Dammenseweg, Zwaluwstraat (Haagse Beemden)

Gebieden
1600 tot heden
1480 1480

Karel Leenders fotografeerde de Zwaluwstraat in 1969. (Beeldcollectie Stadsarchief Breda)

In het noorden van de Haagse Beemden ligt de Kluisstraat. Aan de noordzijde hiervan ligt een landbouwweg die dood loopt in de weilanden langs de rivier de Mark. Tot aan de annexatie van de Haagse Beemden in 1976 heette dit straatje de Zwaluwstraat. Na de annexatie van dit gedeelte van de gemeente Prinsenbeek werd deze straatnaam afgeschaft, vanwege verwarring met de Zwaluwstraat in de Belcrum. De naam Zwaluwstraat voor dit straatje werd echter nog steeds gebruikt, wat aanleiding gaf tot misverstanden. Ten behoeve van de vindbaarheid van deze weg bestond daarom behoefte deze weg weer een officie naam te geven. In 2012 werd deze weg de Dammenseweg genaamd.

Zwaluwstraat

De toponymist Chr. Buiks geeft verschillende vermeldingen van de Zwaluwstraat in de Haagse Beemden, onder Klein Overveld, vanaf 1603. De straat is genoemd naar het gebied de Zwaluw of de Zwaluwen, ten oosten van de Zwaluwstraat. De Zwaluw wordt voor het eerst vermeld in 1634 en de Zwaluwen ook voor het eerst in 1634. Nog oudere vermeldingen zijn de Zwaluwakker uit 1560 en de Zwaluwweide uit 1541 en 1548. Buiks geeft verschillende verklaringen. Kwamen in deze weilanden zwaluwen voor? Zwaluwen vangen insecten. Daarom komen ze veel voor in het weiland bij rundvee, ook wel boven warm water of warm land, volgens Buiks. Men kan ook aan een vormaanduiding denken: een perceel met twee lange punten, lijkend op een zwaluwstaart.

De Damseweg

Buiks geeft één vermelding "tot Cleyn Overvelt, in de Swaluestraet, in den Damschen wech, in 1658." De Zwaluwstraat en de Damseweg zouden dus zeer wel identiek aan elkaar kunnen zijn, of de Damseweg was een zijstraat van de Zwaluwstraat. De Damseweg was genoemd naar het gebied de Dammen ten westen van de Zwaluwstraat. De Damseweg (of Dams Weegsken) wordt volgens Buiks voor het eerst vermeld in 1631. Een dam betekent volgens in het Middelnederlands een dam, dijk, wal, verhoogd voetpad langs het water, pad of zelfs erf, werf, grondgebied. Buiks denkt hier aan dam, toegang tot een perceel.
In 1686 bepaalde het dorpsbestuur van Princenhage volgens Buiks dat de gegoeiden (grondeigenaren, ingelanden) in de polder van Oiyendonk, het Werftse-, het Oyendonckschen- en het Damsweegjen moesten onderhouden, "buyndertaelsgewys", dat wil zeggen naar rato van de oppervlakte die zij in eigendom hadden. Het gaat hier om de huidige Werftseweg, Hooidonkseweg en Dammenseweg, drie beemdenwegen die dood liepen tegen de rivier de Mark.

Literatuur

Chr. Buiks, Veldnamen in de voormalige gemeente Princenhage (nog uit te geven).

Deel dit artikel

Nieuwsbrief

Aanmelden

Ook interessant

Idee icoon

Mis je iets? Informatie onjuist? Ideeën?

Mail je reactie
Erfgoedweb is een initiatief van
gemeente Breda
chevron-up Scroll naar boven