Spiegel / Claverbladt, brouwerij van 1522 tot 1716
Eindstraat 26 – Pondboek 443 – Kadastraal nummer A827
Het huis de Spiegel lag aan de westzijde van de Eindstraat op de hoek met de huidige Karnemelkstraat.
Reeds in 1522 is er sprake van een mouterij achter dit huis, welke het moutwater via een goot mag lozen op het water van de middeleeuwse stadsgracht. Een mouterij produceert mout op basis van granen, door het in water te weken waardoor het graan ontkiemt, en het daarna te drogen. Dit proces heet mouten. Mout wordt nog steeds gebruikt bij de productie van bier, jenever, whisky en een aantal voedingsmiddelen.
Het huis brand in 1534 af bij de grote stadsbrand. Enkele jaren later is het herbouwd, inclusief mouthuis.
In 1568 wordt voor de eerste keer een brouwhuisje vernoemd. In 1658 is de naam van het pand gewijzigd in het Claverbladt. Een klaverblad was populair als uithangteken. ‘Alle goede dingen bestaan in drieën’ was het oude gezegde, en het klaverblad was de natuurlijke voorstelling van dat denkbeeld.
Bij verkopen van het huis in 1715 en in 1716 wordt het inventaris van de brouwerij genoemd. Hierna lijken de brouwactiviteiten gestaakt.
18-7-1519 |
De erfgenamen van Anssem Mastheussen verdelen de erfenis. Marie Anssem Matheeussen erft een huis en erve genaamd den Spiegel, gestaan in de Eijndpoortstrate. Marie is getrouwd met Dijrck Aertz |
1522 |
Dijrck Aertss heeft een achterhuis gezet, gelegen bij de stads erve bij de Ghinnekenspoorte. Ook een gote onder de thoren daer de straetmaker ende Dijck woonen, om zijn moutwater te lossen |
1534 |
Het huis is verbrand bij de grote stadsbrand |
15-6-1548 |
Dijrck Aerts, schepen in Breda, zet als onderpand zijn huis, achterhuis of mouthuis, hovinge en erfenisse genaamd de Spiegel, in de Eijndpoortstrate, neven der stad erve of werve op de zuidzijde en zijn andere huis daar noordwaards aan, achter komende aan Hillegondt Peter Damaes dochter erve |
2-10-1568 |
De erfgenamen van Jozijne Dijrck Aerts verkopen aan Matheeus Dijrck Aerts, schout in de Hage en hun oom, het huis genaamd de Spiegel, met mouthuis, brouwhuisje, stalinge, hovinge en erfenisse, gelegen in de Eijndtpoortstrate, naast het erf van de stad Breda zuid, en de verkopers andere huis en erve genaamd de Wan noord, die nu verkocht is aan Jannen Cornelis Godert Cheeuws en het hof van de erfgenamen van Cornelis Jan Leijten noord, achter west aan de erfgenamen Hillegonde Cornelis Damaes erf. De koper had 1/6 deel geerfd van zijn ouders |
16-5-1573 |
De erfgenamen van Matheeus Dijrck Aerts verkopen aan Michiel Bastiaen Cristus het huis De Spiegel met mouthuijs, brouwerij, stalling, hoving en erffenisse |
19-7-1596 |
Adriaen Jacops Heijthoven en Adriane Peters, weduwe van Michiel Sebastiaen Cristus, verkopen aan Jacoppen Jans Wagemaeckers en Jenneken Michiel Sebastiaen Cristus, het huis genaamd den Spiegel, mouthuis, brouwerij, stalling, hovinge en erfenisse. De verkoopster had dit geerfd van Michiel Sebastiaen Cristus |
12-1-1602 |
Jacop Jan Wagemaeckers en Jenneke Michiel Sebastiaen Cristus zijn vrouw doen erfmangeling, dat wil zeggen ruilen hun erfdeel, met Geerijden Henrick Geverts. Hierbij ruilen zij hun huis genaamd Den Spiegel met mouterij en brouwhuisje, stallinge, hovinge en erffenisse in de Eijndstraet over aan Geerijden. Deze geeft hen hiervoor zijn huis De Leirse gelegen in de Eijndtpoortstrate |
6-4-1639 |
De gezamelijke erfgenamen van Geerit Henrick Clevers verkopen aan Adriaenen Rombout Lips, brouwer, en Cathelijnen Aernouts van der Hulst, het huis en erve genaamd den Spiegel, met het brouwhuisje en twee woniningen daarachter, in de Eijntpoortstraete, naast het erf van de stad Breda op de zuidzijde en Jan Cornelis Joris Lakenkoper huis en erve genaamd de Wan noord, achter west het huis en erve genaamd den Cleijnen Spiegel van Jan Martens Bosch |
20-6-1658 |
Cathelijn Arnout Eijckmans, weduwe Adriaen Rombout Lips, zet als onderpand haar huis, brouwerij en erve van ouds genaamd den Blinden Spiegel en nu het Claverblat, gelegen op de hoek van de Eindstraat omtrent de oude Ghinnekenseijndsche brugge, noord het huis De Wan, west het huis van Cornelis Peeterssen van Wijnocxbergen huis en erve, oost en zuid aen s’heerestraete |
11-4-1671 |
Cathalijn Aernout Eijckmans,weduwe van Adriaen Rombout Lips, wonend te Bavel zet als onderpand van een schuld haar huis en brouwerij genaamd Het Claverbladt op de hoek van de Eindstraat, oost de straat, zuid de houtmerckt, west. Johan Wils huis en erve genaamd de Cleijne Spiegel en noord Rombout Lips huis en erve genaamd de Wan |
21-5-1675 |
