Loop middeleeuwse Rulsloot verder in kaart gebracht

25-09-2018

Een klein archeologisch onderzoek op de hoek van de Keizerstraat en de Parade, in de schaduw van de Mezz, leverde deze week verrassende sporen op.

Middeleeuwse sporen
Een enorme hoeveelheid kabels en leidingen maakten de graafwerkzaamheden niet gemakkelijk en met zo veel verstoringen zou je verwachten dat er geen archeologische resten meer te zien zijn, maar het tegendeel bleek waar. Onder een dik pakket van ophogingslagen kwamen, twee meter onder het maaiveld, middeleeuwse sporen tevoorschijn.
Ondanks alle kabels en leidingen in de grond konden er drie kleine werkputten gegraven worden. Dwars door twee van drie werkputten werd onder alle ophogingslagen een sloot zichtbaar. In de oudste vulling van de sloot werd laat-middeleeuws grijsbakkend aardewerk gevonden. In één van de werkputten werd ook (mogelijk ook laat-middeleeuws) muurwerk gevonden.

BR 534 18 Profiel20en20vlak
Links: foto van het noordelijk profiel in werkput 1: onderin (tussen de rode lijnen) zijn de schuine opvullingen van de Rulsloot zichtbaar. Het spoor is afgedekt door moderne ophogingslagen met kabels en leidingen erin. Rechts: locatie van de werkputten (wit) en de ligging van de sloot (blauw) en het aangetroffen muurwerk (rood).

Rulle
Verwacht werd dat de voormalige Molenlei of Rulle van west naar oost door het plangebied zou lopen. De sloot die nu is opgegraven had echter een hele andere oriëntatie: noordwest-zuidoost. Na afloop van het veldwerk zijn de veldtekeningen op historische kaarten en op de kaart van archeologische vindplaatsen in Breda geplot. Hieruit bleek dat de opgegraven sloot inderdaad niet de Rulle kon zijn, maar wel de Rulsloot!
De Rulle (ook wel Rul) is een waterloop die in de middeleeuwen vanaf het oosten, via de huidige Stallingstraat, richting de Mark stroomde. Ergens ten oosten van de Ginnekenstraat, ter hoogte van de huidige Keizerstraat, lag haaks op de Rulle een sloot: de Rulsloot. De Rulsloot zorgde voor afwatering van het gebied en vormde tegelijkertijd een begrenzing voor de percelen ten oosten van de Ginnekenstraat. Vermelding van de Rulsloot vinden we in vroeg zestiende eeuwse archiefbronnen al terug. Uit die archieven weten we eveneens dat de Rulsloot niet alleen vanaf de Rulle -ongeveer ter hoogte van de Stallingstraat- naar het noorden liep, maar dat deze ook ten zuiden ervan gegraven was.

Loop Rulsloot in kaart gebracht
Bij opgravingen op de locatie van de huidige Molsparking (uitgevoerd in 2012) kwamen archeologen op vier plaatsen al de Rulsloot tegen, waardoor de loop ervan in grote lijnen voorspeld kan worden. Bij die opgravingen kon de Rulsloot in de profielen gedocumenteerd worden en bleek deze tussen de drie en zes meter breed te zijn. Vermoedelijk werd de sloot in de late zeventiende eeuw gedempt. Door de vondst van de Rulsloot bij de Mezz is de loop van deze middeleeuwse sloot weer een stukje verder in kaart gebracht. Vermoedelijk gaat het hier om de Rulsloot ten zuiden van de Rulle. Het geeft ons meer informatie over het landgebruik aan de rand van middeleeuws Breda, de loop van de Rulsloot én de mogelijke diepte van percelen en hoven ten oosten van de Ginnekenstraat.

BR 534 18 werkfoto
De archeologische graafwerkzaamheden op de hoek van de Parade en de Keizerstraat. Moderne verstoringen van kabels en leidingen zorgden voor kleine, maar diepe werkputten.
Uitsnede2 18met20pijl
Uitsnede van een zeventiende eeuwse kaart van Breda (noorden is onder) met rechts van het midden de loop van de Mark en links daarvan de Rulle of Molenlei (bij de rode pijl).
BR 534 1820 Keizerstraat20 Mezz20combikaartje4
Overzichtskaart met daarop de opgravingen op de Molsparking en de aangetroffen Rulsloot (in donkerblauw). De uit opgravingen of historische bronnen bekende loop van de Rulle en Rulsloot zijn in lichtblauw op de luchtfoto geprojecteerd.In het rode kader het huidige plangebied met de werkputten direct ten noorden van de Mezz. De oriëntatie van de aangetroffen sloot, mogelijk de zuidelijke Rulsloot, is in blauw gestippeld.

Ook interessant

Idee icoon

Mis je iets? Informatie onjuist? Ideeën?

Mail je reactie
Erfgoedweb is een initiatief van
gemeente Breda
chevron-up Scroll naar boven