Kwekerijstraat (Brabantpark)

Gebieden
1942 tot heden
STR369 Kwekerijstraat 19620011 STR369 Kwekerijstraat 19620011

De Kwekerijstraat in 1960. Rechts de bedrijfsgebouwen van de Hero.( Foto: H.A. Hagen, coll Stadsarchief Breda id. 19620011.)

De Kwekerijstraat liep vroeger van de Teteringsedijk door tot op de Baliëndijk. Maar pas na de annexatie van 1942 kreeg de Kwekerijstraat zijn huidige naam, ontleend aan de hier gelegen kwekerijen.

Voorbosstraatje

De oudste naam is Voorbossteeg of Voorbosstraatje. Volgens de toponymist Chr. Buiks komt de naam Voortbossesteeg voor in 1624 en 1634 en Voortbosstraatje in 1699. De naam is ontleend aan het Voorbos. Karel Leenders zegt in zijn cultuurhistorische landschapsinventarisatie van de gemeente Breda dat de Voorbossteeg een beemdenweg was. Een beemdenweg leidt de beemden in en loopt meestal dood.

Het Voorbos al vermeld in 1280

Het gebied het Voorbos lag volgens de toponymist Chr. Buiks op de grens van Teteringen en Heusdenhout aan weerszijden van de Teteringsedijk. Voor de naamsverklaring denkt Buiks aan een voorde in het water de Rul in de Teteringsedijk. Een voorde is een doorwaadbare plaats in een rivier. Karren reden door de voorde, voetgangers hadden meestal een kippenbruggetje naast de voorde. Het woord bos ging vanaf de dertiende eeuw de oudere vormen hout en lo vervangen. Bos betekent oorspronkelijk struikgewas.

De naam Voorbos is al zeer oud. De oudste vermelding is uit 1280: ‘Omnia communis pascua et wilderde, que jacent inter Emerberge et Ypenlaer usque ad fossam tendentem versus molendinum et usque ad silvam que dicitur Verdebos.’

Karel Leenders lokaliseert de voorde waar het Voorbos naar genoemd is ongeveer op de kruising van de Teteringsedijk met de Teteringenstraat en de Ceresstraat, dus vanuit de Kwekerijstraat gezien een heel eind naar het westen. Het Voorbos zou dan weer ten oosten van deze voorde hebben gelegen. Het Voordebos vormde een laagte aan weerszijden van de Teteringsedijk. Het Voortbos was mogelijk nog aanwezig rond 1250 maar daarna moet het snel verdwenen zijn. Bij de uitgifte van de Bredase Aard in 1280 wordt het nog als bos vermeld. Karel Leenders duidt dit soort bosjes aan als restbossen. Van het vroegmiddeleeuwse alom aanwezige bos was al tegen 1350 weinig meer over gebleven, zegt hij. In de omgeving van Breda zijn er echter enkele bosrestanten aanwijsbaar die nog geruime tijd na 1350 bleven bestaan en deels zelfs nu nog bestaan.

STR368 Baliendijk topo1930
De Kwekerijstraat begon bij de Teteringsedijk en werd doorsneden door het spoor. Boven de spoorwegovergang is dit straatgedeelte hernoemd naar de Frankenthalerstraat. (Uitsnede uit de topografische kaart van ca. 1930.)

Kwekerijen

In een notariële verklaring uit 1783 noemt Cornelis Bomaers, 86 jaar oud, die in de Vucht van jongs af goed bekend was, dit straatje het Vugtstraatje. De leggers van openbare wegen van Teteringen van 1871 en 1893 maken er Tweede Vugtstraatje van. Het Eerste Vugtstraatje is de tegenwoordige Vuchtstraat. Na de annexatie van 1942 kreeg de straat zijn huidige naam, ontleend aan de hier gelegen kwekerijen. In 1964 werd het gedeelte ten noorden van de spoorlijn toegevoegd aan de Frankenthalerstraat. Juist aan dit gedeelte lagen echter de bewuste kwekerijen.

Literatuur

Chr. Buiks, Noordbrabantse plaatsnamen, Teteringen (z.pl., 1990).

K.A.H.W. Leenders, Cultuurhistorische landschapsinventarisatie gemeente Breda (Breda, 2004).

Gerard Otten, De straten van Breda (Breda, 1988).

Deel dit artikel

Nieuwsbrief

Aanmelden

Ook interessant

Idee icoon

Mis je iets? Informatie onjuist? Ideeën?

Mail je reactie
Erfgoedweb is een initiatief van
gemeente Breda
chevron-up Scroll naar boven