Schoenen van de pastoor?

Bij een recente opgraving aan de Viandenlaan zijn leervondsten gedaan in de gracht, die rondom de 17de eeuwse pastorie heeft gelegen. Er is bijvoorbeeld een linker binnenzool van een schoen gemaakt van runderleer gevonden. De persoon die deze schoen heeft gedragen had maat 40. Het schoeisel is te daterentussen 1700 en 1875.

Vrijwilligers van het Archeologisch Centrum van de gemeente Breda hebben zich gespecialiseerd in de behandeling, determinatie en conservering van leer. Hier een korte uitleg:

De behandeling van archeologisch leer bestaat uit vijf fasen:
Het bergen: Archeologisch leer wordt in hoofdzaak in zuurstofarme, waterrijke bodems gevonden. Het merendeel bestaat uit schoeisel. Na de opgraving wordt leer vochtig bewaard tot behandeling.
Het reinigen: Leer wordt voorzichtig gereinigd met lauw gedemineraliseerd water en een zachte borstel.
Het meten en tekenen: Na reiniging wordt het leer definitief gedetermineerd en getekend.
Constructie, leersoort, motieven, stikwijze en modelsoort worden bepaald. Tekeningen, fotos en determinatie worden in een leerdatabase ondergebracht. Losse fragmenten van schoeisel zijn vaak zo karakteristiek dat we kunnen nagaan tot welk type schoen ze behoren. Bij de typebepaling spelen sluitingswijze, zoolvorm, zoolopbouw, bovenleerconstructie en de gebruikte hak een rol.
Het conserveren: Na gedeeltelijke droging (tot 90%) wordt het leer geconserveerd in een polyethyleenglycol (PEG) 600 oplossing (minimaal 24 uur). Na de PEG behandeling blijft het leer soepel en vrij van micro-organismen. Na lichte droging wordt het in plastic zakken verpakt, voorzien van een vondstenkaartje en koel en donker opgeborgen. Het leer blijft dan jarenlang in goede conditie.
Het reconstrueren en restaureren: Het belangrijkste restauratiewerk aan leren voorwerpen is het reconstrueren van de afzonderlijke onderdelen tot het oorspronkelijke model. Schoeisel wordt bijna altijd in delen gevonden, omdat het naaigaren in de bodem is vergaan. Het naaien gebeurt via de bestaande naaigaten met dezelfde steken die oorspronkelijk zijn gebruikt.