Cathelijn Arnout van der Hulst, weduwe van Adriaen Rombout Lips, verkoopt aan haar zoon Rombout Adriaen Lips en zijn vrouw Godela van der Avoirt het huis, de brouwerij en erve van ouds den Spiegel en nu het Claverbladt genaamd, op de hoek van de Eijndstraat naast het erf van de stad Breda zuid, noord het andere huis van de koper, achter west tegen het huis van Johan Wils |
21-5-1692 |
Rombout Adriaen Lips, weduwnaar van Godelina van der Avoirt, verkoopt aan zijn zoon Adriaen Rombout Lips en zijn vrouw Johanna Melse Zeijlmans het huis, de brouwerij en erve van ouds den Spiegel en nu het Claverbladt, op de hoek van de Eijndtstraet naast het erf van de stad Breda zuid, noord het huis van Adriaan en zijn broer Sebastiaan genaamd de Wan, achter west het huis van de weduwe van Johan Wils |
9-7-1700 |
De kinderen van Godelina van der Avoirt, te weten Adriaen Rombout Lips en Sebastiaen Rombout Lips, verdelen de erfenis. Adriaan erft het huis de Witte Wan. Hij bezat al huis en brouwerij het Claverblat |
22-1-1705 |
De kinderen van Adriaen Lips, coopbrouwer, en Johanna Zeijlmans verkopen aan Pieter en Jan zonen van wijlen Philip van Schaegen het huis, brouwerij, klein keukentje, stalling, hof of plein genaamd van ouds den Spiegel en nu ’t Claverblat, gestaan op de zuidwest hoek van de Eijndtpoortstraete naast de houdtmarck zuid, het huis en erve genaamd de Witte Wan nu mede vwerkocht aan Cornelis van Ghils en den hove van mr. Lenaerdt van Tilburgh achter zijn huis den Oijevaer samen op de noordzijde, achter west met de brouwerij en stalling tegen het huis en erve van de erfgenamen van Pitronella van Bernaige, weduwe van Johan Wils. Bij deze koop worden de huizen de Witte Wan en ’t Claverbladt van elkaar gescheiden, moet de zolder boven het achterkeukentje loodrecht naar boven worden gescheiden door een stenen muur en mag de eigenaar van het huis de Witte Wan geen gebruik meer maken van het secreet wat behoort aan het huis ’t Claverbladt. |
26-10-1708 |
Pieter van Schaghen, regiments kwartiermeester onder het regiment van de heer brigadier de Jamar, verkoopt aan zijn broer Johannes van Schaghen, het huis, brouwerij, klein keukentje, stalling, plein en erve, van ouds genaamd den Spiegel en nu het Claverbladt, met alle gaande en staande gereedschappen van de brouwerij, op de zuidwest hoek van de Eijntpoortstraete naast de houtmarkt zuid, het huis genaamd de Witte Wan van Cornelis van Gils en den hove van mr. Leonaert van Tilborgh achter zijn huis den Oijevaer noord, achter west met de brouwerij en stalle aan het huis en erve van de ewrfgenamen van Perina van Bernagie, weduwe van Johan Wils |
7-11-1715 |
Johan van Schagen, out captain, verkoop aan Willemina van Nimwegen, weduwe van Christaen Ewalt, een huis, brouwerij, klein keukentje, stalling, hoff of plein, van ouds genaam de Grooten Spiegel en nu het Claverblat, en alle de gaande en staande werken aan de brouwerij en mouterij behorende, als cuijpen, ketels, koelbacken, pompen, gooten, stallingen, stuijckmanden, jagers, gaffels, treckhaecken, spitrieken, tonnen, vaten, vlooten, onderbacken en brouwsacken, gestaan en gelegen aan de zuidwest hoek van de Eijntpoortstraete naast de houtmarkt op de zuidzijde, het huis de Witte Wan van Cornelis van Gils en mr. Leendert van Tilborgh noord, achter west met de brouwerij en stallinge tegen het huis en erve van Johan Francois de Wijse |
30-3-1716 |
Willemina van Nimwegen gehuwd met Adriaen Damen verkoopt aan Jacobus van den Kieboom, koopman en meester broodmaker, en Hendrina Onincx een huis, brouwerij, klein keukentje, stalling, hof of plein genaamd van ouds den Grooten Spiegel en nu het Claverblad. Met alle de gaande en staande werken aan en tot de brouwerij en mouterij behorende, soo van cuijpen, ketels, coelbacken, pompe en groote stellingen. Het huis is gelegen aan de zuidwesthoek van de Eijntpoortstraete nevens de Houtmarkt zuid, en het huis de Witte Wan van Cornelis van Gils en mr. Leendert van Tilborgh noord, achter west met de brouwerij en stallinge tegen het huis en erve van Johan Francois de Wijse |
18-7-1733 |
Jacobus van de Kieboom en Hendrina Oonincx maken hun testament op in hun huis Het Claverbladt. Jacob is dan ziekelijk. Hendrina overlijdt 7-9-1736 als vrouw van Jacob. Het echtpaar heeft dan nog 3 in leven zijnde kinderen, met name Isaack, Adriaen en Johanna |
1-4-1780 |
Erfdeling na overlijden van Isaack van de Kieboom op 25-2-1780. Zijn vrouw Pietronella Vlamincx is dan al overleden op 17-7-1777. Er zijn dan nog vijf kinderen in leven, met name Clara Catharina, Anthonette Maria, Wilhelmina Josepha vrouw van Petrus van de Borght, Joanna Jacoba vrouw van Petrus van Gils en Henricus Willibrordus. Joanna Jacoba en Henricus Willibrordus erven samen de helft van het huis en pakhuis in de Eindstraat, genaamd het Klaverblad. De andere helft behoort aan jun oom Adriaan van den Kieboom |
