Fundamenten van 17e eeuwse barakken op binnenplaats voormalig PTT gebouw Oude Vest.

19-06-2022

Tijdens archeologisch vooronderzoek op de binnenplaats van het oude postkantoor aan de Oude Vest 4 zijn funderingen gevonden van de ‘Hooge barakken’ aan de Akkerstraat. Dit militaire barakkencomplex is door de Spanjaarden gebouwd tussen 1630/1640 en bestond uit vier rijen barakken. De Hooge Barakken zijn waarschijnlijk zo genoemd omdat ze een verdieping hadden. In de barakken werden tijdens de Tachtigjarige Oorlog soldaten gehuisvest.

Links een actuele luchtfoto van het complex (nu bekend als Post Breda). Rechts de vroeg 19e eeuwse bebouwing geprojecteerd op een actuele foto. In groen de Hooge Barakken.

De archeologen vonden een deel van het fundament van de oostelijke gevel van de meest oostelijk gelegen barak. Tegen dit fundament aan was een drupgoot gemaakt om het regenwater vanaf het dak op te vangen (zie afb. 1).
Op een dieper niveau werden verschillende greppels en een sloot gevonden. Deze greppels en sloten waren ouder dan de barakken en de jongste van de drie is vermoedelijk gedempt bij de bouw van de barakken in het begin van de 17e eeuw.
In één sloot waren 4 aangepunte houten palen geslagen die vermoedelijk hebben gediend ter beschoeiing van de sloot. De sloten en greppels waren noord-zuid georiënteerd en hebben elkaar opgevolgd.

Links een overzicht van de opgravingsput op de binnenplaats. Rechts een deel van de fundering van een achtergevel en de aanliggende drupgoot.

In Breda werd in 1630 de opdracht gegeven vanuit Brussel, Breda was toen in Spaanse handen, tot de bouw van wat de Hooge Barakken genoemd zouden worden. Deze bestonden uit drie blokken tweelaags dubbele barakken en een blok tweelaags enkele barakken. Vanwege de herhaling van eenheden in de drie blokken, steeds vier beneden- en vier bovenwoningen, worden deze barakken in de bestekken aangeduid als ‘vierdobbelbaracken’.
De blokken werden over de lengte gedeeld door een langsmuur. Iedere barak had een stookgelegenheid en bezat bedsteden. De woningen op de begane grond hadden elk een eigen voordeur en raam. Op de verdieping bezat men per twee barakken een gezamenlijke trap met een eigen deur op straatniveau. De Hooge Barakken zouden tot ver in de negentiende eeuw worden gebruikt.

Links, de ligging van de Hooge Barakken op de stadsplattegrond van Blaeu. Rechts: Plattegrond van de Hooge barakken uit 1753 (foto: Nationaal Archief, 4.OPG B185)

Opvallend voor de Hooge barakken is de hoge bebouwingsdichtheid op een klein grondstuk. Het blok tweelaags enkele barakken vult wat overblijft van het perceel en de kopgevels van de drie grote blokken volgen aan de noordzijde de schuine perceelsgrens. Alle beschikbare ruimte werd benut.

(Tekst deels ontleend aan: Frank Oosterboer en Alberto Kerkhof, Vroege kazernebouw in Nederland. In: Saillant, kwartaalbericht van de stichting Menno van Coehoorn nr.1, 2022.

Ook interessant

Idee icoon

Mis je iets? Informatie onjuist? Ideeën?

Mail je reactie
Erfgoedweb is een initiatief van
gemeente Breda
chevron-up Scroll naar boven