Sterre / Drije Croontjens / Ploegh, brouwerij van omstreeks 1622

Haagdijk 67 – Pondboek 1206 – Kadastraal nummer A360

In 1598 zijn er drie naast elkaar gelegen huizen gebouwd op een leeg erf aan de Haagdijk. Deze drie huizen waren van west naar oost genaamd; Zon, Maan en Ster. Huisnamen zoals deze waren lange tijd populair. Men zag ze bij kerken, kroegen, brouwerijen, aan hofjes en bordelen.
In 1622 is de naam van het pand gewijzigd in de Drie Croontjens. In dat jaar is hier een brouwerij gevestigd. Het perceel grensde aan de achterzijde aan het riviertje de Gampel of Gampelvaart. Deze ligging was gunstig voor de aanvoer van grondstoffen en de afvoer van producten.
In 1649 is in de vestbrieven nog sprake van een mouterij. Een mouterij produceert mout op basis van granen, door het in water te weken waardoor het graan ontkiemt, en het daarna te drogen. Dit proces heet mouten. Mout wordt nog steeds gebruikt bij de productie van bier, jenever, whisky en een aantal voedingsmiddelen.

In 1692 is de naam van het pand wederom gewijzigd en heet nu de Ploeg. Er wordt tevens vermeld dat er voorheen een brouwerij gevestigd is geweest. De brouwerij is inmiddels veranderd in meerdere achterwoningen.

21-2-1575

De erfgenamen van Adriaen Anssem Koecx verkopen aan Jannen Wierick Snellen thuijs ende erve metten achterhuijs ende hove daarachter, gestaan op de Haagdijk

2-12-1589

Anneke Corstiaen Rijckaerts koopt het onderpand wat in bezit van Jan Wierick Snellen was, te wetende hofstad en erve waar een huijsinge op stond met de materialen die daar nog op aanwezig zijn, gestaan op de Haagdijk naast de huijsinge genaamd d’Blauwe Leeuken

20-6-1597

Anneke Chrisiaen Rijckaerts en Jan Aertssen van Loon als kerkmeester van de kerk van Merckendaele en Adriane Huijbrechts van Baerle verkopen aan Lenaerden Cornelis Lenaerts van Erfrente de hoffstadt en erve waar een huijs op stond met de materialen die Jan Wierick Jan Snellen in bezet, gestaan op de Haagdijk naast de huijsinge genaamd d’Blauw Leeuwken

26-1-1598

Lenaert Cornelissen van Erfrente, metser, verkoopt aan Thomas en Jacob, zonen van Cornelis Thomas Aert Onnen (ook wel Ardonnen), drije huijsen oft wooningen en erven door de verkopen nieuw getimmerd met de hove, vetcuijpen en calckputten daar achteraan, naast elkaar gestaan op de Haagdijk, naast het huijs en erve genaamd den Engel van Jan Janssen Deij en het huijs en erve genaamd den Blaeuwen Leeuw van Claes Janssen vanden Kijeboom, achter zuidwaards komende aan de rivier aldaar

15-8-1598

Thomas Cornelis Thomas Aert Onnen verkoopt aan zijn broer Jacoppen Cornelis Thomas Aert Onnen de helft in en van drie huijsen oft wooningen en erve met de hove, vetcuijpen en calckputten daar achteraan staande en liggende.

Hij is gehuwd met Magdalena Peeter Kemps van Osch.

3-1-1618

Magdaleene Peeter Kemps, gehuwd met Francois van der Poel, verkoopt aan Andriesen Wouter Cools, brouwer, 2 huizen, hoven en erven, de ene genaamd de Maen en de andere de Sterre, naast elkaar gestaan op de Haagdijk

Om de koop te kunnen betalen leent Andries grote bedragen van zijn schoonvader Jan Jan Deij, brouwer in De Engel. Andries is gehuwd met zijn dochter Vijvken. Ook leent hij geld van haar broer Cornelis Jan Jan Deij, koopman in Dordrecht

18-10-1622

Andries Wouter Cools, brouwer, heeft een schuld en verbindt als onderpand zijn 2 huizen, brouwerij en erf, de ene genaamd de Drije Croonkens en de andere de Halve Mane, naast elkaar gestaan op de Haagdijk, naast het huis en erf genaamd de Son van Adriaen Cor. Couwelaers en het huis en erf van Adriaen Cornelissen van Rijckevorssel genaamd de Drije Ringen, zuidwaards komende op de rivier. Tevens zijn brouwketels, kuipen en ander gereedschap van de brouwerij

