Lage Aard (Bavel)

Gebieden
1511 tot heden
STR291 Lage Aard JVG19761011044 STR291 Lage Aard JVG19761011044

Landbouwproducten van de Lage Aard, 1976. Foto: Johan van Gurp, Collectie Stadsarchief Breda, id. JVG19761011044)

De Lage Aard valt onder de buurtschap Lijndonk. De historisch-geograaf Karel Leenders duidt deze weg aan als de gehuchtstraat van de Lage Aard, reeds in 1511 vermeld. Een gehuchtstraat is de verbinding tussen boerderijen die samen een gehucht vormen. Veel van deze wegen hebben een niet nader te bepalen middeleeuwse ouderdom, zegt hij. De straatnaam Lage Aard is bevestigd bij besluit van Burgemeester en Wethouders van Nieuw-Ginneken van 23 mei 1947.

De Aard

De toponymist Chr. Buiks heeft vermeldingen gevonden van de Aard uit 1511 en later. In 1542 wordt gezegd dat de Aard eensdeels (gedeeltelijk) onder de vierschaar van Gilze en eensdeels onder de Vierschaar van Ginneken lag. In 1725 heeft men het over de Aard op de Eikberg en de Aard tot Lijndonk. Een enkele keer wordt de Hoge Aard genoemd. Vanaf 1511 wordt regelmatig de Lege Aard (Lage Aard) genoemd, meestal gelegen ‘tot Lijndonk’.

‘Aard’ is een in de omgeving van Breda algemeen voorkomende aanduiding voor grote stukken woeste grond, die aanvankelijk gemeenschappelijk gebruikt werden. Onder Princenhage lag de Aard, onder Rijsbergen de Hazeldonkse Aard, onder Achtmaal bij Zundert de Achtmaalse Aard enzovoorts. De gerechtigden in een dergelijke Aard mochten er op bepaalde tijden turf steken, vlaggen (plaggen) verzamelen, heide maaien enzovoorts. De Aard maakte deel uit van een zeer uitgestrekt complex woeste gronden, gelegen tussen Gilze, Baarle, Alphen en Ginneken. Hiervan is een vijftiende-eeuwse document bewaard gebleven.

Moerstraat

Op het minuutplan van het kadaster van 1827 staat aan de aan de oostzijde van de Lage Aard een weggetje aangegeven naar de gemeentegrens, de Moerstraat. Dit weggetje bestaat nog steeds als een onverharde weg, maar het is blijkbaar geen openbare weg meer. Buiks heeft het Moerstraatje vermeld gevonden in 1699 en later. Het straatje leidde uiteraard naar het gebied de Moeren, dat al vermeld wordt in 1551. Moer is moerassige grond, na ontwatering wel geschikt voor weiland, zegt Buiks.

Raakstraat

Buiks vermeldt ook nog een Raakstraat in 1540 en 1699. Dit moet een weggetje geweest zijn tussen de Gilzeweg en de Lage Aard, in het gebied de Raken. Waarschijnlijk bestaat het niet meer.

Literatuur

Chr. Buiks, Veldnamen in de voormalige gemeente Ginneken en Bavel (Nieuw-Ginneken, 1983-1988). Deel 9 en 10, Bavel, Bol- en Eikberg I en II (1984).

A.W. Jansen, Straatnamen voormalige gemeente Nieuw-Ginneken (Nieuw-Ginneken, 1997).

K.A.H.W. Leenders, Cultuurhistorische landschapsinventarisatie gemeente Breda (Breda, 2006). ErfgoedRapport Breda, nummer 1.

Deel dit artikel

Nieuwsbrief

Ook interessant

Idee icoon

Mis je iets? Informatie onjuist? Ideeën?

Mail je reactie
Erfgoedweb is een initiatief van
gemeente Breda
chevron-up Scroll naar boven