De Havermarkt staat tegenwoordig vooral bekend als uitgaanscentrum, maar in vorige eeuwen had deze locatie voornamelijk de functie van marktplein.
Nieuwstraten
Na de stadsbrand van 1490 tot aan de Beeldenstorm van 1566 is in Breda een groot aantal nieuwe straten aangelegd, de zogenaamde nieuwstraten. Doel hiervan was waarschijnlijk het verbeteren van de verkeersstructuur (Nieuwstraat, Kraanstraat, Sint Annastraat, Halstraat) en het creëren van marktpleinen (Nieuwe Korenmarkt of Havermarkt en Nieuwe Vismarkt). Bij enkele straten was het uitdrukkelijk de bedoeling bouwgrond te ontsluiten (Cingelstraat, Begijnhof, Keizerstraat en Nonnenveld).
De stadsbrand van 1490
Voorheen maakte de Havermarkt deel uit van de Visserstraat. In 1490 brandde een groot deel van de westelijke helft van de Bredase binnenstad af. De middeleeuwse huizen in de stad Breda waren veelal gebouwd als vakwerkhuizen en gedekt met riet. De zomer van 1490 was warm en droog en er waren veel grote branden in steden en dorpen. Op 27 augustus brak brand uit in een huis aan de Vismarkt. De wind kwam uit het noordoosten en de meeste huizen aan de Vismarktstraat, Visserstraat, een gedeelte van de Torenstraat, de Tolbrugstraat en een gedeelte van de Lange Brugstraat brandden af.
De aanleg van de Nieuwe Korenmarkt of Havermarkt
Vanaf 1492 werd een nieuwe Korenmarkt aangelegd, de tegenwoordige Havermarkt. In 1493 werden er kasseistenen aangevoerd en in 1495 was de Nieuwe Markt klaar. In 1503 werd nog een bornput of waterput gegraven. De naam Havermarkt duikt voor het eerst op in 1515. Blijkbaar werden hier allerlei soorten van koren en haver aangeboden. In de achttiende eeuw werden hier groenten, eieren en boter verkocht. De Havermarkt werd daarom ook wel de Botermarkt genoemd. In 1740 is een andere naam voor de Havermarkt de Groenmarkt. In de negentiende eeuw was de Havermarkt beplant met lindebomen.
Place du Tertre
Rond 1960 begon de Havermarkt zich te ontwikkelen tot het uitgaanscentrum van Breda. In 1960 droomde men van de Havermarkt als een voor toeristen aantrekkelijk plein, een soort Place du Tertre, zoals op Montmartre. In 1964 kwam er nieuwe bestrating en werden er weer bomen geplant. In 1972 kwam er een oude, gietijzeren brievenbus en in 1973 werd er wekelijks een antiekmarkt georganiseerd. Kroon op het werk was een Parijse lantaarnpaal midden op het plein.
