Postbaan (Prinsenbeek)

Gebieden
1500 tot heden
1065 1065

Een postiljon uit het begin van de negentiende eeuw, zoals die ook over de Moerdijkse Postbaan en de Postbaan bij Prinsenbeek moet hebben gereden. (Beeldbank Stadsarchief Breda)

Sommige mensen menen dat een zandweg, als hij de Oude Dit-of-dat-baan heet, dan meteen uit de middeleeuwen stamt. Niets is minder waar. Een bewijs daarvoor is de Moerdijkse Postbaan op de bij het Liesbos, op de gemeentegrens van Breda en Etten-Leur en de Postbaan bij Prinsenbeek.

Postroute

Tot 1809 liep de postroute van Antwerpen naar Moerdijk via Achterbroek, de Posthoorn bij Rucphen, de Kruisstraat bij Hoeven, het Lamgatse- of Antwerpseveer over de rivier de Mark en Zevenbergen. Bij het voormalige Lamgatseveer ligt nu een fraaie fietsbrug. Gedeelten van deze route zijn nu fietspaden over de hei, zodat deze oude postbaan nu een geschikte recreatieve fietsroute is van Moerdijk naar Antwerpen. In 1809 werd de postroute verlegd via Lage Zwaluwe, Breda en Zundert. Breda was echter nog een vestingstad en de poorten werden elke avond gesloten. Postiljons (postruiters) en postkoetsen konden dan ook s avonds en s nachts de stad niet passeren. Er werd daarom, aldus Van den Brink, voorgesteld een route buiten de stad om, langs Princenhage te leggen. Blijkens de namen Moerdijkse Postbaan en Postbaan (Prinsenbeek) is deze route inderdaad in gebruik geweest, maar we hebben geen enkel positief bewijs. De route liep blijkbaar vanaf Zundert en Rijsbergen via het Hellegat, de Moerdijkse Postbaan, de Leursebaan, de Zanddreef, de Schutsestraat, de Postbaan (Prinsenbeek), de grintweg (Haagse Beemden) en de Nieuwveerweg naar het Nieuw Veer over de rivier de Mark. Op de hoek van de Grintweg en de Kluisstraat wordt in 1815 de herberg de Hollandse Post vermeld.
De Postbaan in Prinsenbeek wordt op de kaarten van het Hollands kadaster van 1809 de Nieuwe Postbaan genoemd. Op het minuutplan van het kadaster van 1824 van Princenhage heet de huidige Moerdijkse Postbaan al de Oude Postbaan van Antwerpen naar de Moerdijk.
De Postbaan in Prinsenbeek staat op het minuutplan van het kadaster van Princenhage van 1824 gedeeltelijk aangeduid als de Oude Postbaan en gedeeltelijk als de Weg van de Staart naar Logtenburg. In de legger van openbare wegen (register van openbare wegen) van Princenhage van 1878 heet de huidige Postbaan in Prinsenbeek de Oude Postbaan. In de legger van openbare wegen van Beek (N.B.) uit 1948 heet de weg Postbaan zonder meer.
Op 3 augustus 1949 besloot de gemeenteraad van Beek (N.B.) de nummering per wijk in de gehele gemeente te vervangen door een nummering per straat. Op 3 augustus en 12 september 1949 kreeg de Postbaan definitief zijn naam. Op 1 juli 1951 werden de nieuwe plaatsnaam en gemeentenaam Prinsenbeek, de nieuwe straatnamen en de nieuwe huisnummers in n keer ingevoerd.

Literatuur

E.A.B.J. ten Brink, Geschiedenis van het Nederlandse Postwezen 1795-1810, het ontstaan van een rijksdienst onder de Bataafsche Republiek en het Koninkrijk Holland (s-Gravenhage, 1950).
E.A.B.J. ten Brink, Postritten en postroutes via West-Brabant in de Bataafse en de Franse tijd, in Varia historica Brabantica, Deel 1 (1962).
Chr. Buiks, Veldnamen in de voormalige gemeente Princenhage (Breda, nog uit te geven).
Gerard Otten, De straten van Breda (Breda, 1988).
C. Overvoorde, Geschiedenis van het postwezen in Nederland vr 1795 met de voornaamste verbindingen met het buitenland (Leiden, 1902)

Deel dit artikel

Nieuwsbrief

Aanmelden

Ook interessant

Idee icoon

Mis je iets? Informatie onjuist? Ideeën?

Mail je reactie
Erfgoedweb is een initiatief van
gemeente Breda
chevron-up Scroll naar boven