Straatnamen Ulvenhout

Gebieden
1300 tot heden
1187 1187

Ulvenhout op de zgn. Kuijperkaart van de gemeente Ginneken uit 1868

Tot 1942 maakten Ginneken, Bavel en Ulvenhout en een aantal gehuchten de gemeente Ginneken en Bavel uit. In dat jaar werd Ginneken bij Breda gevoegd en ontstond de gemeente Nieuw-Ginneken. Deze gemeente heeft zijn vijftigjarig bestaan maar krap kunnen vieren, want in 1997 werden Bavel en Ulvenhout eveneens bij de gemeente Breda gevoegd. De rest van de gemeente ging naar de nieuwe gemeente Alphen-Chaam. Bavel en Ulvenhout zijn echter nog steeds zelfstandige woonplaatsen. Als afscheid van de zelfstandige gemeente Nieuw-Ginneken schreef Ad Jansen zijn boek over de straatnamen.

Volksmond

Straatnamen zijn belangrijk om ons te oriteren. In de middeleeuwen werden straatnamen spontaan in de volksmond gevormd. De straatnamen waren niet aangebracht op straatnaambordjes. Een straat kon daarom wel twee of meer namen hebben of langzaam maar zeker van naam veranderen. In het buitengebied werden vaak alleen de gehuchten benoemd en niet de wegen.
De toponymist Chr. Buiks heeft heel veel oude toponiemen verzameld van Ulvenhout. Een toponiem is de naam van een geografische eenheid, van akkers, gehuchten, maar ook van straten. Meestal werden straten genoemd naar de functie (Dorpstraat), naar de richting waarin hij liep (Strijbeekseweg), naar oritatiepunten (Torendreef), naar streeknamen (Kraaienbergseweg), bijzondere gebouwen (Molenstraat), naar eigenschapen van de straat (breed, smal, recht, krom, slikkerig enzovoorts) (Pennendijk) of naar de bewoners.

Officiële straatnamen

Toen de straatnamen in combinatie met huisnummers als adresaanduiding werden gebruikt, moesten ze ook officieel worden vastgesteld en moesten de namen op borden worden aangegeven. De gemeenteraad van Nieuw-Ginneken besloot in 1947 de huisnummering per straat in te voeren. De bevoegdheid voor het geven van straatnamen werd overgedragen aan het college van Burgemeester en Wethouders. Dit college stelde een hele waslijst aan straatnamen vast, van de Akkerstraat tot en met de Zwaantjesweg. De namen van de dreven in het Ulvenhoutsebos zijn nog niet allemaal officieel vastgesteld.
Na de Tweede Wereldoorlog is Ulvenhout enorm gegroeid. Er moesten daarom ook heel veel straatnamen worden vastgesteld. Veel straten werden genoemd historische personen (Jan de Wijsestraat) en naar lokale persoonlijkheden (Rouppe van der Voortlaan). De meeste namen werden echter ontleend aan oude toponiemen (Eikakker, Vinkenbos en Heistuk). Opvallend in Ulvenhout zijn de fantasienamen (Nachtegaalslaantje, Elfenlaantje, Bosrand). Thematische straatnaamgeving is in Ulvenhout nooit toegepast.

Literatuur

Chr. Buiks, Veldnamen in de voormalige gemeente Ginneken en Bavel (Nieuw-Ginneken, 1983-1988 en 1996).
A.W. Jansen, Straatnamen voormalige gemeente Nieuw-Ginneken (Nieuw-Ginneken, 1997).
Gerard Otten, De namen van de dreven in het Ulvenhoutsebos, Deel een, in Engelbrecht van Nassau, jaargang 2009, nummer 3, Deel twee in jaargang 2010, nummer 2 en Deel drie in jaargang 2010, nummer 3.
Gerard Otten, De huisnummering in de huidige gemeente Breda, in Jaarboek de Oranjeboom LXV (2012).

Deel dit artikel

Nieuwsbrief

Ook interessant

Idee icoon

Mis je iets? Informatie onjuist? Ideeën?

Mail je reactie
Erfgoedweb is een initiatief van
gemeente Breda
chevron-up Scroll naar boven