Glashelder

Voordat een object goed en wel in een tentoonstelling of in het archeologisch depot te bezichtigen is, heeft het al een hele reis afgelegd. Niet alleen is het voorwerp lang geleden gemaakt en gebruikt, ook in het heden wordt er aan archeologische voorwerpen veel aandacht besteed. Zo worden er tijdens het opgraven, het verwerken en opslaan van glazen voorwerpen veel keuzes gemaakt om de staat van de voorwerpen zo goed mogelijk te houden. Hierbij wordt er door de archeologische dienst van de gemeente Breda regelmatig gezocht naar verbeterpunten voor de manier van werken. Zo heeft het depot met bijzondere vondsten vorig jaar een nieuwe indeling gekregen om onderzoek naar het Bredase verleden beter te faciliteren, en is nu de conservering van archeologisch glas onder de loep genomen (foto 1). Dit heeft geresulteerd in een samenwerking tussen de Bredase archeologen, depotbeheerders, vrijwilligers en met extern glas- en keramiekrestaurator Jamilla Peeters.

Tijdens een uitgebreid bezoek aan het archeologisch depot van de gemeente Breda hebben de medewerkers en vrijwilligers Jamilla laten zien hoe glazen voorwerpen momenteel worden verwerkt en op welke manier en met welke faciliteiten de conservering van het glas tot nu toe werd gedaan. Met die informatie is Jamilla aan de slag gegaan waaruit twee erg leuke en leerzame scholingssessies voor de archeologen en vrijwilligers zijn voortgekomen.

Tijdens deze twee bijeenkomsten is een reeks van verschillende onderwerpen aan bod gekomen. Allereerst is uitvoerig besproken wat glas is vanuit materiaalkundig perspectief en hoe voorwerpen van glas gemaakt en gedecoreerd werden en worden. Voorbeelden van deze decoratiewijzen zijn het maken van gravures in het glas (foto 2) en het creëren van filigraanglas waarbij glasdraden van verschillende kleuren door elkaar worden gedraaid (foto 3).

Vervolgens is er gekeken naar de manier waarop glas kan degraderen in de grond en in het depot en welke factoren hierop van invloed kunnen zijn. Wanneer een glazen voorwerp in de bodem bijvoorbeeld langdurig in contact komt met water, ontstaat er een chemische reactie die leidt tot irisatie (foto 4).

Ten derde is de wijze waarop glas kan worden opgegraven, schoongemaakt en opgeslagen in het depot besproken. Hierbij zijn tips en tricks benoemd en is er uitgebreid met elkaar geconverseerd over hoe de huidige werkwijze verder verbeterd kan worden, met als doel om middels een nog betere conservering van het glas tot meer archeologische inzichten te komen. Dit heeft geleid tot een vernieuwde handleiding voor het werken met deze materiaalcategorie. Al met al, een leerzame en vruchtbare samenwerking!