Nonnenveld

Gebieden
1300 tot heden
STR380 Nonnenveld GN20100661a low STR380 Nonnenveld GN20100661a low

Opname vanuit de Antoniuskerk met zicht op "leeg" Nonnenveld. (foto: firma Schreurs (v/h Stutz), coll. Stadsarchief Breda, id. GN20100662a)

Een groot deel van de huidige straat het Nonnenveld heeft geen relatie met het historische Nonnenveld. Dat deek is immers pas tot stand gekomen bij de aanleg van het Chassépark. “Origineel” is het straatje naast de Stadsgallerij en dat tot aan de knik.
Eigenlijk is dat straatje de begrenzing van het historische Nonnenveld, een terrein dat tussen het klooster en de straat ligt.

Middeleeuwen tot aan 1534

Ten westen van het klooster St. Catharinadal, tussen de Akkerstraat en de stadsgracht lagen uitgebreide bezittingen van het klooster met oa. een boomgaarden een eikenbosje. Dicht bij het klooster stond nog een hooi- en turfschuur en opvallend genoeg een klein ziekenhuisje. Vermoedelijk waren de bezittingen door een brede sloot of gracht omgeven.

Aanleg Turf- en Veemarkt en uitgaven bouwpercelen 1534-1550

Al in 1531, bij het begin van de aanleg van de nieuwe stadsomwalling, zijn er plannen om dit gebied te onteigenen en deels te richten als vee- en turfmarkt. De overige terreinen zouden dan verkaveld worden. De stadsbrand van 1534 vormde de aanleiding tot de daadwerkelijke herinrichting. De gehele onteigeningsprocedure heeft zo’n 20 jaar geduurd. Uiteindelijk werd het oostelijke gedeelte door de twee markten ingenomen en het westelijke gedeelte door een nieuw woonwijkje waarbij huizen aan de westzijde van de nieuw aangelegde Keizerstraat de begrenzing vormden. De turf- en veemarkt hebben overigens niet lang gefunctioneerd. Al gauw kreeg dit terrein een militaire functie.

De omvang van het gebied dat na 1534 opnieuw werd ingericht. Geprojecteerd op een luchtfoto uit 1937. (foto uitsnede: J.L.A.H. Antoni, coll. Stadsarchief Breda id. 19850033). Klik voor vergroting

Uitbreiding vesting 1682

Door het verbreden van de binnenzijde vestingwal wal in 1682 werd het Nonnenveld wordt gehalveerd. De aansluiting met de Akkerstraat is dan verbroken (zie plattegrond). Er werd een Ruiterwacht gebouwd (nu de Stadsgalerij), later ook de Korte Stallen. Beide gebouwen dienden dus als paardenstallen. In de 18de en 19de eeuw degradeerde het Nonnenveld tot de rosse buurt van Breda met verkrottende woninkjes met mensonterende woonomstandigheden.

Militair terrein 1873

In 1873 werd het grootste deel van het Nonnenveld militair oefenterrein, alleen het gedeelte langs de nog bestaande huizen blijft openbare weg. Dat is nu dus het stukje Nonnenveld tussen de Stadsgalerij en de knik in de straat.

Verlenging van het Nonnenveld 1880

Na het slechten van de vestingwerken in de jaren 1869-1881 wordt er een nieuwe straat aangelegd van de Akkerstraat naar het oude Nonnenveld. Hier worden de Tien Geboden gebouwd, een rij militaire woningen. In de huisnummering wordt dus een gedeelte van de Akkerstraat bij het Nonnenveld getrokken.

Linksonder op de vooroorlogse luchtfoto, de Tien Geboden, een reeks van militaire huisjes, voorbij de "knik "in het Nonnenveld. Verder het "oude" oude Postkantoor en de Lambertusschool. (foto: Uitsnede uit luchtfoto Aviodrome inv. 7697). Klik voor vergroting

Sloop Nonnenveld, Akkerstraat en Keizerstraat 1906/07

Vanaf 1906 wordt het gehele woonblok tussen de Keizerstraat en het Nonnenveld gesloopt. De Lambertusschool, later de Beeldenaar, is het eerste gebouw dat daar rond 1926 verschijnt. Het oude Postkantoor wordt gebouwd op de westelijke grens van het Nonnenveld. Niet lang daarna gevolgd door de huidige bebouwing aan de Oude Vest en het oorspronkelijke straatje Nonnenveld.

De oorspronkelijke bebouwing aan het Nonnenveld voor de sloop van 1906/07. Midden rechts de zijgevel van de huidige Stadsgalerij en de overzijde van de Oude Vest. (herkomst foto onbekend). Klik voor vergroting

Deel dit artikel

Nieuwsbrief

Aanmelden

Ook interessant

Idee icoon

Mis je iets? Informatie onjuist? Ideeën?

Mail je reactie
Erfgoedweb is een initiatief van
gemeente Breda
chevron-up Scroll naar boven