'Vismarkt' (Centrum)

Gebieden
1490 tot heden
Str216 vismarkt jvg19840509053 Str216 vismarkt jvg19840509053

De Vismarkt in 1984. Foto: Johan van Gurp, BN De Stem. (Collectie BN De Stem, Johan van Gurp)

De naam Vismarkt is geen officiële straatnaam. De huizen hier zijn genummerd aan de Haven of aan de Vismarktstraat. Het plein ligt aan de kop van de Vismarktstraat, aan de Haven.

Nieuwstraten

Na de stadsbrand van 1490 tot aan de Beeldenstorm van 1566 is in Breda een groot aantal nieuwe straten aangelegd, de zogenaamde nieuwstraten. Doel hiervan was waarschijnlijk het verbeteren van de verkeersstructuur (Nieuwstraat, Kraanstraat, Sint Annastraat, Halstraat) en het creëren van marktpleinen (Nieuwe Korenmarkt of Havermarkt en Nieuwe Vismarkt). Bij enkele straten was het uitdrukkelijk de bedoeling bouwgrond te ontsluiten (Cingelstraat, Begijnhof, Keizerstraat en Nonnenveld).

De stadsbrand van 1490

In 1490 brandde een groot deel van de westelijke helft van de Bredase binnenstad af. De middeleeuwse huizen in de stad Breda waren veelal gebouwd als vakwerkhuizen en gedekt met riet. De zomer van 1490 was warm en droog en er waren veel grote branden in steden en dorpen. Op 27 augustus brak brand uit in een huis aan de Vismarkt (de huidige Vismarktstraat). De wind kwam uit het noordoosten en de meeste huizen aan de Vismarktstraat, Visserstraat, een gedeelte van de Torenstraat, de Tolbrugstraat en een gedeelte van de Lange Brugstraat brandden af.

De stedelijke overheid kon nu gemakkelijk ingrijpen in het stratenpatroon. Vanaf 1492 werd een nieuwe Vismarkt aangelegd. Voorheen werd de vismarkt gehouden in de tamelijk smalle Vismarktstraat. Deze straat werd nu ontlast van de viskramen.

Vishal

Op de Vismarkt staat de Vishal, een open hal met een door leien gedekte kap op Dorische hardstenen zuilen. Deze hal is gebouwd voor de afslag van zeevis. Riviervis werd in een aparte hal verkocht. De zeevishal moet zijn gebouwd ná 1744 en vóór 1823. Tussen 1880 en 1905 werd de vishal meerdere malen verbouwd. De hal werd toen ingericht voor de afslag van zowel rivier- als zeevis. Ook werden de tussenkolommen verwijderd, zodat een eenbeukige opzet ontstond en er werden hekwerken geplaatst. In 1966 werd het gebouw een rijksmonument en spoedig daarna werd de Vishal gerestaureerd. Hierbij werd vooral natuursteen vervangen. In 2007 werd de vishal opnieuw gerestaureerd. Aan de Vismarkt ligt de Hoge Brug. Zie verder aldaar.

Literatuur

J.H. van Hooydonk, ‘De stadsbrand van 1490 in Breda, de stedebouwkundige gevolgen, deel II: stedebouwkundige ingrepen in de oude stadsstructuur’, in Engelbrecht van Nassau, jaargang 1997, nummer 1.
Wim Hupperetz, Het geheugen van een straat, achthonderd jaar wonen in de Visserstraat te Breda (Utrecht, 2004).
Gerard Otten, De straten van Breda (Breda, 1988).

Deel dit artikel

Nieuwsbrief

Ook interessant

Idee icoon

Mis je iets? Informatie onjuist? Ideeën?

Mail je reactie
Erfgoedweb is een initiatief van
gemeente Breda
chevron-up Scroll naar boven