Watermolen (Zandberg)

Gebieden
1989 tot heden
STR355 Watermolen 19940125 STR355 Watermolen 19940125

De Zandbergweg gezien vanaf de Ginnekenweg. Links zien we een steeg, de huidige Watermolen. De foto is genomen vóór 1994. (Foto: Simon Schonck, Gemeente Breda, coll. Stadsarchief Breda id. 19940125).

De Watermolen is een doodlopend straatje aan de zuidzijde van de Zandbergweg. In de volksmond stond dit steegje nog tot in de jaren vijftig bekend als de Reet van de Kuit. Deze steeg was genoemd naar de heer Kuytenbrouwer, de directeur van de Ginnekense tram. Hij had hier geïnvesteerd in kleine arbeiderswoningen. In 1936 werden de huizen aan dit straatje gesloopt voor de aanleg van de Rondweg. De huidige naam Watermolen werd vastgesteld in 1989.

Voorheen stond ten oosten van de Ginnekenweg, waar de Molenlei deze weg kruiste, een watermolen. Deze sneuvelde echter al in 1637 tijdens het beleg van Breda door Frederik Hendrik. De naam Watermolen was echter nog tot 1903 een wijknaam in Ginneken.

Dertiende eeuw

De watermolen op de Molenlei moet volgens de toponymist Chr. Buiks al in de dertiende eeuw gebouwd zijn. In 1280 is er immers reeds sprake van ‘ad fossam tendentem versus molendinum’, de Molenlei.

De watermolen werd voornamelijk gebruikt voor de runbereiding. In een runmolen werd eikenschors vermalen. Het gemaaide product werd gebruikt in de leerlooierijen. Er zat veel looizuur in. Het schillen van de eikenstammetjes geschiedde in de maand mei. Dan zat de schors er los aan en kon deze gemakkelijk verwijderd worden. De Runmolen werd ook wel de Schorsmolen genoemd.

Nadat de watermolen vernield was in 1637 ging de naam Watermolen over op het gebied waar de molen gestaan had. Het bruggetje waarmee de Ginnekenweg over de Molenlei ging werd ook wel omschreven als het bruggetje ter plaatse daar de oude watermolen plag te staan, zo in 1804.

Literatuur

Chr. Buiks, Veldnamen in de voormalige gemeente Ginneken en Bavel (Nieuw-Ginneken, 1986), deel 16, Ginneken-Dorp.

Gerard Otten, De straten van Breda (Breda, 1988).

Gerard Otten, 'De verstedelijking van de Ginnekenweg in de negentiende eeuw', Deel VI: Martinus Antonius Kuytenbrouwer, de grote promotor van de Ginnekenweg, in Engelbrecht van Nassau, jaargang 1994, nummer 2.

Deel dit artikel

Nieuwsbrief

Ook interessant

Idee icoon

Mis je iets? Informatie onjuist? Ideeën?

Mail je reactie
Erfgoedweb is een initiatief van
gemeente Breda
chevron-up Scroll naar boven