Uit de oude doos (17). Een 19de eeuwse "Stummel" pijp

02-12-2022
BR 27 87 Stummel PP0940_3

Bij het inventariseren van onze collectie stenen rookpijpen, en dat zijn er in Breda duizenden, kwamen we wel een hele bijzondere tegen. De pijp was ergens in de 19de eeuw in een beerput achter het woonhuis Catharinastraat 6-8 terechtgekomen. Deze beerput werd in 1987 opgegraven bij de sloop van de voormalige ABN bank.

BR 27 87 Stummel PP0940 2
Stummel catalogus
Links wordt duidelijk hoe groot de pijpenkop eigenlijk is. Rechts een pagina uit een 19de eeuwse fabrikanten catalogus. (bron: PKN, Stichting voor Onderzoek Historische Tabakspijpen / http://www.tabakspijp.nl )
Stummel compleet

Dit is een uitzonderlijk grote pijpenkop die op een heel andere manier aan de steel was bevestigd dan de bekende "Goudse" pijp. Met een losse opgaande steel van porselein, hout of hoorn. Onderaan de pijp bevond zich nog een afvang van vocht.
Deze pijpen waren zeer populair in de 19de eeuw en de duurdere exemplaren waren handbeschilderd.

De grootte van de kop zegt iets over het gebruik. Zo'n enorme kop was dus bedoeld om in alle rust te kunnen roken. Voor de hand ligt dat dat de thuissituatie was.
Het kan ook iets over de kwaliteit van de tabak zeggen. Hoe fijner de tabak werd gekerfd hoe sneller de inhoud opgebrand was. Dan was een grotere kop te prefereren.
De grauwheid van ons exemplaar en het ontbreken van decoratie duidt er op dat dit een pijp was uit de laagste prijsklasse. Toch vinden we ze zeer zelden. Misschien dat de gewone stenen pijpen hier in Breda de voorkeur hadden.

Een eenvoudige Stummel pijp. (bron: claypipes.nl)

Ook interessant

Idee icoon

Mis je iets? Informatie onjuist? Ideeën?

Mail je reactie
Erfgoedweb is een initiatief van
gemeente Breda
chevron-up Scroll naar boven