De Cat / Het Truweel / Het Haesken / De Haes, brouwerij van voor 1559 tot 1756
Haagdijk 149 – Pondboek 1222 – Kadastraal nummer A402
Het huis Haagdijk 149 staat aan de zuidzijde van de Haagdijk. Vanaf 1519 is het pand in eigendom van enkele brouwers. In 1559 is voor het eerst sprake van een brouwerij behorend bij dit pand. De naam was toen de Cat. Het perceel grensde aan de zuidzijde tegen rivier de Gampel. De ligging was gunstig voor de aanvoer van grondstoffen en de afvoer van producten. Bovendien was daarmee altijd voldoende water beschikbaar voor het brouwproces. Ook in 1625 behoort er een brouwerij bij dit pand. De naam is in de tussentijd gewijzigd geweest naar het Truweel en inmiddels het Haesken.
In 1678 wordt het pand verhuurd, inclusief alle brouwgereedschappen, zowel kuipen, ketels, en andere. De verhuurder bedingt dat hij de grootste brouwketel mag verwijderen.
In 1727 wordt vermeld dat er ook een mouterij en een brandewijnstokerije bij dit pand behoort. Een mouterij produceert mout op basis van granen, door het in water te weken waardoor het graan ontkiemt, en het daarna te drogen. Dit proces heet mouten. Mout wordt nog steeds gebruikt bij de productie van bier, jenever, whisky en een aantal voedingsmiddelen.
Bij de verkoop in 1756 wordt nader vermeld wat er bedoelt wordt met brouwgereedschappen: de kuipen, bakken, ton en vaatwerk, zakken, akers, ketel, rieken en gaffels en ander gereedschap.
Bij de verkoop in 1800 blijkt dat de brouwactiviteiten inmiddels zijn gestaakt.
29-4-1559 |
De erfgenamen van Philip Aelbrechts verkopen aan Wouteren Jan Godert Belgiaerts een huis, brouwhuis en erf genaamd de Cat, met het hof daarachter, gestaan op de Haagdijk naast Mercelis Reijner Sijmon Buers huis en erf op de oostzijde en Aelbrecht Berthelmeeus Aelbrechts huis en erf op de westzijde, achter komende deels aan de schuur en erf van voornoemde Aelbrecht en verder aan de Marck. |
25-1-1561 |
Wouter Jan Godert Bellaerts, geboren te Oosterhout en brouwer, wordt poorter van de stad |
3-1-1567 |
Wouter Jan Godert Belgiaerts, brouwer op de Haagdijk, staat borg |
7-3-1570 |
Wouter Jan Godert Belgiaerts is eigenaar van het huis en erf genaamd de Cat, gestaan op de Haagdijk. Hij heeft dit eerder gekocht van de erfgenamen van Philips Aelbrechts |
13-5-1615 |
Wouter Jan Belgiaerts verklaart, ook namens zijn broer Cornelis, dat Adriaen Henrick van den Wijmer de huur heeft overgenomen van het huis en de brouwerij genaamd de Cadt, gestaan op de Haagdijk |
15-2-1625 |
Cornelis Jan Wouter Jan Godert Beliaerts, wonende te Oosterhout, verkoopt aan Adriaen Henricx Verwijmer, brouwer, de helft van het huis en erf en van de brouwerij en hof daarachter staande, eertijds de Cat, daarna het Truweel en nu het Haesken genaamd. Gelegen op de Haagdijk, naast het huis en erf genaamd het Korenschepel van Peeter Cornelis Peeter Vermeiren op de ene zijde en het huis en erf van Jan Dirck Janssen de voerman op de andere zijde, achter zuidwaards komende aan de rivier de Marck aldaar |
17-5-1627 |
Cornelis Jan Wouter Jan Godert Belgiaerts, wonende te Oosterhout, heeft verkocht aan Adriaene Marten Marten Spierincx, weduwe van Adriaen Henricx Verwijmeren, de helft van een huis en erf en van de brouwerij
en hof daarachter, genaamd de Haesken |
23-4-1642 |
Adriane Merten Spierincx hertrouwt met Roelant Goris Schelckens, brouwer in ’t Haesken. Zij overlijdt in 1642. |
21-1-1650 |
