 2012, nummer 3.
Gerard Otten, De straten van Breda (Breda, 1988).
Gerard Otten, ‘De huisnummering in de huidige gemeente Breda’, in Jaarboek de Oranjeboom LXV (2012).
