In 1868 nam de Nederlandse regering het besluit een groot aantal vestingen op te heffen, waaronder Breda. De Domeinen van het Ministerie van Financiën namen de vestinggronden over waarna de vestingen werden gesloopt en op de vrijgekomen gronden wegen werden aangelegd. De bouwterreinen werden vervolgens in kavels verkocht. Leider van deze operatie was de Arnhemse architect F.W. van Gendt.
De ontmanteling van de vesting Breda ving aan met het slopen van de stadspoorten, in het voorjaar van 1870 de Ginnekenpoort en de Boschpoort, in de tweede helft van dat jaar de Waterpoort en in het voorjaar van 1871 de Haagpoort. De slechting was voltooid in 1876.
Plan van Uitleg van Van Gendt
Van Gendt maakte ook de plattegrond voor de nieuwe straten, het zogenaamde Plan van Uitleg. Hij modelleerde zijn ontwerp rond de Singelgracht. Hij verlengde de belangrijkste straten tot aan de reeds bestaande uitvalswegen: hij verbond de Korte Boschstraat met de Terheijdenseweg, de Boschstraat met de Teteringsedijk, de Ginnekenstraat met de Ginnekenweg, de Haagdijk met de Haagweg en de Prinsenkade met de huidige Markkade.
Boulevards
Een van de meest opvallende kenmerken van het Plan-Van Gendt is de consequente breedte van de straten. Van Gendt heeft boulevards aangelegd van dertig meter breed: de Willemstraat, Sophiastraat, Nieuwe Boschstraat, Nieuwe Ginnekenstraat, Nieuwe Haagdijk en andere. Deze boulevards waren voorzien van een dubbele rij bomen op een verhoogd middenpad. Dit stelsel van boulevards werd aangevuld met straten van zestien meter breed. Deze breedte was nog ruim voldoende voor twee rijen bomen aan de zijkant. Het definitieve ontwerp van Van Gendt dateert van 7 april 1875.
De Middellaan
De Middellaan is één van de langste straten van zestien meter breed. De Middellaan en de straten daar om heen vormden een raster van haaks op elkaar staande straten. De inspiratie voor dit raster kwam duidelijk uit Berlijn of misschien wel uit Amerika. Van Gendt heeft in zijn ontwerpen uitdrukkelijk niet gekeken naar Parijs met zijn stelsel van boulevards en sterpleinen. Misschien dat de driehoekige bouwblokken en de vele puntige straathoeken in de gedachte van Van Gendt een goede verkaveling in de weg stonden. Misschien ook dat hij niets voelde voor een barokke vormgeving en meer zag in een eenvoudige, sobere verkaveling. De naam Middellaan werd door de gemeenteraad vastgesteld op 31 augustus 1878 als Middenlaan. De straat loopt midden door het raster heen, vandaar de naam. Dwars op de Middellaan stond een straat die de Dwarsstraat heette.
