In maart 2022 is de toekomstige wijk Woonakker onderzocht door het team archeologen van de gemeente Breda. Tijdens het onderzoek zijn lange proefsleuven over het terrein gegraven om zo eventuele resten uit het verleden in kaart te brengen. Inmiddels is dit onderzoek uitgewerkt in een rapportage.
Nieuws
Blijf op de hoogte over Erfgoed in Breda
Sporen uit de 80-jarige Oorlog. Archeologische rapportage Woonakker Teteringen
19-04-2024
Tijdens het archeologisch onderzoek werd duidelijk dat het gebied van oudsher al in gebruik is geweest als landbouwgrond en/of weiland. De bodem is vrijwel overal bewerkt door ploegen of spitten. De sporen hiervan waren tijdens het archeologisch onderzoek te zien. Ook troffen archeologen een aantal oude sloten aan, die hier vanaf de late middeleeuwen (vanaf 1250 n. Chr.) zijn gegraven. De meeste sloten hadden een noord-zuid oriëntatie en lagen dus parallel aan de Heistraat en Hoeveneind. Deze sloten hebben gezorgd voor de afwatering van het gebied, maar zullen ook gediend hebben als afscheiding van de percelen.
Eén van de archeologen maakt een doorsnede door een waterput.
Aardewerk
Uit enkele sloten kwam vondstmateriaal tevoorschijn, met name scherven van aardewerk. Van de scherven kon bijvoorbeeld een kookpot gereconstrueerd worden. Op basis van de vorm en het materiaalgebruik kan deze kookpot tussen 1450 en 1650 gedateerd worden. De scherven van de kookpot zullen als afval in de oude sloot gegooid zijn en zijn zo al die eeuwen in de bodem bewaard gebleven.
In één van de sloten zijn de fragmenten van deze kookpot gevonden. Links is de tekening (deels reconstructie) te zien, rechts de aan elkaar gelijmde scherven. De pot is tussen 1550 en 1650 gebruikt om in te koken.
Tachtigjarige Oorlog
In het westelijke deel van het terrein, aan de kant van het Hoeveneind, zijn tijdens het onderzoek sporen uit de Tachtigjarige Oorlog (1568 – 1648) gevonden.
Tijdens de Tachtigjarige Oorlog is Breda vijfmaal van bezetter gewisseld. In 1624/25 (beleg door Spinola) en 1637 (beleg door Frederik Hendrik) gaat dat met lange belegeringen gepaard. Tijdens deze belegeringen is rondom de stad Breda een stelsel van loopgraven, schansen, batterijen en grachten aangelegd, dat voortdurend in ontwikkeling was naarmate een beleg voortduurde. De hoger gelegen dekzandrug van Teteringen bood tijdens de oorlog toegang tot de vesting Breda, waardoor er tijdens de belegeringen rondom Teteringen in verschillende fasen wallen opgericht werden om de toegangswegen naar de stad Breda af te sluiten. Ook het Woonakker gebied maakte tijdens het beleg door Spinola in 1624/25 onderdeel uit van het linie stelsel. Op verschillende historische kaarten zien we in de omgeving wallen en legerkampjes liggen.
Uitsnede van de kaart Tabula Obsidionis Bredanae door Jacques Callot uit 1628, waar de belegeringswerken uit het beleg door Spinola zijn weergegeven. De locatie van Woonakker is bij benadering met een witte cirkel weergegeven (noorden is links). Bron: Breda in Kaart, 2002.
Tijdens het archeologisch onderzoek zijn verschillende sporen en vondsten gedaan, die herinneren aan het beleg door Spinola. Een waterputje en een gemetselde stookplaats zijn de resten van een legerkampje, dat hier in de periode tussen 1624 en 1625 was opgezet.
Links de tekening van de gevonden vuurkets, een onderdeel van een musket of pistool met vuursteenslot. Rechts de resten van een stookplaats
Eén van de vondsten tijdens het archeologisch onderzoek was een zogenaamde vuurkets. Een vuurkets is een stuk vuursteen dat aan de haan van een pistool of musket bevestigd zat. Bij het overhalen van de trekker sloeg de vuursteen in de haan tegen een kets of magazijnvuurplaat en ontstond er een vonk. De vonk deed het kruit in de pan ontbranden en de munitie wordt afgevuurd. Vondsten als musketkogels en deze vuurkets kunnen ook geassocieerd worden met de aanwezigheid van soldaten in dit gebied gedurende het beleg.
Het onderzoeksrapport is hier te downloaden.
Ook interessant
Erfgoedweb is een initiatief van
