De Passage Zuidpoort ligt aan de Nieuwe Ginnekenstraat en staat symbool voor de grootstedelijke pretenties van Breda aan het begin van de twintigste eeuw. Hij staat op de monumentenlijst en kreeg in 2007 een eervolle vermelding van de Stichting Monumentenprijs Noord-Brabant. De winkelgalerij is een opvallend authentiek en gaaf architectonisch complex en de enige historische passages in Noord-Brabant. De eigenaren van de Passage proberen hun winkelgalerij zo authentiek mogelijk te houden, bijvoorbeeld door lichtbakken te weren of te verwijderen en door originele armaturen terug te brengen.
‘Breda wereldstad’
In 1933 maakte de bouwondernemer J. van Poppel plannen bekend om aan de Nieuwe Ginnekenstraat een winkelpassage aan te leggen. ‘Breda wereldstad’ kopte de Bredasche Courant. Men zag zich in Breda al verplaatst naar de wereldstad Parijs. Architect was Frans Mol. De natuursteen in de voorgevels werd verzorgd door de Bredase steenhouwerij J. Petit en de glas-in-loodramen in de winkelpuien zijn van de Bredase schildersonderneming Epso. De Passage werd geopend op zaterdag 6 juli 1935 door burgemeester Van Sonsbeeck.
De schilder Jan Strube
De muurschilderingen zijn van de hand van de Bredase kunstenaar Jan Strube. Aan de éne zijde schilderde hij drie meisjesfiguren in de kleding van die tijd (lange zwarte kousen en jurken tot op de knie) als allegorie op de welvaart die voortkomt uit harmonie en schoonheid. Op de andere muurschildering zien we het schip ‘Breda’s Welvaart’ door het Spanjaardsgat Breda binnenvaren, met links de burgerij en rechts de autoriteiten (waaronder rooms-katholieke geestelijken en militairen). Gedeeltelijk zijn deze uitgevoerd als portretten. Burgemeester Van Sonsbeeck, directeur van openbare werken Hornix, de bouwondernemer en de architect zijn duidelijk te herkennen.
Parijs en Brussel
Het idee van de passage ontstond in Parijs aan het eind van de achttiende eeuw. Ook in Brussel zijn in de negentiende eeuw passages gebouwd, evenals in Rotterdam, Zandvoort, Amsterdam en Den Haag. De Bredase Passage is nooit het commerciële succes geworden dat men ervan verwachtte. Hierdoor is echter de originele sfeer bewaard gebleven, die door de eigenaren en winkeliers zorgvuldig wordt gekoesterd. De huidige naam Passage Zuidpoort is pas uit 1991, tevoren heette de passage gewoon dé Passage.
