Herinnering aan een aardbeving

30-03-2017

Op 18 september 1692 vond er een aardbeving plaats die in ieder geval in grote delen van Nederland, Frankrijk en België gevoeld werd. Het epicentrum van de beving, die een kracht van 6 op de schaal van Richter moet hebben gehad, lag in het noorden van de Belgische Ardennen, in de omgeving van Verviers. De aardbeving maakte blijkbaar een dusdanige indruk dat men in Nederland herinneringsborden maakte om deze indrukwekkende gebeurtenis op vast te leggen.

In 2013 zijn bij archeologisch onderzoek aan de Viandenlaan delen van de gracht van de 17de eeuwse pastorie opgegraven. Tussen de diverse vondsten uit de gracht rondom deze pastorie bevonden zich vier scherven van een Delfts blauw faience bord. Een aantal letters op het bord is nog te lezen, waaruit de woorden aerd en overal op te maken zijn. De tekst is in blauwe letters geschreven en binnen een dubbele cirkel geplaatst. Het blijkt een deel van een 17de eeuws herinneringsbord te zijn, dat werd gemaakt ter nagedachtenis aan de aardbeving van 1692. Het is één van de weinige bekende borden die aan deze gebeurtenis herinneren en het zesde exemplaar dat in Breda gevonden is.

BR 22 85202285 AW 24 1263
BR 22 85202285 AW 24 2707
Twee van de drie borden die in 1985 in Breda zijn gevonden tijdens een archeologisch onderzoek aan de Koevoet te Breda.

Bij een kleine opgraving in 1985 aan de Koevoet werden al eens de fragmenten van drie borden gevonden met daarop de tekst: 1692 den 18 september wasser aertbeving overal. De tekst is telkens omcirkeld door een dubbele lijn. In 1988 werden op een bouwterrein achter de Haagdijk de scherven van een vergelijkbaar bord met blauwe decoratie verzameld, waarop valt te lezen: 1692 18 september wasser een aerdbeving. Op dezelfde locatie zijn bovendien enkele fragmenten van nog een dergelijk herdenkingsbord gevonden. Nu is er dus een zesde exemplaar bijgekomen.

Uit Amsterdam zijn weliswaar prenten en munten bekend die de 17de eeuwse aardbeving herdenken, opvallend genoeg is er tot nu toe geen andere plaats dan Breda bekend waar zoveel borden ter nagedachtenis aan de aardbeving van 1692 gevonden zijn.

Munt20aardbeving201692
BR 22 8520 Scan2285 AW 24 2708
Links: munt ter herinnering aan de aardbeving van 1692. Rechts: tekening van één van de drie borden die aan de Koevoet te Breda gevonden zijn.

Ook interessant

Idee icoon

Mis je iets? Informatie onjuist? Ideeën?

Mail je reactie
Erfgoedweb is een initiatief van
gemeente Breda
chevron-up Scroll naar boven