Verloren Kost riool ontdekt bij Gasthuispoort

13-12-2019

De afgelopen week is er na de sloop van het pand aan de Gasthuispoort (bekend als het 'pand Hendriks') een kelder blootgelegd, waarin het overwelfde watertje de Verloren Kost nog aanwezig was. Bij de bouw van deze kelder, nog behorende bij de brouwerij de Witte Hengst is rekening gehouden met het riool. Dit liep dus door de kelder heen.

Br 20 15 11
Br 20 15 10
Het riool goed zichtbaar in de keldervloer. Links in de richting van de voormalige stadsgracht. Rechts richting Stadserf.

De Verloren Kost was een waterloopje dat zijn oorsprong had vlak achter het stadhuis aan de Grote Markt. Het vormde in de middeleeuwen de perceelscheiding tussen de erven aan de Catharinastraat en de Veemarktstraat.
In de oudst bewaarde stadsrekening, die van 1494, is sprake van ‘de wetering achter het stadhuis’. Het watertje bestond toen dus al. In de rekening van 1495 is sprake van ‘de erve daar de weteringe achter het stadhuis af gemaakt is’. Dit duidt dus op een kunstmatige waterloop. In de rekening van 1500 is sprake van “het zijl”, een sluisje, dat gelegen was in de straat aan de Gasthuispoort. De Verloren Kost was dus aan de zijde van de stadsgracht afgesloten door een sluisje.
Na de grote stadsbrand van 1534 werden, op verzoek van de brouwers langs de Verloren Kost, arbeiders opgeroepen die de vaart opruimden zodat de brouwers weer schoon water hadden.
De waterloop is in 1708 overkluisd, om dienst te doen als gesloten riool. In de late 19e eeuw werd dit riool vervangen door een riool dat netjes onder de straat werd aangelegd.

Br 20 15 13
De opmetingstekening uit circa 1840 van het riool tussen het stadhuis en de stadsgracht ter hoogte van de Gasthuisbrug (coll. Breda Beeldcollectie, Stadsarchief Breda)

Ook interessant

Idee icoon

Mis je iets? Informatie onjuist? Ideeën?

Mail je reactie
Erfgoedweb is een initiatief van
gemeente Breda
chevron-up Scroll naar boven