Hoe zat dat nou ook alweer ? Molen Het Fortuin

In het voorjaar van 1986 werd de verbrande torenromp van de windmolen het Fortuin aan het van Coothplein gesloopt. Voorafgaand kon er gelukkig nog archeologisch onderzoek plaatsvinden. Dit op initiatief van Henk Muntjewerff in samenwerking met een aantal amateur archeologen.

Het Fortuin heeft tot 1958 dienst gedaan. De karakteristieke molenromp stamde uit 1838. Deze verving een achtkantige molen uit 1712. (zie afbeelding) Maar deze achtkantige windmolen was weer deels gebouwd op de resten van een watermolen, gebouwd in 1612. Deze watermolen diende als volmolen waar het laken (wol) vervilt werd. In een latere periode werd de watermolen verhuurd aan de zogenaamde velbloters. Deze ontdeden dierenhuiden van het haar.

In 1680 ging het mis met de wateraanvoer. Door de verbeteringen aan de vesting door Willem III was er eigenlijk geen stromend water meer om het rad aan te drijven. Daarnaast waren er conflicten met de buurman, de Oranje-Nassaus die eigenaar waren van de Grote Watermolen (een graanmolen), over het stuwrecht. Water moest immers opgestuwd worden om het schoepenrad aan te drijven.
Na jaren van onderhandelingen en mislukte verpachtingen wordt in 1725 de molen door de stad verkocht en omgebouwd tot windmolen.
Van de watermolen werden tijdens de opgravingen belangrijke resten gevonden. Onder andere de maalkom waarin het waterrad draaide en de "heul", het kanaaltje voor de aanvoer van water uit de Mark.

De historische achtergronden van de molen het Fortuin vind u hier in het digitale archief van geschied- en oudheidkundige kring 'de Oranjeboom'.