Borg staat zijn schoonvader Jan Jan Deij. Op 18-7-1625 wordt Vijvke Jan Jan Deij als zijn weduwe vermeld

19-10-1630

Magdalena Peeter Kemps koopt uit heren hand de 2 huizen genaamd De Maen en de Sterre naast elkaar op de Haagdijk

16-6-1638

Willem van Valckenburg is universeel erfgenaam van Magdalena Peeter Kemps

10-9-1639

Willem van Valckenburch verkoopt aan Jacob Raes Hopsen een huis, hof en erf vanouds genaamd de Sterre en nu de Drije Croonkens met de halve poort en gang tot achter toe tussen dit huis en het huis de Maene, inclusief de poortkamer boven de gang, gestaan op de Haagdijk naast het huis en erf genaamd de Vijff Ringen van Cornelis Claessen oost, het huis en erf genaamd de Maene van Jan Boudewijns west, achter met het erf strekkende op de Merck of rivier aldaar

25-3-1649

Willemijntken Jacob Raes Hopsens verkoopt aan Peeter Janssen Lambinet een huis, hof en erf met de mouterij vanouds genaamd de Sterre en nu de Drije Croontkens met de halve poort en gang tot acheteren die tussen dit huis en het huis de Maene, inclusief de poortkamer boven deze gang, gestaan op de Haagdijk, naast Cornelis Claessen Boomans huis, brouwerij en erf genaamd de Drije Ringen oost, en Jan Boudewijns huis en erf genaamd de Maene west, achter met het erf tot op de Merck of rivier aldaar

17-3-1654

Peeter Janssen Lambinet van Didenhoven heeft nog een restschuld bij Willemijntken Jacob Raes Hopsens, huivrouw van Niclaes Anthonissen, en haar kinderen van de kooppenningen van het huis, hof, mouterij en erf van ouds de Sterre en nu de Drije Croontkens, gestaan op de Haagdijk

6-3-1668

De erfgenamen van Peeter Lambinet van Didenhoven verkopen aan Cornelis Coesemans het huis en erf met het pakhuis te voren een brouwerij geweest zijnde, vanouds de Sterre en nu de Drie Croontiens, met de halve poort en gang tot achteren toe tussen dit huis en het huis genaamd de Mane, gestaan op de Haagdijk naast het huis en erf genaamd de Mane van Anthonis Schoenmaeker west en het huis en de brouwerij de Drie Ringen van Adriaen Vereijck oost, achter zuid komende aan de Merck van Gampel

25-1-1678

Cornelis Koesemans verkoopt aan Hans Prom, scherprechter, en Lijsbeth Havestadt de huijsinge, hovinge en erve met het pakhuis voorheen een brouwerij geweest zijnde vanouds genaamd de Sterre en nu de Drije Croontiens met de halve poort en gang tot achteren toe die tussen dit huis en het huis genaamd de Halve Mane aanwezig is. De poortkamer boven deze poort behoort niet tot de verkoop. Het huis staat op de Haagdijk, naast het huis en erve de Mane van Anthonis Schoenmakers west en de huijsinge, erve en brouwerije de Drije Ringen van Adriaen Vereijck oost, achter zuidwaards komend etot op de Marck van Gampel

11-12-1692

De erfgenamen van Hans Prom verkopen aan Johannes van den Bosch en Dircxken van den Brandt eene huijsinge, hovinge en erve met vier achterhuisjes te voren een brouwerij geweest zijnde, vanouds genaamd de Sterre, daarna de Drije Croontjens en nu de Ploegh, met de halve poort en gang tot achteren toe die tussen dit huis en het huis genaamd de Halve Maen ligt, behalve de poortkamer boven de gang, gestaan aan de zuidzijde van de Haagdijk, naast de huijsinge, brouwerije en erve genaamd de Drije Ringen van Adriaen Vereijck oost en de huijsinge, hoff en ervve genaamd de Halve Maen van Philips Tuijnsluijper west, achter zuidwaards komende op de Mark of rivier de Gampelvaart

