Den Engel / de Paeuwe / de Roosencrans / de Schenckan / de Grootte Schenckan, brouwerij van 1617 tot 1710
Prinsenkade 16 – Pondboek 1472 – Kadastraal nummer A28
Het huis de Engel was één van de eerste gouwen die omstreeks 1566 aan de westoever van de Mark in het gebied wat later ín Vlaanderen heette, werd gebouwd op een beemd bij de monding van de Donkvaart in de Mark. Een beemd is een graslandperceel in een beekdal. Engelen kwamen als uithangtekens op vier wijzen voor: met naam, zonder naam, gekleurd en in meervoud. De enkele Engel zonder naam kwam ontelbare malen op gevelstenen en uithangborden voor, veelal van herbergen.
In 1617 is het pand inmiddels van naam veranderd in de Pauw en is er voor het eerst sprake van een brouwerij achter het huis. De ligging was gunstig voor de aanvoer van grondstoffen en de afvoer van producten. Bovendien was daarmee altijd voldoende water beschikbaar voor het brouwproces.
Ten westen van het complex lag een gang of weg.
Omstreeks 1620 treft de stad Breda een overeenkomst met de eigenaren om een deel van het erf terug in bezit te krijgen om hier een nieuwe kade aan te kunnen leggen. Het complex lag op de noordelijke hoek van de Prinsenkade en de latere Zoutstraat. De bieren van deze brouwerij werden tot in Amsterdam geëxporteerd.
In 1644 heeft de brouwerij al weer een andere naam: de Schenckan. De toemnalige eigenaar was eerder eigenaar van brouwerij de Schenkkan in Dordrecht. In hetzelfde archiefstuk wordt als oude naam Roosencrans genoemd.
In diezelfde tijd gaat de eigenaar van de brouwerij diverse schulden aan. In 1657 leidt dit tot de verkoop van de insolvente boedel. Het complex is daarna gesplitst in de Groote Schenckan, inclusief brouwrij, en ten noorden daarvan aan de Prinsenkade het huis de Cleijne Schenckan.
In 1690 is sprake van een mouterij behorend bij de brouwerij. Een mouterij produceert mout op basis van granen, door het in water te weken waardoor het graan ontkiemt, en het daarna te drogen. Dit proces heet mouten. Mout wordt nog steeds gebruikt bij de productie van bier, jenever, whisky en een aantal voedingsmiddelen.