Adriaen Adriaen Verwijmeren verkoopt aan Roelandt Goris Schelckens het oud huis en erf genaamd het Haesken, gestaan op de Haagdijk, naast het huis en erf genaamd den Corenschepel van Cornelis Peeterssen van Meir aan de oostzijde en het huis en erf genaamd het Vergult Ammelaecken van Jan Jacobs op de westzijde, achter zuidwaards komende aan de Marck |
6-5-1664 |
Anthonetta Schellekens, huisvrouw van Nicolaes van Overvelt brouwer, is enige erfgename van Adriaen Adriaen van der Wijmer |
14-4-1677 |
Nicolaes van Overvelt, brouwer, en met Anthonetta Schellekens hebben een schuld en verbinden als onderpand hun huis, brouwerij en erf genaamd den Haes, gestaen op de Haagdijk, naast het huis en erf genaamd den Coorenschop van Jacob van Zweebruggen oostwaards en het huis en erf genaamd de Gecroonde Ploech van Paulus van Goirle westwaards, achter zuidwaards komende aan de rivier of Merck |
12-1-1678 |
Lucas van Miert, huisbrouwer, huurt van Nicolaes Peeters van Overvelt het huis, brouwerij en erf genaamd den Haes, inclusief alle brouwgereedschappen, zowel kuipen, ketels, en andere. De verhuurder bedingt dat hij altijd de grootste brouwketel mag verwijderen |
26-5-1690 |
Anthonette Schellekens, weduwe van Niclaes van Overvelt in zijn leven brouwer tot Leiden, verkoopt Cornelis Spijckers een huis en erf genaamd den Haes gestaan op de zuidzijde van de Haagdijk, naast het huis en erf genaamd de Koorenschepel van Jacob van Sweebrugge oostwaards en het huis en erf genaamd het Bijltiens van Paulus van Goirle westwaards, achter zuidwaards komende aan de Mercke de Gampelvaert. |
12-5-1727 |
Maria van der Avoirt, weduwe van Cornelis Spijckers, verkoopt aan Pieter Nouten, huisbrouwer, en Geertruijd Mouwen een huis, huisbrouwerij, mouterij, brandewijnstokerij, hof en erf genaamd den Haes, gestaan op de zuidzijde van de Haagdijk, naast het huis en erf genaamd de Coorenscheppel van de weduwe van Jacob van Sweebrugge op de oostzijde, en het huis en erf van Adriaen en Evert Evertsen westwaards, achter zuidwaards komende aan de Mercke de Gampelvaert aldaer. |
22-12-1728 |
Pieter Nouten, huisbrouwer, en Geertruijd Mouwen verkopen aan Cornelis Luijsterburgh, huisbrouwer, en Adriana Mouwen een huis, huisbrouwerij, mouterij, brandewijnstokerij, hof en erf genaamd den Haas, gestaan op de zuidzijde van de Haagdijk, naast het huis en erf genaamd de Coorenscheepel van de weduwe van Jacob van Sweebrugge op de oostzijde en het huis en erf van Adriaen Willemsen en Maria Jan Geerit Smitte westwaards en achter zuidwaards komende aan de marke de Gampelvaert. |
24-4-1756 |
Cornelis Luijsterburgh, erfgenaam van zijn vrouw Adriana Mouwen, verkoopt aan zijn zoon Pieter Luijsterburgh, koopbierbrouwer, en Cornelia Hoffen een huis, brouwerij, mouterij, brandwijnstokerij, hof en erf genaamd den Haas, gestaan op de zuidzijde van de Haagdijk, naast het huis en erf genaamd den Cooren Scheepel van Cristiaen Naeses oostwaards en het huis en erf van de weduwe Hendrik Haast, nu gehuwd met Guilliam Beitrans westwaards, achter zuidwaards komende aan de mark de Gampelvaart. Bij de verkoop zijn inbegrepen de kuipen, bakken, ton en vaatwerk, zakken, akers, ketel, rieken en gaffels en ander gereedschap. |
2-9-1800 |
De erfgenamen van Cornelia Mechelina Hoffen verkopen aan Johannes Jacobus Klijne een huis, hof en erf voorheen een brouwerij en mouterij geweest zijnde, genaamd den Haas, gestaan op de zuidzijde van de Haagdijk, naast het huis en erf genaamd den Kooren Scheepel van Adriaen van Raak oostwaards en het huis en erf van Francis Quisthout westwaards, achter zudiwaards komende aan de Mark aldaar, pondboek 1222. |