Visserstraat en 'Vissershof' (Centrum)

Gebieden
1175 tot heden
Str212 vissershof 19580008 Str212 vissershof 19580008

Het Vissershof in de Visserstraat in 1958. Foto: Firma Schreurs (v/h firma Stutz). (Beeldcollectie Stadsarchief Breda)

De Visserstraat is tegenwoordig vooral bekend als uitgaansgebied, maar in de middeleeuwen was de Visserstraat bekend als een woonplaats van aanzienlijken. Het is een van de oudste straten van Breda en zeker een van de straten waar het meeste van de oudste geschiedenis bekend is.

Tweede generatie

Men onderscheidt het ontstaan en de aanleg van de straten in de binnenstad algemeen in drie generaties. De eerste wordt gevormd door de wegen van de prestedelijke nederzetting (ontstaan in de twaalfde eeuw): de Ginnekenstraat, Eindstraat, Karrestraat Torenstraat en Vismarktstraat, met als zijtak de Ridderstraat, de Sint Janstraat en de Veemarktstraat.

De tweede generatie, aangelegd tussen ongeveer 1275 en 1325, wordt gevormd door de Grote Markt, de Brugstraten, de Katerstraat (Catharinastraat), de Veemarktstraat (alleen het gedeelte tussen de Grote Markt en de Molenstraat), de Molenstraat, de Steenbrugstraat of Nieuwstraat (tussen de Karrestraat en de Waterstraat), de Waterstraat en de Visserstraat (inclusief een smalle straat ter plaatse van de huidige Havermarkt). De volgorde van aanleg van deze straten staat niet vast. Na deze generatie volgen als derde generatie de zogenaamde ‘nieuwstraten’, waarvan het jaar van aanleg nauwkeurig bekend is, vanaf 1490.

Volgens de historicus Wim Hupperetz, die promoveerde op de geschiedenis van de Visserstraat, moet deze straat zijn aangelegd tussen 1311 en 1321 als een verbinding tussen de Vismarkt (de huidige Vismarktstraat) en de Brugstraat. De Visserstraat omvatte aanvankelijk ook de huidige Havermarkt. Deze werd pas als marktplein aangelegd in 1492.

Reynaer die Visscher

In 1333 bestond reeds een dijk, de ‘dyke after der visscher’. Lang werd gedacht dat de Visserstraat zo genoemd was omdat hier vroeger vissers woonden. De ‘dyke after der visscher’ verwijst waarschijnlijk echter, aldus Hupperetz, naar Reynaer die Visscher, die blijkbaar hier in de omgeving woonde. Deze Reynaer was waarschijnlijk geen visser, maar de pachter van de visrechten van Breda, een belangrijke persoon dus.

Oudste bewoning

De oudste bewoning rond de Visserstraat gaat al veel verder terug. Vanaf de late twaalfde eeuw is er al bewoning. Bij archeologisch onderzoek op Visserstraat 7 werd bebouwing gevonden die terug gaat tot in de late 12e eeuw. Opgravingen in Visserstraat 31 bevestigen dat beeld. Bij rioleringswerkzaamheden in 1994 werden de restanten gevonden van een houten wegbestrating, een zogenaamd knuppelweggetje. Deze moet dateren uit de late dertiende of de vroege veertiende eeuw.

Het Vissershof

De binnenstad van Breda wordt doorschoten met oude gangen en stegen. Halverwege de Visserstraat ligt het zogenaamde Vissershof (in de huidige situatie de huisnummers 13 tot en met 29D). Dit woonhofje werd aangelegd in 1887 door een middenstander die zijn spaargeld belegde om zo op termijn een pensioenvoorziening te hebben. De naam Vissershof komt voor het eerst voorin het adresboekje van 1891. Bij de invoering van de huisnummering per straat in 1897 zijn de huisjes doorgenummerd aan de Visserstraat. In 1948 werd het hofje gekocht door de gemeente Breda. De huisjes werden nog bewoond tot 1966, toen ze onbewoonbaar werden verklaard. Ze zijn daarna gesloopt. In 1982 werd hier een nieuw woonhofje gebouwd. De appartementen zijn toen echter weer doorgenummerd aan de Visserstraat. Het hofje ontleent zijn naam uiteraard aan de Visserstraat. Er hebben hier nooit vissers gewoond, romantische verhalen ten spijt.

Literatuur

Wim Hupperetz, Het geheugen van een straat, achthonderd jaar wonen in de Visserstraat te Breda (Utrecht, 2004).
Gerard Otten, De straten van Breda (Breda, 1988).

Deel dit artikel

Nieuwsbrief

Ook interessant

Idee icoon

Mis je iets? Informatie onjuist? Ideeën?

Mail je reactie
Erfgoedweb is een initiatief van
gemeente Breda
chevron-up Scroll naar boven