Swaen mette Croone / Hasewint / Claverblatt / Drie Claverbladen / Suijckerkist / Orange Boom, brouwerij van 1616 tot 1706
Kraanstraat 14 – Pondboek 759 – Kadastraal nummer B33
Omstreeks 1613 werd aan de noordzijde van de Kraanstraat een nieuw pand gebouwd. Degene die dit heeft gerealiseerd was brouwer van beroep en afkomstig uit Brugge. In 1616 is voor het eerst sprake van een brouwerij met de naam Swaen mette Croone. Het goed grensde in het westen aan de Haven en in het noorden aan de kasteelgracht. De ligging aan de haven was gunstig voor de aanvoer van grondstoffen en de afvoer van producten. Bovendien was daarmee altijd voldoende water beschikbaar voor het brouwproces.
In 1618 staat dit pand al weer bekend onder de naam Hasewind, in 1620 al weer gewijzigd, eerst in ’t Claverblad, en enkele jaren later in de Drie Claverbladen. Deze laatste twee namen refereren naar het gezegde ‘alle goede dingen bestaan in drieën’ en een klaverblad is de natuurlijke voorstelling van dat denkbeeld.
In 1672 maken de eigenaren het nog wat ingewikkelder qua huisnamen, door twee naast elkaar gelegen namen van naam te wijzigen, waarbij de oude naam van het ene pand de nieuwe naam van het andere pand wordt. De oude naam van de brouwerij was toen Suikerkist en werd Orangeboom. De naam Suikerkist werd vaker gebruikt door kruideniers, de laatste naam is politiek geëngageerd.
In 1696 en 1706 is er sprake van een mouterij bij de brouwerij. Een mouterij produceert mout op basis van granen, door het in water te weken waardoor het graan ontkiemt, en het daarna te drogen. Dit proces heet mouten. Mout wordt nog steeds gebruikt bij de productie van bier, jenever, whisky en een aantal voedingsmiddelen. Vóór 1714 zijn de brouwactiviteiten gestaakt.
|
26-9-1612 |
Willem Franssen van Herentong alias Snoeck doet erfmangeling met Louijs Abel Doremaeckers. Laatste verkrijgt een afhang met stal of huijsken en erve, gestaan omtrent de kraan |
|
29-4-1613 |
Louijs Abel Dormaeckers heeft een schuld en zet als onderpand onder andere zijn huis en erf welk hij nu is timmerende, gestaan aan de kraan achter de vismarkt. Louis is geboren te Brugge |
|
2-2-1616 |
Louis Abel Doremaeckers, brouwer, verkoopt aan jonker Eustatius Surmont, convoijmeester, en Michiel de Leest ieder voor de helft van huis, brouwerij, plein en erf genaamd de Swaen mette Croone, en met koelbakken en waskuip, zoals de verkoper onlangs deze heeft verkregen van Willem Franssen van Herentong alias Snoeck. Het goed staat bij de vismarkt omtrent de kraan in de straat achter de veste, naast Godert Tobias van Woeringen huis en afhang door hem gekocht van de erfgenamen van Jan Peeters de Coninck oost en het water of mark west, achter noord aan de borchgracht Michiel de Leest, van beroep brouwer, is afkomstig uit Rotterdam en is poorter van Breda geworden op 6-2-1616 |
|
27-1-1617 |
Jan Lenaerts, schipper wonende te Goes, heeft een schuld bij Louijsen Abel Doremaeckers, brouwer, ter zake van gehaalde en geleverde bieren |
|
13-11-1617 |
Adriaen Rombout Lips, brouwer uit Bavel, wordt poorter van Breda |
|
17-1-1618 |
Louijs Abel Doremaeckers verklaart dat Adriaen Rombout Jan Jan Lips hem de eerste termijn heeft betaald van 685 Kgl zijnde de eerste termijn van het huis, brouwerij en erf nu genaamd den Hasewint, aan de vismarkt achter de kraan. De verkoper had deze eerder verkocht aan Michiel de Leest maar nog geen betaling ontvangen |
|
16-8-1618 |
Louis Abel Doremaecker draagt over aan Sebastiaen Janssen van der Schoot met zijn consorten pachters van de watermolen binnen Breda (op dat deselve mogen komen tot betaling van 504 Kgl en 9 st die Michiel de Leest de pachters schuldig is voor geleverde mout en ander korenwerk. Adriaen Rombout Jan Lis is hem als overnemer van het huis en erf geld schuldig als tweede termijn van de kooppenningen van het huis en erf met de brouwerij, gestaan achter de kraan aan de vismarkt |
|
30-4-1619 |
Rombout Jan Jan Lips, wonend Bavel, legt een verklaring af over schuld van zijn zoon Adriaen aan Sebastiaan Jansen van der Schoot voor geleverd graan, vanwege Michiel de Leest |
|
7-3-1620 |
Adriaen Rombout Jan Lips en Cathalijn Arnout Peter Arnout Eijckmans maken testament waarbij de langstlevende huijs en brouwerij De Hasewint krijgt. Adriaen en Cathelijn zijn in Bavel gehuwd op 22-4-1617 |
|
9-10-1620 |
Niclaes van Dijck, deurwaarder, legt een verklaring af over de kwaliteit van het bier van brouwer Adriaen Rombout Lips dat was ingeladen op het schip van Adriaen Damessen. Lips is brouwer in ‘t Claverblatt achter de Craen en man van Cathelijn Arnout Peter Arnout Eijckmans |
|
5-4-1623 |