30-1-1694

Johannes van den Bosch verkoopt aan Sijmon Ruijssenaers, gareelmaker, en Sijken van Viaenen eene huijsinge, hovinge en erve met vier achterhuisjes te vooren een brouwerij geweest zijnde, vanouds genaamd de Sterre, daarna de Drije Croontiens en nu de Ploegh, met de halve poort en gang tot achter toe die tussen dit huis en het huijs genaamd de Halve Maan aanwezig is, behalve de poortkamer, gestaan aan de zuidzijde van de Haagdijk, naast de huijsinge, brouwerij, hof en erf genaamd de Drije Ringen van Adriaen Vereijck oost en de huijsinge, hof en erve de Halve Maen van Philips Tuijnsluijper west, achter zuid komende op de Marcke of rivier de Gampelvaert

4-3-1716

Michel Martinij, enig kind en erfgenaam van wijlen Sijken van Vianen verkoopt aan Antonetta Ruijssenaers, enig kind en erfgenaam van Simon Ruijsenaers, de helft van eene huijsinge, hovinge en erve met ses achterwoningen en halve gang en poort tot achter toe tussen dit huis en het huis genaamd de Halve Maen op de westzijde daarnaast, genaamd de Ploegh, gestaan op de zuidzijde van de Oude Haagdijk, oost de huijsinge van Ad. van Hooghstraten, west de huijsinge, huijsbrouwerije en erve genaamd de Halve Maen van Cornelis van den Ende, achter zuid komende met de hof aan de Marke aldaar

De andere helft heeft de koopster geërfd van haar vader Sijmon.

22-4-1745

Anthonetta Ruijsenaars verhuurt voor de duur van twee jaar aan Josephus van den Ende, brouwer, eene huijsinge, hovinge en erve met ses agterhuijskens, vanouds genaamd De Sterre en nu De Ploegh, met de halve poort en gang tot achteren toe tussen dit huis en het huijs genaamd de Halve Maan, gestaan aan de zuidzijde van de Haagdijk, naast het huijs van de huurder de Halve Maan.

Joseph van de Ende wordt als huijsbrouwer vermeld in 1739 en 1746.

16-2-1769

De erfgenamen van Antonetta Ruijsenaers verkopen aan Gerardus van Ham en Maria Vergauwen eene huijzinge, hovinge en erve met de daaraan gehorende agterwooningen of huijskens te voren een brouwerije geweest zijnde, vanouds genaamd de Sterre, daarna de Drie Kroonties en nu de Ploegh, met de halve poort en gang tot achteren toe tussen dit huis en het huis genaamd de Halve Maan behalve de poortkamer, gestaan aan de zuidzijde van de Haagdijk, naast de huizinge en brouwerije, hof en erve genaamd de Drie Ringen van Adriaan Vereijck oost en de huijsinge, hof en erve de Halve Maan toebehoord hebbende Philiph Tuijnsluijper west, achter zuid komende op de Marcke of rivier de Gampelvaart

23-6-1802

Gerardus van Ham en gehuwd met Maria Vergouwen verkopen aan Johannes Hubertus van de Steenstraaten, koopman, eene huijsinge, hovinge en erve met de daaraan gehorende achterwooningen of huijskens te vooren een brouwerij geweest zijnde, vanouds genaamd de Sterre, daarna de Drie Kroonties en nu de Ploeg, met de halve poort en gan tot achteren toe die tussen dit huis en het huis genaamd de Halve Maan ligt behalve de poortkamer, gestaan aan de zuidzijde van de Haagdijk naast het huis en brouwerij, hof en erve genaamd de Drie Ringen van Arnoldus Vermeer oost en de huisinge, hof en erve de Halve Maan van Pieter van den Ouweland west, achter zuid komende aan de Gampelse Vaart. Pondboek nr. 1206.

De koper is in 1791 gehuwd met Maria de Ruijter uit Heusden. Hij overlijdt op 9-6-1804. Zij hertrouwt in 1805 met Theodorus Damen.

1830

Bij de invoering van de kadastrale administratie is dit huis, erf en oliemolen in bezit van de weduwe van Theodorus Damen, winkelierster.


Idee icoon

Mis je iets? Informatie onjuist? Ideeën?

Mail je reactie
Erfgoedweb is een initiatief van
gemeente Breda
chevron-up Scroll naar boven