500 jaar Karnemelkstraat: stadserf en cityring (1)

Toen enkele jaren geleden het paneel met het vroeg 16e eeuws stadsgezicht werd ontdekt werd al snel duidelijk dat een deel van het vooraanzicht werd ingenomen door de stadsmuur en stadsgracht ter plaatse van de huidige Karnemelkstraat. Vergeleken met de huidige situatie is het aanzicht volslagen onherkenbaar, hoewel de breedte van de huidige straat wel samenhangt met de ligging van de gedempte middeleeuwse stadsgracht.
Ter oriëntatie: De huidige noordelijke gevelrij van de Karnemelkstraat bevindt zich een aantal meters achter de stadsmuur.

Stadserf

Direct achter de stadsmuur bevond zich in de tijd dat het paneel geschilderd werd een stadserf. Dat is niets meer of minder dan een opslagplaats voor bouwmaterialen die het stadsbestuur opsloeg voor reparaties aan de stadspoorten en openbare gebouwen maar ook voor de opslag van bestratingsmateriaal. Een ander stadserf lag bij de huidige Kraanstraat. Niet voor niks ook vlak bij het water. Ook het huidige Stadserf moet in deze periode ontstaan zijn.

Buskruit

Na de afbraak van de stadsmuur rond 1536 blijft er op dit tracé één muurtoren overeind. Al in 1568 staat deze geïsoleerd toren bekend als (stads-)poedertoren. Hier sloeg de stad het buskruit op. Een gebouw met stevige muren, niet direct opgenomen in de stedelijke bebouwing en goed te beveiligen. Overigens werd de toren al in 1522 vermeld in de archieven maar dan als woning (!) van een stratenmaker.....

Eindpoort

In 1963 werden bij de sloop van het bouwblok aan de zuidzijde van de "smalle" Karnemelkstraat de funderingen van de poedertoren teruggevonden. Bij de sloop van het pand van Biermans IJzerwaren tussen de Eindstraat en Ginnekenstraat wordt een toren teruggevonden van de 14e eeuwse Eind- of Lombardpoort.