Adriaen Rombout Jan Jan Lips, brouwer, koopt van Louijs Abel Doremaeckers huis, brouwerij, plein en erf genaamd De Drije Claverbladen |
|
16-1-1627 |
De erfgenamen van Cornelis Jan de Cloppere verkopen aan Adriaen Rombout Jans Lips, brouwer, een huis en erf bij de vismarkt achter de kraan |
|
13-7-1634 |
Elisabeth Goderts, weduwe van Pieter van den Plas, koopt bij opwinning het huis aan de vismarkt van Adriaen Rombout Lips wegens achterstallige rentes over verscheidene jaren. Het huijs is door Adriaen ten dele verandert |
|
9-4-1641 |
Adriaen Rombout Jan Lips verkoopt aan Jan Willem Jansen Peijs een huis en erf met het hof daarachter waarop de verkoper een schuur heeft getimmerd |
|
4-3-1647 |
De erfgenamen van Adriaen Maes verkopen aan Jan Willemsen Peijs, koopman, het huis en erf met het pakhuis daarachter genaamd het Casteel van Turnhout, gestaan omtrent de vismarkt achter de kraan, het andere huis van de koper west |
|
13-4-1669 |
Geerard Damisse, brouwer. Hij is getrouwd met Elisabeth Peijs. |
|
2-7-1672 |
Geerit Damisse, borger capiteijn, heeft een schuld bij Jacob Bonaert, chirurgijn en zijn zwager. Hij verbindt zijn huis, brouwerij en erf vanouds genaamd de Suijckerkist en nu den Orangeboom, met nog een huis en erf van ouds Out Turnhout en nu de Suijckerkist genaamd, beide naast elkaar gestaan aan de havenkant omtrent de kraan, naast de corps du garde west en zijn andere huis genaamd de Twee Haringen oost, achter noord aan de kasteelgracht |
|
24-11-1679 |
Elisabeth Peijs, weduwe van Geert Damisse die brouwer was, heeft geld geleend en verbindt als onderpand haar drie huizen, brouwerij en erven, genaamd den Orangeboom, de Suijckerkist en de Twee Haringen, naast elkaar gestaan in de Kraanstraat omtrent de vismarkt. In1680 hertrouwt Elisabeth Peijs met Cornelis van Rotterdam. Hij is koopbrouwer. Na haar overlijden in 1685 hertrouwt hij met Maria Puttings |
|
11-2-1690 |
De erfgename van Geeraert Damisse en Elisabeth Peijs verkoopt aan Pieter Cleijssen de twee huizen, brouwerij en alle toebehoorten het ene genaamd De Orangeboom en het andere De Suijckerkist, gestaan aan de vismarkt ten einden de Kraanstraat omtrent of achter de stadskraan |
|
17-4-1696 |
Pieter Cleijssen Bleijsers en Catharina Kerckhoven verkopen aan Maria van Riel, weduwe van Pieter Govert Puttinghs, coopvrouwe, en aan Matheeus van Rotterdam, oud ontvanger van de hondertste penning, ieder voor de helft een huis, brouwerij, mouterij, hof, plein en erf, gang en galderij genaamd den Orange Boom, met de kelder onder het huis daar oost naast, gelegen aan de noordzijde van de Kraanstraat omtrent de haven en de vismarkt, oost het huis van Jan van Miert, west met de gang aan de oude corps du guardes en met het hof aan het verland stuk van de haven, en noord aan de kasteelgracht |
|
14-4-1706 |
De erfgenamen van Maria Puttinghs verkopen aan Cornelis van der Hult, burgerkapitein en koopman in wijnen, en Johanna Plassius, een huis, brouwerij, mouterij, gang of galderije, hove en erf genaamd den Orange Boom, aan de noordzijde van de Kraanstraat bij de rivier vismarkt aan de haven Matheus van Rotterdam bezit de andere helft. Ook 14-4-1706 |
|
15-3-1714 |
huis en gewezen brouwerij genaamd Den Orange Boom van de heer schepen en koopman in wijnen Cornelis van der Hult |
|
17-2-1802 |
De executeuren van de nagelaten boedel van Martina Johanna van der Hult en de erfgenamen van Martinus Cornelis van den Hult verkopen aan Willem Christoffel Zorreth een huisinge, pak huijzinge, hovinge en erve genaamd den Orange Boom, gestaan aan de noordzijde van de Kraanstraat bij de riviervismarkt aan de Haven, oost de huizinge en erve van Pieter Jillis Hoffman, west de huisinge van Gerardus van Ham, en noord den steenen beer in de kasteelgracht aldaar |
|
13-4-1802 |
Willem Christoffel Zorreth, luitenant collonel infanterie, verkoopt Jean Claude Bernardin la Valette, huis, pakhuis, tuin en erf genaamd de Oranjeboom, gestaan aan de haven naast het huis van Pieter Jiullis Hofman en Gerardus van Ham Jean Claude Bernard is markies van la Valette en ridder in de orde van Malta. Hij is weduwnaar van Maria Catharina Theodora, baronesse van Ketlenis, en woonde voorheen in Brussel. Hij hetrouwt in 1802 met Louise Cornelia Elisabeth Clunder, weduwe van Jean Philip Hoeuff van Oijen |
|
17-10-1806 |
Willem Christoffel Zorreth heeft de tweede termijn van de verkoop niet ontvangen. Hij verkoopt nu aan Johannis Egidius Flooren, koopman, eene huizinge, hof en erve genaamd den Orange Boom gestaan aan de noordzijde van de Kraanstraat naast het huis van Pieter Jillis Hofman (nu de weduwe Bach) oost en de huisinge en erve van Gerardus van Ham west. Pondboek nr. 759. |
