Nieuw in onze collectie: Een prehistorische vuurstenen bijl

Afgelopen jaar is deze prachtige gepolijste vuurstenen bijl door Tom Kokke aan het Archeologisch Centrum geschonken. Deze is meer dan 30 jaar geleden door zijn oom gevonden in een volkstuin aan de (oude) Moskesweg, aan de rand van de Haagse Beemden. Van oorsprong een laaggelegen gebied dat als Hambroek bekend stond.
Direct ten noorden van het Hambroek hebben rond de millenniumwisseling uitgebreide opgravingen plaatsgevonden.

Volgens Pieter Dijkstra, onze vuursteenspecialist, is de bijl vervaardigd uit Lousberg vuursteen. Deze steensoort werd gevonden in de buurt van de stad Aken, net over de grens in Duitsland. Opgravingen op deze vindplaats hebben aangetoond dat de winning van vuursteen plaatsvond in de periode 3200 v. Chr. tot 2750 v. Chr. ,het Neolithicum, de periode van de vroegste landbouw.

De bijlen werden op de Lousberg voorbewerkt en pas op de locatie waar ze gebruikt zouden worden afgewerkt door ze te slijpen. Men noemt deze vuursteen ook wel "chocolade vuursteen" vanwege het donker bruin/rode, donkere grijze midden grove gelaagd uiterlijk.

In Brabant zijn al eerder geslepen Lousberg bijlen en bijlfragmenten aangetroffen, maar de meeste afgewerkte bijlen konden niet in verband worden gebracht met nederzettingssporen uit die periode.

Voorbeelden van hoe een bijlkop (in dit geval een replica) aan de steel bevestigd kon worden. Als een soort lijm werd berkenpek gebruikt. Berkenpek ontstaat door droge distillatie van de bast van een berk. Voor extra versteviging konden nog banden van ongelooid leer worden aangebracht. (afbeeldingen en tekst: het hunebednieuwscafé